انواع صندوق‌های بورسی

انواع صندوق سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

صندوق سرمایه گذاری یکی از فرصت های مناسب سرمایه گذاری است. خصوصا برای افرادی که از بازارهای سرمایه گذاری می ترسند. یا اطلاعات کافی در مورد بازارها ندارند و بازدهی بالاتری هم نسبت به بانک ها نیز دارند.

موفقیت و بهبود وضعیت مالی یکی از هدف هایی است که همه‌ی ما به روش های گوناگون در طول زندگی خود به دنبال آن هستیم.

برای موفقیت در حوزه مالی و رسیدن به استقلال مالی نیاز است. تا با انواع روش های سرمایه گذاری تا حدودی آشنا شویم. تا بتوانیم ارزش پول خود را در مقابل تورم حفظ کنیم. چرا که سرمایه گذاری یکی از راه هایی است که می توانیم از طریق آن ارزش دارایی های خود را حفظ و آن ها را بیشتر کنیم.

به قول رابرت کیوساکی: پس انداز شما را نابود و سرمایه گذاری شما را ثروتمند می کند.

حال این سرمایه گذاری روش های گوناگون دارد. یکی ازآن ها سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس یعنی معامله گری به کمک صندوق های سرمایه گذاری است.

صندوق سرمایه گذاری (Investment funds) چیست؟

امروزه تعداد زیادی از افراد به دلایل گوناگون مانند نداشتن وقت یا نداشتن اطلاعات گزینه‌ای که برای پس انداز پول خود انتخاب می کنند بانک است. در نتیجه فرصت های زیادی را از دست می دهند.

صندوق سرمایه گذاری (Investment funds) نهادی مالی است که به منظور مدیریت حرفه‌ای سرمایه افراد، با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار، تشکیل شده و تحت نظارت آن سازمان فعالیت می‌نماید. صندوق‌ های سرمایه گذاری با جمع آوری وجوه سرمایه‌ گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص، تلاش می‌کند این امکان را برای سرمایه‌ گذاران فراهم ‌کند. تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه‌ گذاری نموده و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

مزایای سرمایه گذاری در صندوق ها

۱- مدیریت حرفه ای دارایی ها: مهم‌ترین مزیت، مدیریت حرفه ای سرمایه هاست. سرمایه گذاران به این دلیل در صندوق ها سرمایه گذاری می کنند که معمولا زمان و یا علم کافی را برای سرمایه گذاری ندارند. اینکار را به صندوق ها می سپارند که دارای تیم های حرفه ای هستند.

۲- کاهش ریسک سرمایه گذاری: براساس قوانین سازمان بورس، صندوق ها ملزم به تشکیل سبدی متنوع از دارائی های نقدی و اوراق بهادار هستند. بخشی از این دارایی ها شامل دارایی های با درآمد ثابت همچون سپرده های بانکی و اوراق مشارکت می شود. در این حالت، ریسک سرمایه گذاری را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد.

۳- نظارت و شفافیت اطلاعاتی: صندوق سرمایه گذاری در بازه های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می‌گیرند و تمامی فعالیت های آنان به صورت شفاف اطلاع رسانی می‌شوند.

۴- نقد شوندگی بالا: سرمایه گذاری در صندوق این امکان را به شما می دهد خیلی زود پول خود را نقد کنید. شما برای فروش واحدهای سرمایه گذاری خود با هیچ مشکلی مواجه نمی شوید.

انواع صندوق سرمایه گذاری

یکی از ویژگی های صندوق های سرمایه گذاری متنوع بودن آن‌هاست. یعنی شما باتوجه به میزان ریسک پذیری خود می‌توانید در صندوق های مختلف سرمایه گذاری کنید. در ادامه با انواع صندوق ها آشنا خواهیم شد.

۱- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

صندوق های با درآمد ثابت، بین ۷۰ تا ۹۰ درصد از دارایی خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی انواع صندوق‌های بورسی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می نمایند. باقیمانده دارایی نیز به اختیار مدیر (تا سقف ده درصد) در بورس سرمایه گذاری می‌شود.

این نوع برای افرادی مناسب است که ریسک پذیر نیستند. چرا که بیشتر سرمایه آن در دارایی با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود. همچنین قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند و بازدهی بالاتری از بانک ها نیز دارند.

صندوق های امین یکم، پیروزان و… از این انواع صندوق‌های بورسی نوع هستند که بصورت تضمین شده سالانه سودی بالاتر از ۱۸ درصد (بین ۲۰ تا ۲۴ درصد) می‌دهند.

۲- صندوق سرمایه گذاری در سهام

صندوق های سرمایه گذاری در سهام، حداقل ۷۰ درصد از دارایی های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. سی درصد باقیمانده نیز به اختیار مدیر، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود.

بخش زیادی از دارایی های این صندوق ها در بورس سرمایه گذاری می‌شود. ریسک آن نسبت به صندوق های با درآمد ثابت بیشتر و سود تضمین شده ندارند.

این صندوق ها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند. اما فرصت و یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه گذاری در این نوع صندوق ها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلگر با مدیریت حرفه ای و آشنا به مسائل مالی، در بورس سرمایه گذاری می‌شود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند.

این صندوق ها، هم قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند. و دارای بازده بالاتری نسبت به صندوق های بادرآمد ثابت نیز هستند.

صندوق های سهام بزرگ کاردان و ارزش کاوان آینده از این نوع هستند.

۳- صندوق سرمایه گذاری مختلط

صندوق سرمایه گذاری مختلط، حداکثر ۶۰ درصد از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰ درصد از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده های بانکی سرمایه گذاری می شود. بطور کلی می‌توان گفت از نظر سطح ریسک بین ۲ نوع صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام قرار می‌گیرند.

سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مختلط به افراد با سطح ریسک متوسط توصیه می‌شود. چون بیش از نیمی از دارایی آن در سهام سرمایه گذاری می‌شود. این صندوق ها هم نقد شوندگی بالایی دارند.

صندوق های گنجینه مهر و ارمغان یکم ملل از این نوع هستند.

۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی صندوق های قابل معامله ETF، سرمایه گذاری در اوراق است. می‌توان گفت مهم‌ترین ویژگی آن قابل معامله بودن آن در بازار سرمایه است.

به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوق ها به شیوه معاملات سهام عادی در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران انجام می‌شود. صندوق های قابل معامله ETF می‌توانند از هرکدام از ۳ نوع صندوق ها که گفتیم باشند.

