رفتار هیجانی در بورس

رفتار هیجانی، بورس را تقویت نمی کند

بازار سرمایه سومین رییس را در سه سال اخیر به خود دید و به طور میانگین هر یکسال یک رییس برای سازمان بورس و اوراق و بهادار توسط وزیر اقتصاد تعیین شد.

گروه اقتصادی- بازار سرمایه سومین رییس را در سه سال اخیر به خود دید و به طور میانگین هر یکسال یک رییس برای سازمان بورس و اوراق و بهادار توسط وزیر اقتصاد تعیین شد.

به گزارش بولتن نیوز،بازار سرمایه نشانگر وضعیت اقتصادی هر کشور است اما رشد اقتصادی که دولت در بهار 95 اعلام کرد با وضعیت بازار سرمایه که در رکودی عمیق فرو رفته است همخوانی ندارد. دکتر کیوان شیخی، رییس اداره آمار و اطلاعات شرکت بورس در این زمینه به خبرنگار ما می گوید: کاهش نرخ سود بانکی می تواند سرعت رشد بازار سرمایه را چندین برابر کند. گفت و گوی ما را با این مقام مسئول در شرکت بورس بخوانید:

با توجه به تغییرات زیاد در مدیریت سازمان بورس روند این بازار را چگونه ارزیابی می کنید ؟

در خصوص تغییرات مدیریتی که ترجیح می دهم صحبت نکنم اما تغییرات نشان دهنده توجه وزیر اقتصاد به بازار سرمایه است. قطعا اگر اقتصاد تقویت شود می توانیم شاهد شکوفایی در بازار سرمایه نیز باشیم اما برای رسیدن به این هدف نیاز به چند مولفه داریم.

ارزیابی شما از بازار سرمایه تاکنون چگونه است؟

بازار از گذشته تاکنون در همه کشورها به عنوان قلب نمایان وضعیت اقتصادی و معرف تب اقتصاد و روانشناسی سرمایه گذاران آن کشور محسوب می‌شود. اکنون نیز بازار سرمایه تابعی از وضعیت اقتصادی و همچنین چشم انداز آتی است که هر کدام از این عوامل می‌تواند اثرات جداگانه‌ای را بر پیکره نماگرهای بازار سرمایه داشته باشد. با توجه به روند فرسایشی رکود در سه سال گذشته و انجماد نقدینگی در مؤسسات پولی و مالی با نرخ سپرده بالاتر از بازده تولید، شاهد کوچ منابع نقدینگی از سایر بازارهای مالی به سمت بانکها و مؤسسات مالی با نرخ بازده بدون ریسک بودیم که این عوامل در سال‌های گذشته باعث تنبلی تولید و همچنین رکود در سایر بازارها شد. به صورتی که عمده تولید کنندگان از نرخ بهره بالای بانکی گلایه‌مند بودند و شرکتهای کوچک و متوسط (SME) عمدتاً تا مرز تعطیلی رفتند. اما در سال جاری با توجه به پیش‌بینی‌های خوش بینانه و اعلام نرخ رشد 5 درصدی و بالاتر از جانب متولیان اقتصاد، رونق نسبی به بازار سرمایه بازگشت که متاسفانه با رفتار هیجانی سهامداران در آن مقطع و بالا بردن انتظارات در کوتاه مدت، مواجه شد.

مردم همیشه به دنبال سود بیشتر در مدت کوتاه هستند. آیا این سود را بازار سرمایه می تواند به مردم هدیه کند؟

ببینید نوع نگرش باعث ایجاد تلاطم مثبت و منفی در بازار سرمایه شد که گاه با افت شاخص همراه بود و هیچ کدام از کارشناسان حوزه مالی دلیلی علمی و منطقی برای آن ارائه نکرده و عمدتاً بحث رفتارهای هیجانی به دور از تحلیل را عامل اصلی افت بازار سرمایه دانسته و با توجه به سوآوری خوب و میزان پوشش بالای 80 درصدی در شرکتهای بزرگ، چنین اتفاقاتی فقط ناشی از هیجانات رفتاری در حوزه سرمایه گذاری است.

پیش بینی شما از آینده بازار سرمایه چیست؟

چشم انداز مثبتی که در اقتصاد ملی به وجود آمده قطعاً محقق خواهد شد. همچنین در کاهش نرخ سود سپرده‌ها که خود بانک‌ها به صورت داوطلبانه انجام داده‌اند، می‌تواند موید اخبار بسیار خوب اقتصادی برای بورس در آینده باشد. در این صورت است که یخ نقدینگی در بانکها ذوب شده و تولید شکوفا می‌شود.