ریسک متفاوتی که صندوق ETF نسبت به سایر موارد گفته شده دارند، این است که واحد های سرمایه گذاری آن‌ها در بورس خرید و فروش می شوند. پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز می‌تواند بر قیمت آن‌ها تاثیرگذار باشد. همچنین خرید و فروش این صندوق ها از طریق بورس می تواند به نقد شوندگی بیشتر آنها کمک کند.

صندوق بادرآمد ثابت کمند و تصمیم از نوع صندوق های قابل معامله ETF هستند.

مقایسه صندوق های سرمایه گذاری

اکثر این صندوق ها یک سایت مخصوص به خود دارند. شما در سایت می توانید اطلاعاتی از قبیل قیمت صدور، قیمت ابطال، تعداد واحدهای دراختیار سرمایه گذاران، مدیران و همچنین اساسنامه و امیدنامه صندوق را ببینید.

قیمت صدور: یعنی قیمتی که شما اگر بخواهید صندوق را خریداری نمایید، باید بپردازید.

قیمت ابطال: یعنی قیمتی که اگر بخواهید یک واحد سرمایه گذاری صندوق را به فروش برسانید، بدست می آورید. این قیمت ها معمولا نزدیک به NAV صندوق می‌باشند.

برای مقایسه صندوق ها می توانید از سایت شرکت فناوری مدیریت بورس تهران استفاده نمایید. آدرس این سایت www.fipiran.com است. و اطلاعات مختلفی از صندوق ها و بازدهی آن ها به شما می‌دهد.

نتیجه گیری

به عنوان نکته آخر اگر هنوز وارد بازار بورس نشده‌اید و آموزش های لازم را ندیده اید، توصیه می‌کنیم عجله نکنید. با گشت و گذار در سایت کالج تی بورس و مطالعه مقاله های آموزش بورس در حوزه تحلیل بنیادی ، تحلیل تکنیکال و رفتارشناسی سهام به اطلاعات لازم در این حوزه برسید. تا زمان آشنایی کامل با بازار بورس می‌توانید با توجه به ریسک پذیری خود یکی از صندوق هایی که در این مقاله بررسی کردیم را انتخاب کنید و معاملاتتان را در صندوق های سرمایه گذاری شروع کنید.

پورتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری در بازار سهام

در دنیای سرمایه‌گذاری، یکی از اصطلاحاتی که خیلی به گوش می‌خورد و هر سرمایه‌گذار باید بداند معنی و مفهوم آن چیست، کلمه پرتفوی است که در صندوق های سرمایه گذاری به ترکیب دارایی شناخته می‌شود. پرتفوی در واقع باعث ایجاد رابطه‌ای بین ریسک و بازدهی می‌شود. بنابراین در این مطلب می‌خواهیم بدانیم پرتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری چیست و چه تاثیری روی عملکرد آن‌ دارد.

پرتفوی، تعادلی بین ریسک و بازده سرمایه‌گذاری

هر سرمایه‌گذاری انتظار دارد در مقابل ریسکی که انجام داده، بازدهی دریافت کند. اما اینکه با چه ریسکی به چه بازدهی برسد مهم است. برای همین سخت‌ترین کار در دنیای سرمایه‌گذاری، یا همان چیزی که باعث شده برخی سرمایه‌گذاران موفقیت‌های بیشتری داشته باشند، ایجاد تعادل بین ریسک و بازدهی است و آن چیزی که این تعادل را می‌سازد پرتفوی است.

پرتفو یا ترکیب دارایی چیست؟

پرتفوی از کلمه Portfolio گرفته شده که به معنای کیف دستی است که در گذشته سرمایه­‌گذاران اسناد و مدارک خود را در آن می­‌گذاشتند.

امروزه به گروهی از دارایی‌­های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت، اوراق قرضه، املاک و مستغلات، پول نقد در سپرده‌­های بانکی و … پورتفو گفته می‌­شود. سرمایه­‌گذار با تشکیل این سبد ریسک سرمایه‌­گذاری را کنترل می‌­کند و به نحوی از سود چند سهم یا چند بازار مالی نفع می­‌برد.

داشتن پرتفوی یا ترکیب دارایی متنوع چه مزیتی دارد؟

فرض کنید سرمایه‌ای دارید و می‌خواهید آن را روی سهام شرکتی که در زمینه دارویی فعالیت می‌کند سرمایه‌گذاری کنید. در این حوزه شرکت‌های زیادی وجود دارند که فعالیت می‌کنند و هر کدام بازدهی خود را داشته‌اند. با این حال از آن جایی که رقابت بین شرکت‌ها بالاست، مشخص نیست در آینده کدام شرکت بازدهی بیشتری داشته باشد یا اصلا ممکن است بازدهی گذشته خود را حفظ کند یا نه.

برای سرمایه‌گذاری دو راه پیش روی شماست:

سهام یکی از این شرکت‌ها را بخرید و منتظر سوددهی آن باشید. هر چند باید حواس‌تان باشد که ممکن است این شرکت برخلاف سوددهی‌های قبلی خود، دچار ضرر شود یا شرکت‌های رقیب سوددهی بیشتری نسبت به این شرکت کسب کنند.

سرمایه خود را به بخش‌های مختلف تقسیم کنید و هر بخش را روی یکی از شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنید. در این حالت ممکن است یکی از شرکت‌ها ضرر کند یا سوددهی قابل توجهی نداشته باشد، ولی زیان یا سود کم او با سوددهی دیگر شرکت‌ها جبران می‌شود. در عوض خیال‌تان از بابت بازدهی مثبت سرمایه‌گذاریتان راحت است و دچار ضرر نمی‌شوید.

در حالت دوم شما ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش داده‌اید و به این ترتیب پرتفویی از سهم‌های مختلف تشکیل داده‌اید. پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری ترکیبی از دارایی‌های مختلف است که قرار گرفتن آن‌ها در کنار هم باعث کاهش ریسک سرمایه‌گذاری می‌شود.

دو مثال ساده برای درک بهتر مفهوم پرتفوی یا ترکیب دارایی

حتما بارها جمله «همه تخم ­مر‌غ‌­ها را توی یک سبد نچین» را شنیده‌­اید. یکی از متداول‌­ترین جملات در بین سرمایه‌گذاران که به تشکیل پرتفوی یا سبد سرمایه­‌گذاری اشاره می­‌کند. در این مثال اگر سرمایه شما تعدادی تخم مرغ باشد و شرکت­ها سبدهایی باشند که قرار است سرمایه یا تخم­ مرغ‌­های شما را نگه­داری کنند، چه می‌­کنید؟

ریسک بالایی متحمل می‌­شوید و همه تخم ­مرغ‌­ها را توی یک سبد می­‌گذارید یا با تقسیم تخم ­مرغ‌­ها بین چند سبد، ریسک را کاهش می­‌دهید؟ چرا که اگر یکی از سبدها بیفتد و تخم­ مرغ­‌هایش بشکند، شما هنوز سبدها و تخم ­مرغ‌های دیگری هم دارید.

مثال ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری

حال فرض کنید وارد یک پیتزافروشی شده‌­اید که پیتزاهایی در طعم‌­ها با چاشنی‌­های متفاوتی دارد. شما می‌­توانید یک مدل را سفارش دهید و همان را بخورید، ممکن است طعمش را دوست داشته باشید و ممکن هم هست خوشتان نیاید، اما شما همین یک انتخاب را داشته‌­اید.

از طرفی می‌­توانید چند اسلایس را در طعم و چاشنی­‌های متفاوت انتخاب کنید که اندازه انواع صندوق‌های بورسی هر اسلایس به میزان میل شما به آن طعم است. با این کار ممکن است از طعم یکی از اسلایس‌­ها خوشتان نیاید، ولی طعم‌­های دیگری هم دارید که با خوردن آن­ها گرسنه نخواهید ماند.

در هر دو مثال، شما با انتخاب راه دوم ریسک را کاهش داده‌­اید و سبدی متنوع ساخته‌­اید تا بتوانید به جای استفاده از مزایای یک کدام آن‌­ها، از مزایای چند مدل از آن­‌ها استفاده کنید.

تشکیل سبد سرمایه‌­گذاری یا پرتفوی به همین سادگی هم نیست، بلکه باید یک سری ویژگی­‌ها و مزایا را در نظر داشته باشید و از اصل تنوع بخشی هم غافل نشوید. خوشبختانه تنوع در دنیای سرمایه‌­گذاری به قدری گسترده است که می‌توانید بطور همزمان از همه آن‌ها بهره ببرید.

ترکیب دارایی‌ های صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

صندوق های سرمایه گذاری سرمایه­‌های خرد را جمع­‌آوری می­‌کنند تا آن­ها را به بهترین شکل در بازارهای مالی سرمایه‌‌گذاری کنند و سود حاصل را بین سرمایه­‌گذارانشان تقسیم کنند، بنابراین باید از نظر چیدن پرتفوی بسیار قوی و سنجیده عمل کنند. چرا که مدیریت یک سرمایه عظیم و ایجاد تعادل بین ریسک و بازده کار آسانی نیست.

صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی خود به چند مدل تقسیم می‌­شوند. به این ترتیب پرتفوی صندوق‌ها اولین و مهم­ترین نکته در تمایز بین صندوق‌­ها و یکی از راه‌­های انتخاب صندوق مناسب برای سرمایه­‌گذاری است.

پرتفوی هر صندوق میزان ریسک پذیری مدیر صندوق را نشان می‌­دهد و این موضوع تاثیر مستقیمی روی بازدهی کل صندوق و در نتیجه میزان سود بردن سرمایه­‌گذاران دارد. بنابراین هر سرمایه­‌گذار باید قبل از ورود به صندوق های سرمایه گذاری از پرتفوی صندوق و استراتژی مدیر آن در سرمایه‌­گذاری اطلاع داشته باشد.

صندوق ها دارایی‌های خود را کجا سرمایه گذاری می‌کنند؟

صندوق های سرمایه گذاری روی موارد مختلفی سرمایه­‌گذاری می­‌کنند که شامل اوراق مشارکت، سهام، سپرده بانکی، اوراق قرضه و … هستند. برای اینکه از نسبت سرمایه­‌گذاری صندوق در هر کدام از این موارد اطلاع پیدا کنیم باید اساسنامه و امیدنامه صندوق را بخوانیم.

صندوق های سرمایه گذاری درصد سرمایه‌گذاری خود در هر کدام از بازارهای مالی را در امیدنامه و اساسنامه خود ثبت می‌کنند و در کنار آن، گزارش دقیق و به‌روزی از سرمایه‌گذاری‌ها را با جزئیات کامل در سایت خود منتشر می‌کنند.

این اطلاعات را می‌­توانید از گزینه «نمودار ترکیب دارایی‌های صندوق» ببینید، همچنین نموداری برای نشان دادن میزان سرمایه‌گذاری صندوق در صنایع مختلف با عنوان «سهم صنایع در سبد دارایی‌های صندوق» قرار داده شده است تا سرمایه‌­گذاران اطلاعات دقیق‌تری داشته باشند.

همانطور که پیش از این گفتیم، صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی یا پرتفویی که دارند به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. در این قسمت ترکیب دارایی های سه نوع اصلی صندوق های سرمایه گذاری را مرور می‌کنیم.

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت

صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، درصد بالایی از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌کنند. این اوراق سود ثابتی دارند و ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها بسیار پایین است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت نیز سود ماهیانه تقریبا ثابتی دارند و ریسک سرمایه‌گذاری در انواع صندوق‌های بورسی آن‌ها پایین است.

صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت موظف هستند که 75 تا 95 درصد از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنند.

تصویر زیر نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های یک صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت است و همانطور که مشخص است، درصد بالایی از دارایی‌های این صندوق در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری شده است.

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری سهامی

برخلاف صندوق های درآمد ثابت و همانطور که از اسم این صندوق‌ها پیداست، صندوق‌های سهامی بیشتر دارایی‌های خود را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند. سرمایه‌گذاری در سهام ریسک بیشتری دارد، اما در عوض بازدهی بیشتری هم به دنبال خواهد داشت.

این صندوق‌ها باید حداقل 70 درصد از سرمایه جمع شده را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص دهند و با 30 درصد بقیه میزان ریسک خود را تنظیم کنند.

بنابراین این صندوق‌ها به درد کسانی که ریسک‌پذیر هستند می‌خورد که البته درصد سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سهام، در سایت آن‌ها ذکر شده و سرمایه‌گذاران با بررسی پرتفوی آن‌ها و این درصد و به تناسب ریسک‌پذیری که دارند، صندوق مناسب خود را انتخاب کنند.

نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی یک صندوق سهامی است که همانطور که پیداست درصد بالایی از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کرده است. این سرمایه‌گذاری در دو بخش مجزا در نمودار قابل مشاهده است، یکی «پنج سهم با بیشترین وزن» و دیگری «سایر سهام».