در چنین شرایطی بازار سرمایه شاهد رشد پایدار به واسطه تولید خواهد بود که مردم امیدوارانه اندک پس انداز خود را به بازار سرمایه تخصیص خواهند داد نه بانکها و مؤسسات اعتباری؛ و با این کار خود از تولید ملی حمایت خواهند نمود.

دولت و مجلس به دنبال ایجاد ثبات در بازار بورس / سهامداران رفتار هیجانی نکنند

یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه سهامداران بازار سرمایه باید از رفتارهای هیجانی در این بازار پرهیز کنند، گفت: سهامداران نگران نباشند چرا که دولت و مجلس به دنبال ایجاد ثبات در این بازار هستند.

علی رضایی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به وضعیت کنونی بازار سرمایه گفت: بازار بورس به صورت طبیعی باید نوسان داشته باشد، بر همین اساس افرادی که وارد این بازار می شوند به هیچ وجه نباید در تصمیمات خود رفتار هیجانی از خود نشان بدهند.

این عضو ناظر مجلس در سازمان امور مالیاتی افزود: شاخص بازار سرمایه یک روز سبز و یک روز هم قرمز می شود، گاهی ارزش نمادهای بازار افزایش پیدا می کند و گاهی هم کاهش پیدا می کند و با نوسان همراه است، این نوسانات نباید خیلی در رفتار سهامداران تاثیر داشته باشد و رفتارها باید ثابت باشد، اینکه با قاطعیت بگوییم ریزش ارزش سهم ها ادامه دارد اینگونه نیست، چرا که هم مجلس و هم دولت به دنبال این هستند که در بازار ثبات ایجاد کنند.

نماینده مردم کنگاور عنوان کرد: هم در صحن مجلس و هم در کمیسیون اقتصادی به طور خاص برای توجه ویژه به سرمایه گذاران خرد و سرمایه گذارانی که رفتار آماتوری داشته و بر اساس اطلاعات ناقص وارد بازار سرمایه شده و با یک ضرر نگران می شوند جلساتی برگزار می شود، من به این افراد می گویم نگران نباشند و خیلی هیجانی تصمیم نگیرند، ما امیدواریم روزهای خوب بورسی را شاهد باشیم.

این عضو کمیسیون اقتصادی اضافه کرد: با توجه به اینکه بسیاری از افراد از سال گذشته تاکنون کد بورسی دریافت کردند و وارد بازار سرمایه شدند امید داریم تا روزهای خوب بورسی را شاهد باشیم و مردم هم از نگرانی خارج شوند.

موج رفتار هیجانی به بورس سرازیر شد

بازار سرمایه سال ۹۴ را با روند مثبت آغاز کرد و این در حالی است که مسئولان بورس نگران رفتارهای هیجانی فعالان این بازار هستند و سرمایه گذاران ریسک پذیر به سرعت دست به کار شدند.

اقتصاد ایرانی: شاخص کل بورس و اوراق بهادار امسال را با روندی مثبت آغاز کرد و طی ۵ روز کاری که از آغاز سال تاکنون داشته است، از رقم ۶۲ هزار و ۵۳۲ واحد به ۶۵ هزار و ۷۲۸ واحد رسید. البته روند افزایش و مثبت بورس از آخرین روزهای سال گذشته شروع شده بود .

برخی کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه سال ۹۴ را سالی مثبت برای بورس کشورمان می دانند و معتقدند که امسال با توجه به نتایج مثبت مذاکرات و صدور بیانیه هسته ای سرمایه گذاران بازار سرمایه با امید بیشتری فعالیت خواهد کرد. این در حالی است که بازار سرمایه سال ۹۳ را با روندی منفی پشت سرگذاشت و فعالان این بازار امیدوارند سال ۹۴ سالی پر رونق و سوددهی برایشان باشد .

کاهش نرخ سود بانکی، بسته و بازگشایی نماد پالایشگاه ها در بورس، تغییرات مدیریتی و غیره همگی در سال گذشته بر بازار سرمایه کشورمان تاثیرگذار بود و همواره این بازار را با تلاطم مواجه کرد. به طوریکه شاخص کل بورس در اولین روزهای سال ۹۳ با روندی نزولی آغاز به کار کرد و این روند تا هفته آخر هم ادامه داشت .

اما بازار سرمایه امسال را با روندی صعودی آغاز کرد و همین انگیزه و امید دوباره ای را به بازار سرمایه منتقل کرده است. به طوریکه طی روزهای کاری در نوروز امسال، ۴ میلیارد و ۴۲۳ میلیون سهم و حق تقدم به ارزش ۷ هزار و ۳۴۶ میلیارد ریال در بورس اوراق بهادار تهران معامله شد. در این مدت، سه میلیارد و ۷۹۷ میلیون سهم به ارزش ۶ هزار و ۳۷۲ میلیارد ریال به صورت خرد و بلوک مورد داد و ستد قرار گرفت .