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری مختلط

این صندوق‌ها حد میانی صندوق های درآمد ثابت و سهامی هستند. یعنی درصد سرمایه‌گذاری آن‌ها در سهام و اوراق با درآمد ثابت تقریبا برابر است. این موضوع باعث شده که ریسک سرمایه گذاری در آن‌ها نسبت به صندوق های سهامی کمتر و بازدهی آن‌ها نسبت به صندوق های درآمد ثابت بیشتر باشد.

نسبت سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها در سهام بورسی بین 40 تا 60 درصد دارایی‌ها و در اوراق با درآمد ثابت هم همین مقدار است و اینکه سرمایه‌گذاری در کدام قسمت بیشتر باشد به استراتژی مدیر صندوق بستگی دارد.

نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری مختلط است که سعی کرده تعادل را بین سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق با درآمد ثابت حفظ کند تا از مزایای هر دو با هم استفاده کند.

چگونگی تشخیص میزان ریسک یک صندوق با ترکیب دارایی های آن

ترکیب دارایی میزان ریسک پذیری را هم نشان می‌دهد و چنانچه صندوقی درصد بیشتری از دارایی‌هایش را در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کرده باشد، نشان از ریسک پایین صندوق است، در عوض اگر درصد بیشتری از دارایی‌ها در سهام سرمایه‌گذاری شده باشد، نشان‌دهنده ریسک بالای سرمایه‌گذاری در آن صندوق است.

بنابراین صندوق های درآمد ثابت به این دلیل که درصد بیشتری از پرتفوی خود را به اوراق با درآمد ثابت تخصیص می‌دهند دارای کمترین ریسک، صندوق‌های مختلط دارای ریسک متوسط و صندوق های سرمایه گذاری سهامی دارای بیشترین ریسک در میان انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند.

چگونه به پورتفو و ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری دسترسی داشته باشیم؟

برای دسترسی به ترکیب دارایی تمام صندوق های سرمایه گذاری فعال در ایران کافی است به صفحه صندوق های سرمایه گذاری سایت سیگنال مراجعه کرده و در لیست صندوق های سرمایه گذاری روی نام صندوق مورد نظر خود کلیک کنید تا در صفحه بعد ترکیب دارایی های آن صندوق را مشاهده کنید.

اگر بخواهید بدانید که صندوق های سرمایه گذاری چه سهامی در پرتفوی خود خرید و فروش کرده‌اند، باید به سایت اختصاصی هریک از صندوق ها مراجعه کرده و در سربرگ گزارشات گزینه صورت های مالی، صورت وضعیت پرتفوی صندوق مورد نظر را مشاهده کنید.

پرتفوی یا ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری اطلاعات خوبی از میزان ریسک پذیری و بازدهی صندوق به همراه دارد که سرمایه‌گذاران با بررسی آن می‌توانند صندوق مناسب را بین صندوق‌هایی از یک نوع انتخاب کنند.

مثلا اگر نظرشان روی صندوق سهامی باشد، با بررسی ترکیب دارایی و بعد از آن سهامی که آن صندوق خریداری کرده، به استراتژی مدیر صندوق پی ببرند. همچنین با بررسی پرتفوی در بازه‌های مختلف زمانی، متوجه شوند که آیا مدیر صندوق همواره در حال معامله و خرید و فروش و ایجاد سود بیشتر است یا پرتفوی ثابتی را اداره می‌کند. این موضوع می‌تواند به شناخت صندوق و میزان دلسوزی مدیر برای سرمایه‌هایی که در اختیار دارد کمک کند.

مدیریت بهینه سرمایه با اسنپ!

سوپراپلیکشن اسنپ با تکیه بر تخصص و دانش فنی خود و همکاری با شرکت‌‌های معتبر و شناخته‌‌شده‌ بازار سرمایه، پلتفرم «سرمایه‌گذاری» را راه‌اندازی کرده است. در این سرویس کاربران می‌توانند از خدمات آنلاین و غیرحضوری برای مدیریت سرمایه خود در بازار بورس به شکلی ایمن و آسان استفاده کنند.

مزایای استفاده از سامانه سرمایه گذاری اسنپ!

امکان دسترسی آسان به بازار بورس

تأمین امنیت اطلاعات کاربران

پشتیبانی تمام وقت

شروع سرمایه گذاری

وارد سوپراپلیکیشن اسنپ بشوید. گزینه را سرمایه گذاری انتخاب کنید. سپس وارد صفحه اصلی می‌شوید. در این صفحه گزینه‌های مدیریت سرمایه، سهام عدالت، ثبت نام سجام و احراز انواع صندوق‌های بورسی هویت وجود دارند. هر یک را بسته به نیاز خود انتخاب کنید.

ثبت نام سجام

با وارد شدن به پلتفرم سرمایه گذاری، می‌توانید گزینه ثبت‌نام سجام را انتخاب کنید. سپس باید 8 مرحله از احراز هویت که شامل درج اطلاعات شخصی است را یکی پس از دیگری انجام دهید.

خدمات سهام عدالت

در قسمتی از سامانه سرمایه گذاری اسنپ، خدمات سهام عدالت عرضه می‌شود. در این بخش می‌توانید سهامدار جدید اضافه کنید، کارگزاری خود را تغییر دهید، ارزش سهام خود را مشاهده کنید یا اقدام به فروش سهام عدالت کنید.

کسب سود در انواع صندوق سرمایه گذاری

در سوپراپلیکیشن اسنپ امکان استفاده از انواع صندوق سرمایه گذاری برای کسب سود وجود دارد. ‏متداول‌ترین تقسیم بندی صندوق‌های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب نوع دارایی‌ها و قابلیت معامله ‏واحدهای سرمایه گذاری انجام می‌شود که شامل صندوق‌های در سهام، مختلط و در اوراق بهادار با ‏درآمد ثابت است.‏

ثبت نام غیرحضوری در سامانه سجام

شما می‌توانید از طریق بخش سرمایه گذاری سوپراپ اسنپ، نسبت به سجامی شدن خود به صورت کاملاً غیرحضوری اقدام کنید. ثبت‌نام در این سامانه جایگزین ارائه تمامی مدارک و اطلاعات ضروری شده است. با ثبت نام در ساجام می‌توانید از بازار سرمایه خدماتی مانند خریدوفروش اوراق بهادار و صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و موارد دیگر را دریافت کنید.

سرمایه گذار مبتنی بر صدور و ابطال

چنانچه صندوق مورد نظر سرمایه گذار مبتنی بر صدور و ابطال باشد، سرمایه‌گذاران می‌توانند پس‌ از ثبت‌نام در سامانه مدیریت سرمایه نسبت به درخواست صدور یا همان خرید واحدهای سرمایه گذاری اقدام کنند.

صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به سرمایه‌گذاری در بورس فکر کنید. به هر حال یکی از بازارهای جذاب بازار بورس است که سود بالایی را به سرمایه‌گذاران خطرپذیرش هدیه می‌کند. به خصوص وقتی بهره بانکی 15 درصد باشد. یعنی با یک تورم 10 درصد، در بانک تنها سالی 5 درصد به دارایی شما اضافه می‌شود. بازده 5 درصد سالانه شما، بازدهی است که می‌توانید در یک روز در بورس کسب می‌کنید. وسوسه‌انگیز است، نه؟ اما… یک امای بسیار بزرگ وجود دارد. امایی که حنای این پاداش الوان را بی‌رنگ می‌کند: ریسک. با یک سرمایه‌گذاری صد میلیون تومانی، همان‌قدر که ممکن است در یک روز 5 میلیون تومان کاسب شوید، ممکن است 5 میلیون تومان از دست بدهید. و فکر کنید اگر یک ماه این روند منفی ادامه پیدا کند، چقدر از اصل پولتان برایتان می‌ماند؟ سوال اساسی اینجا است که آیا راهی وجود دارد که با حداقل ریسک در بورس سرمایه‌گذاری کرد؟ خوشبختانه پاسخ این سوال مثبت است. صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس برای همین طراحی‌شده‌اند.

کلید گاوصندوق ETF

شیوه فعالیت ما در بورس (به ساده‌ترین بیان) به دو شکل است: تعدادی برگه سهم خریداری می‌کنیم و اگر قیمت به‌اندازه کافی بالا رود، سهام خود را می‌فروشیم. گاهی هم برای سهیم شدن در سود حاصل از عملیات یک شرکت، سهام آن را خریداری می‌کنیم. واضح است که شما با 1 میلیون تومان نمی‌توانید یک پالایشگاه تاسیس کنید. اما می‌توانید قسمت کوچکی از یک پالایشگاه را بخرید و در کسب‌وکار آن‌ها سهیم شوید.

صندوق ETF یا exchange traded funds یک صندوق از دارایی‌های متنوع است که درست مانند سهام معمولی در بورس معامله می‌شود. یعنی شما در هر زمان که دوست داشته باشید می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.

صندوق ETF یا exchange traded funds یک صندوق از دارایی‌های متنوع است که درست مانند سهام معمولی در بورس معامله می‌شود.

علاوه‌بر تنوع و مدیریت ریسک، از مهم‌ترین جذابیت‌های ETF نقدشوندگی (Liquidity) بالای آن است. فقط کافی است اراده کنید که پول خود را از بازار خارج کنید. به سادگی می‌توانید واحدهای (یونیت‌ها) خود را بفروشید. اگر صندوق شما درآمد ثابت باشد، در زمانی کوتاه (یک روز کاری) اصل پول سرمایه‌گذاری شده و سود روزشمار آن در حساب شما است.

دارایی که در این صندوق نگه‌داری می‌شود

در یک صندوق ممکن است دارایی‌ها متفاوتی بگذارند. یک صندوق ETF ممکن است از چندین سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد تشکیل شده باشد. این که در صندوق چه می‌گذارند، نوع صندوق را تعیین می‌کند، که در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

اگر شما 1 درصد از یک صندوق ETF را بخرید، مالک 1 درصد تمام این دارایی‌ها می‌شوید. یعنی اگر صندوق از صدکلیو طلا، 10 میلیارد تومان سپرده، 1 میلیارد تومان اوراق خزانه و دویست میلیون تومان سهام تشکیل شده باشد، شما مالک 1 کیلوگرم طلا، 100 میلیون تومان سپرده، 10 میلیون تومان اوراق خزانه و 2 میلیون سهام خواهید شد.

هر سرمایه‌گذار به اندازه واحد‌هایی که می‌خرد مالک دارایی‌های صندوق می‌شود.

البته شما به عنوان سهام‌دار نمی‌توانید به این ترکیب صندوق دست بزنید، یا اراده کنید که فقط 100 گرم از طلایی که دارید را برایتان بفروشند. بلکه اگر یک واحد از صندوق را بخرید، به اندازه سهم خود دارایی کسب می‌کنید و با فروختن آن، دارایی خود را نقد می‌کنید.

درست است که دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید، اما منافع حاصل از تغییرات قیمت این دارایی‌ها نصیب شما می‌شود.

چرا خودمان یک پرتفوی متنوع نسازیم؟

هدف اصلی از متنوع کردن سرمایه‌گذاری، پوشش دادن ریسک است. شاید پیش خود فکر کنید که خودمان هم می‌توانیم طلا، اوراق خزانه، سپرده بانکی و ارز بخریم. چرا باید مدیر یک صندوق این کار را برای ما انجام بدهد؟

اگر خودتان می‌خواستید برای خودتان صندوق دارایی درست کنید به چند مشکل بر می‌خوردید. اولین مشکل نقدشوندگی بود. وقتی می‌خواستید دارایی خود را نقد کنید، اول مجبور بودید به بازار طلا بروید، بعد سری به صرافی‌ها بزنید، به بانک بروید، سهام خود را بفروشید و… تمام این کارها می‌توانست چند روز وقت بگیرد. اما هر واحد ETF به سادگی یک کلیک قابل فروختن است.

مشکل دوم، مشکل آگاهی است. هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید بر تمام بازارها مسلط است. به خصوص برای کسانی که مثل من که شاغل هستند و نمی‌توانند قیمت همه‌چیز را در نظر بگیرند. اما یک تیم حرفه‌ای به طور تمام‌وقت بازارها را زیر نظر می‌گیرند تا بازدهی صندوق را حداکثر کنند.

مسئله بعدی اندازه سرمایه است. کارکرد واقعی یک صندوق تجمیع سرمایه‌های خرد و به‌کارگیری آن در یک سرمایه‌گذاری بلندمدت با مقداری زیاد است. اگر تعداد زیادی سرمایه‌گذار پول خود را یک کاسه کنند، قدرت بیشتری در معامله خواهند داشت.

مشکل اینجا است که من سرمایه‌ای‌ هنگفت ندارم. اما با یک سرمایه اندک هم می‌توانم در صندوق ETF سرمایه‌گذاری کنم و باقی کار را به تیم اجرایی بسپارم.

NAV و انواع صندوق‌های بورسی ارزش خالص دارایی یک صندوق

ارزش خالص دارایی یا Net Asset Value برابر با مجموع تمام دارایی‌ها منهای تمام بدهی‌هایی است که در یک سبد قرار می‌گیرد، تقسیم بر تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق. در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (و نه صندوق ETF) در پایان روز NAV محاسبه می‌شود.

برای روشن شدن این موضوع فرض کنید شما به همراه 9 نفر از دوستانتان می‌خواهید به طور مشترک تعدادی سهم بخرید. در ابتدای روز سبد شما شامل این سهم‌ها است:

در پایان روز قیمت‌ها تغییر می‌کند و به وضعیت زیر می‌رسد:

البته اگر بخواهید پرتفوی خود را نقد کنید باید کارمزد و مالیات هم بپردازید. این مبلغ در واقع بدهی سبد سرمایه­گذاری مشترک شما به حساب می‌آید. اگر هر کدام از شما مالک 10 درصد پرتفوی مشترک باشید، شما به تنهایی در این روز بدون حساب کارمزد و مالیات 2180 تومان ضرر کرده‌اید. با حساب کارمز ضرر شما بیشتر می‌شود.

اگر مبلغ 17653 تومان (مالیات و کارمزد) را از دارایی خود کم کنید و حاصل را بر 10 (تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری) تقسیم کنید، NAV سرمایه‌گذاری خود را محاسبه کرده‌اید. در این مثال NAV در پایان روز برابر 114055 تومان است. یعنی اگر بخواهید پولتان را از این سرمایه‌گذاری اشتراکی خارج کنید باید 114 هزار تومان بگیرید.

اما برای ETF لازم نیست در پایان روز NAV را محاسبه کنید. چون همان‌طور که گفتیم ETF درست مثل سهام معمولی در بورس معامله می‌شود. برخلاف صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، NAV برای یک ETF هر دو دقیقه یک‌بار اعلام می‌شود.

معافیت مالیاتی

برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Fund) معمولا به جای خریدوفروش از واژه صدور و ابطال استفاده می‌کنند. به این ترتیب که در هنگام خرید، یک واحد برای شما صادر می‌شود. وقتی شما واحد خود را می‌فروشید این واحد را باطل می‌کنند. پولی که برای صدور می‌پردازید اندکی بیشتر از هزینه ابطال در همان روز است.

در صندوق‌های ETF لازم نیست برای صدور و ابطال به کارگزاری مراجعه کنید. بلکه در بورس می‌توانید یک یا چند واحد سرمایه‌گذاری بخرید. معافیت مالیاتی از مهم‌ترین جذابیت‌های ETF است. در هنگام فروش، بر خلاف سهام لازم نیست مالیات پرداخت کنید و برخلاف سرمایه‌گذاری مشترک هزینه صدور و ابطال نمی‌پردازید!

انواع صندوق ETF

در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آن‌ها خواهیم پرداخت. اما برخی از این صندوق‌ها در بازار ایران وجود ندارند. ممکن است رفته‌رفته این ETFها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.

صندوق با درآمد ثابت

صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه‌گذاری خود را برای مدت‌زمانی کوتاه نگه‌دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد.

سرمایه‌گذاری در صندوق با درآمد ثابت یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک است.

صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل 70 درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود. برای مطلع شدن از دارایی‌های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.

در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک درک می‌شود.

صندوق سهام

یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوق‌های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. 70 درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.

توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می‌بردید.

صندوق مختلط

صندوق مختلط، همان‌طور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل 40 درصد از دارایی را سهام و حداقل 40 درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. 20 درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.

صندوق بازار خارجی

به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.

در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان ژاپنی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.

صندوق ارز

ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. همان‌طور که حدس می‌زنید بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهد ریسک نواسان‌های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند.

صندوق صنعتی

ETFهای گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند یافت می‌شود.

معامله آنلاین از مهم‌ترین صفات صندوق‌های ETF است.

صندوق کالایی

ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می‌شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می‌تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزارهای مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.

صندوق خرسی یا صندوق معکوس

یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می‌گویند تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر است.

حالا فرض کنید می‌توانستید سهمی که ندارید را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح شورت‌سل (Short Sell) می‌گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می‌برد. به کمک این سازوکار، وقتی می‌دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می‌توانید از ETFهای خرسی استفاده کنید.

دیگر مزایای صندوق ETF

به غیر از مزایایی که برای صندوق قابل معامله در بورس بر شمردیم، این صندوق‌ها مزایای دیگری هم دارند. اگر همه بخواهند یک سهم را بفروشند، اما هیچ خریداری وجود نداشته باشد، صف فروش تشکیل می‌شود. در این حالت شما می‌خواهید از بازار خارج شوید، اما نمی‌توانید. به همین دلیل ممکن است برای چند روز پیاپی ارزش سرمایه‌گذاری شما کم شود. هیچ کاری هم از دست شما بر نمی‌آید. اما برای ETFها هرگز صف فروش تشکیل نمی‌شود.

برای ETFها هرگز انواع صندوق‌های بورسی صف حرید یا فروش تشکیل نمی‌شود.

برای صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک حتما باید به صورت حضوری به کارگزاری مراجعه کنید. اگر شاغل باشید باید برای این کار مرخصی بگیرید. اما می­توانید در طول روز معاملاتی با یک تلفن یا از طریق آنلاین اقدام به خریدوفروش واحدهای ETF کنید.

اما شاید شفافیت از مهم‌ترین ویژگی‌های ETF باشد. به خصوص که NAV صندوق هر دو دقیقه یک‌بار به روز می‌شود. به همین دلیل برای آگاهی از NAV صندوق لازم نیست تا پایان روز معاملاتی صبر کنید.

فرهنگ ETF یک فرهنگ درست

در ایران بازار سرمایه آن طور که باید معرفی نشده است و مردم به غیر از سرمایه‌گذاری در مسکن، طلا و بانک با انواع دیگر سرمایه‌گذاری آشنایی زیادی ندارند. در کشورهای دیگر (به خصوص ژاپن، آلمان و آمریکا) مردم بر روی اوراق دولتی سرمایه‌گذاری می‌کنند. دست دولت در این کشورها در اجرای سیاست‌های پولی (مثل کنترل حجم نقدینگی) بازتر است.

اما حتی در این کشورها مردم ترجیح می‌دهند به جای آن که خودشان اوراق را انتخاب کنند، به صندوق‌ها رجوع کنند. فرقی نمی‌کند چقدر با بازار سرمایه آشنا باشید. سرمایه‌گذاری بر روی ETF علاوه بر منافع اجتماعی آن یک سرمایه‌گذاری کم‌‌ریسک است که در بیشتر موارد بازدهی آن از بازدهی عمومی کالاهای سرمایه‌ای یا سپرده بانکی بیشتر خواهد بود.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

صندوق سرمایه گذاری از جمع‌آوری سرمایه‌ گذاری‌های خرد به‌وجود می‌آید اما سرمایه ‌گذاران آن امکان استفاده از یک منبع بزرگ مالی را دارند. شما در حالت عادی با یک میلیون تومان پول نمی‌توانید در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید اما.

یک سرمایه‌ گذار موفق برای آین که بتواند سرمایه خود را رشد بدهد نیاز به استقلال مالی دارد. برای این که بتوان به این استقلال مالی رسید باید علم و تجربه کافی در حوزه‌های مختلف سرمایه‌ گذاری داشت تا بتوان علاوه‌بر حفظ ارزش پول، آن را به سوددهی رساند.

بورس یکی از راه‌های رایج سرمایه ‌گذاری است که اگر به‌صورت اصولی در آن سرمایه‌ گذاری شود می‌توان به سود قابل‌ توجهی رسید اما آیا تمام افراد، علم و تجربه کافی برای ورود به بورس را دارند؟ مطمئنا خیر.

صندوق سرمایه گذاری یکی از روش‌های غیر مستقیم سرمایه‌ گذاری است که می‌تواند به کسانی که تجربه کافی در زمینه بورس ندارند کمک کند. اگر شما هم به سرمایه‌ گذاری در بورس علاقه دارید اما نمی‌دانید چگونه این کار را انجام دهید در این مقاله با سرمایه سازی همراه باشید تا بهترین راه‌حل را به شما نشان بدهیم.

زمانی که صحبت از سوددهی و سرمایه ‌گذاری به میان می‌آید به یاد بورس یا پس‌انداز در بانک و دریافت سود ماهیانه می‌افتیم.

همان‌طور که گفتیم برای ورود به بورس و موفق شدن در آن نیاز به تخصص و تجربه کافی داریم که بدست‌آوردن این تخصص نیاز به زمان و هزینه زیادی دارد. سرمایه ‌گذاری در بانک یکی از راه‌های مطمئن برای سرمایه ‌گذاری است اما سودی که به ما می‌دهد بسیار کم است.

صندوق سرمایه گذاری مجموعه‌ای از انواع اوراق بهادار مانند سهام و اوراق مشارکت شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف است که در بورس فعالیت دارند.

شما با خریداری سهام این شرکت‌ها در فعالیت مالی آن‌ها شریک می‌شوید و با پیشرفت آن‌ها در بورس نسبت به سهامی که خریداری کرده‌اید سود دریافت می‌کنید.

مزیت ها

صندوق سرمایه گذاری به افرادی که دانش کافی برای مدیریت سرمایه خود ندارند این امکان را می‌دهد که مدیریت پول خود را به افراد حرفه‌ای بسپارند و بدون انجام کار خاصی به سود برسند.

یکی دیگر از مزیت‌های شفافیت اطلاعاتی آن است. در بازه‌های زمانی مشخص سه نهاد اوراق بهادار ، بورس و حسابرس صندوق، صندوق‌ سرمایه‌ گذاری را بررسی می‌کنند همچنین متولی صندوق به‌صورت مداوم از عملکرد خود گزارشاتی را منتشر می‌کند.

در صندوق سرمایه گذاری بخشی به نام نقد شوندگی وجود دارد و شما با مراجعه به این بخش هر زمانی که خواستید می‌توانید پول خود را نقد کنید.

این صندوق از جمع‌ آوری سرمایه‌ گذاری‌های خرد به‌وجود می‌آید اما سرمایه ‌گذاران آن امکان استفاده از یک منبع بزرگ مالی را دارند. شما در حالت عادی با یک میلیون تومان پول نمی‌توانید در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید اما صندوق سرمایه گذاری این امکان را برای شما فراهم کرده است. حتی اگر قصد سرمایه گذاری با 50 میلیون را داشته باشید این صندوق ها می توانند شما را یاری کنند.

واحد سرمایه گذاری چیست؟

از آن‌جایی که هزاران نفر دارایی خود را به صندوق سرمایه‌ گذاری سپرده‌اند اگر واحد مشخصی برای دارایی سرمایه گذارن جود نداشته باشد ممکن است هرج‌ومرج مالی به‌وجود بیاید.

برای جلوگیری از بی‌نظمی مالی و مشخص‌کردن سهم هر فرد این صندوق مجموعه دارایی خود را به قسمت‌هایی به نام «واحد» به ارزش مالی 100 هزارتومان یا بیشتر تقسیم کرده است. افرادی که می‌خواهند وارد صندوق سرمایه گذاری بشوند باید این واحدها را خریداری کنند. این واحدها مزایای فراوانی دارند که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:

1. به دلیل قیمت کم واحدهای صندوق، افرادی هم که سرمایه کمی دارند می‌تواننداقدام به سرمایه گذاری در صندوق کنند.
2. اگر نیاز به نقد کردن بخشی از سرمایه‌تان داشته باشید می‌توانید تعدادی از واحدهای‌تان را نقد کنید و نیازی به خروج تمام سرمایه‌تان نیست.
3. شفافیت سهام مالی شما با خرید واحدهای صندوق بیش‌تر می‌شود.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

یکی از ویژگی‌های مهم متنوع بودن آن‌ها است و شما می‌توانید با کمی تحقیق صندوقی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید که مطابق با علایق و میزان ریسک‌پذیری شما باشد.

تفاوتی که در این صندوق ها وجود دارد ترکیب دارایی آن‌ها است. درواقع این صندوق ها با توجه به نوع فعالیت‌شان بخشی از سرمایه خود را وارد زمینه‌های سرمایه گذاری کم ‌ریسک مانند سپرده‌های بانکی و بخش دیگر آن را وارد زمینه‌های ریسک‌پذیرتر مانند بورس می‌کنند.انواع این صندوق ها عبارتند از :

صندوق سرمایه گذاری خصوصی یا PE چیست؟

به غیر از صندوق‌های سرمایه گذاری نام برده صندوق سرمایه گذاری خصوصی یا PE (Private Equity) یکی از انواع سرمایه گذاری است. این صندق‌ها توسط شرکت‌های PE که نماینده گروهی از سرمایه گذاران هستند اداره می‌شوند و سرمایه آن‌ها به وسیله مالکیت بخشی از سهام شرکت‌های خصوصی تامین می‌شود که پس از مدت معلومی آن را واگذار می‌کنند.

این نوع صندوق‌ها معمولا با انواع صندوق‌های بورسی سرمایه ثابت و به صورت یک مشارکت محدود تشکیل می‌شوند پس دارای طول عمر کمی هستند.

در صندق‌های سرمایه گذاری خصوصی هدف از سرمایه گذاری قبل از تشکیل به طور کامل مشخص نمی‌شود و همه شرکت‌هایی که صندوق ممکن است در آن‌ها سرمایه گذاری کند از قبل انتخاب نمی‌شوند به همین دلیل به آن‌ها Blind Pool نیز گفته می‌شود.

شرکت PE چیست؟

شرکت PE، شرکتی است که از تعدادی از افراد متخصص در انجام سرمایه گذاری‌های خطرپذیر و خریدهای تملکی یا رشدی تشکیل می‌شود. در این نوع شرکت‌ها تمام پست‌های مهم و کلیدی در بخش‌های شریک مدیریتی و مدیر سرمایه گذاری در صندق‌های تاسیس شده، که در تصمیم‌گیری‌ها نقش دارند در اختیار خود شرکت است.

شرکت‌های PE برای افرادی که زمان و دانش کافی برای سرمایه گذاری به صورت مستقیم را ندارند و از طرفی مایل به کسب سود بیشتر هستند کمک کرده و این فرصت را به آن‌ها می‌دهد و علاوه بر مزیت‌های صندق‌های سرمایه گذاری دیگر ریسک پذیری کمتری دارند زیرا سرمایه آن‌ها بر اساس قوانین بازار بورس از اوراق بهادار به همراه دارایی‌های نقدی تشکیل می‌شود.

انواع سرمایه گذاری ‌های خصوصی

سرمایه گذاری خصوصی به طور کلی به چهار دسته تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر است:

1. سرمایه گذاری‌های خصوصی که در ابتدای شروع به کار پروژه‌ها و شرکت‌ها به وسیله سرمایه گذاران فرشته و ریسک پذیر انجام می‌شود.
2. سرمایه گذاری‌های خصوصی که معمولا با سرمایه بیشتر در هنگام رشد شرکت‌ها یا توسعه طرح‌ها صورت می‌پذیرد.
3. استفاده از شرکت‌های تامین مالی اهرمی در مراحل بالاتر
4. سرمایه گذاری‌هایی که قبل از انتشار عمومی سهام انجام می‌شود.

فعالیت صندوق سرمایه گذاری خصوصی در ایران چگونه است؟

صندوق سرمایه گذاری خصوصی در ایران به صورت رسمی از سال 1397 شروع به فعالیت کرده و دستورالعمل تاسیس و راه‌اندازی آن توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تهیه شده است.

هم اکنون واحد‌های صندوق‌های خصوصی در بازار بورس وجود دارد که قابل معامله هستند و ساختار مدیریتی این شرکت‌ها به صورت واحدهای ممتاز که مجمع صندوق را تشکیل می‌دهند و واحدهای عادی اداره می‌شوند.

البته تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری‌ها توسط مدیریت صندوق و با مشورت کمیته سرمایه گذاری آن صندوق اتخاذ شده و طبق قوانینی که در مجمع تصویب شده انجام می‌شود.

تفاوت سرمایه گذاری در صندوق‌ های خصوصی و سرمایه گذاری ‌های ریسک پذیر

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که صندوق سرمایه گذاری خصوصی همان سرمایه گذاری ریسک پذیر است. اگر شما هم در این باره دچار تردید شده‌اید در این بخش می‌خواهیم با بررسی ویژگی‌های این صندوق تفاوت‌های آن‌ها را برای شما نیز مشخص کنیم:

• سرمایه گذاری خصوصی در مراحل اولیه تشکیل و رشد شرکت‌ها توسط سرمایه گذاران ریسک پذیر انجام می‌شود اما در شرکت‌های بزرگ و در حال توسعه سرمایه گذاران دیگر نیز فعال هستند. همچنین صندوق سرمایه گذاری خصوصی دارای سرمایه ثابت و طول عمر محدود است.
• معمولا صندق‌های سرمایه گذاری خصوصی در تمام حوزه‌ها حضور دارند و فرقی نمی‌کند زمینه فعالیت حمل و نقل، پزشکی، داروسازی، سیمان، صنایع معدنی، نفت و گاز و… باشد در هر صورت سرمایه گذاری انجام می‌شود اما در سرمایه گذاری‌های ریسک پذیر فقط به فناوری‌های جدید و خاص مانند قناوری‌های نانو، زیست محیطی و دست‌یابی به انرژی‌های نو توجه می‌شود.
• در بیشتر مواقع شرکت‌های سرمایه گذاری‌ خصوصی سعی می‌کنند تا 100% سهام شرکت مورد نظرشان را بدست آوردن در حالی که در سرمایه گذاری ریسک پذیر این مقدار کمتر از 50% است.
• شرکت‌های سرمایه گذاری خصوصی برای سرمایه گذاری از ترکیب وام و سهام استفاده می‌کنند در حالی که شرکت‌های ریسک پذیر فقط سهام را در نظر می‌گیرند.
• همان طور که از معنای واژه سرمایه گذاری ریسک پذیر پیدا است به علت میزان ضرر بالا در صورت شکست در سرمایه گذاری، سرمایه گذاران ریسک پذیر از چند شرکت مختلف میزان کمتری سهام خریداری می‌کنند تا درصد شکست و ضرر احتمالی را کاهش دهند. اما سرمایه گذاران خصوصی درصد سهام بالایی از هر شرکت را خریداری می‌کنند که در صورت موفقیت یا شکست نیز به همان میزان سود یا ضرر دارد.
• شرکت‌های سرمایه گذاری خصوصی معمولا در شرکت‌های با سابقه که محصولات تولیدی دارند سرمایه گذاری می‌کنند و اگر زمانی بخواهند روی شرکت‌های نوپا در مراحل پیش از تولید سرمایه گذاری کنند این کار توسط سرمایه گذاران ریسک پذیر انجام می‌شود.

برای آشنایی بیشتر با این صندوق ها حتما مقاله لیست صندوق های سرمایه گذاری را مطالعه کنید.