با توجه به شرایط ایجاد شده مسئولان سازمان بورس معتقدند که سهامداران نباید بدون تحلیل سرمایه گذاری کنند. در این شرایط مدیران بورسی تصمیماتی را برای بهبود وضعیت بازار سرمایه اتخاذ کرده اند که از جمله آنها افزایش تامین مالی، عرضه های اولیه، تسهیل در افزایش سرمایه شرکتها و نیز صندوق های پروژه و فروش اختیاری و استقراضی در بورس است که زمینه توسعه بازار فراهم می کند .

اما نگرانی دیگری که در حال حاضر وجود دارد این است که بورس از رفتارهای هیجانی به دور باشد و با توجه به اینکه احتمال توافقات بیشتر نیز وجود دارد و این امر ممکن است که بر روی رفتار سهامداران تاثیر گذار باشد، بهتر است که سرمایه گذاران با احتیاط و بدون ریسک و هیجان اقدام به خرید و فروش کنند، کما اینکه به نظر می رسد که سرمایه گذاران ریسک پذیر دست به کار شده اند .

به گزارش مهر، محمد فطانت رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه کاهش تورم و شروع به فصل رونق در اقتصاد، نشانه های مثبتی است که به بازار می رسد، گفت: شرایط پیش رو می تواند انتظارات مثبتی را ایجاد کند .

وی افزود: به عنوان نظر شخصی و خارج از سمت رییس سازمان بورس، با توجه به وضعیت تمام نمادها از جمله پالایشگاه ها و تعادل قیمت های نفت، فلزات، سنگ آهن و برداشت جامعه از فضای مثبت سیاسی، روند به سمتی است که، ریسک سیستماتیک نسبت به سال گذشته کاهشی است و با اتفاقاتی درسیستم بانکی از جمله کاهش نرخ های سود سپرده بانکی ۲۲ درصد و بالاتر، تاثیر مستقیم خود را در کاهش ریسک سیستماتیک، رشد P/E بازار و افزایش سود آوری صنعت بانکی در بورس، خواهد داشت .

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این مطلب که آیا نتیجه برآیند پیش بینی ها برای سال ۹۴ مثبت است؟ بیان کرد: تلفیق این عوامل، کاهش تورم، شروع به فصل رونق در اقتصاد طبق آمارهای موجود، نشانه های مثبتی است که به بازار می رسد. خصوصا اینکه قیمت سهام، ارزش جایگزینی آنها، بازده و مقایسه آنها در مورد یک شرکت خاص در منطقه رفتار هیجانی در بورس و دنیا و همه عواملی است که در تحلیل مورد توجه هستند و وضعیت ما را نسبت به سال ۹۳ درشرایط بهتری قرار می دهند. در مجموع شرایط پیش رو می تواند انتظارات مثبتی را ایجاد کند .

وی در مورد مهمترین دستاورد سال ۹۳ اظهارداشت: مهمترین نکته ای که به عنوان یک درس از سال گذشته می توان گرفت، این است که جایگاه بازار سرمایه برای سیاست گذاران و بخش های مختلف کشور بسیار ارتقا پیدا کرده و به اهمیت این بازار و کارکردهای توسعه ای آن در کشور و جایگاه آن در انعکاس مستقیم آثار تصمیم گیری ها توجه بیشتری شود و در راس کانون توجهات مردم شاخص بورس قرار گرفت. سال ۹۴ به لحاظ رفتار هیجانی در بورس آماری سال سختی است کاهش قیمت نفت و تاثیرات آن روی بودجه نشان می دهد باید با درایت و تدبیر بیشتری سال ۹۴ را در بخش های واقعی اقتصاد جلو ببریم .

فطانت در مورد اینکه جلسه ای که برای اولین بار با حضور ۴ عضو ارشد اعضای کابینه دولت برگزار شد چه پیامی و دستاوردی داشت؟ گفت: بخش عمده تلاش هایی که توانستند بازار را به خوبی تشریح کنند و نقش آن را برای همه و حتی مسئولان تبیین کنند، مرهون اصحاب رسانه هستیم .

سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: جلسه ای که با حضور اعضای کابینه و نمایندگان ارشد مجلس، از جمله حجت الاسلام ابوترابی نائب رییس اول مجلس، سیف رییس کل بانک مرکزی، رفتار هیجانی در بورس طیب نیا وزیر اقتصاد، نعمت زاده وزیر صنعت و معدن و تجارت، زنگنه وزیر نفت و نمایندگان مجلس برگزار شد، نشان داد که خود را در مقابل مطالبات مردم پاسخگو می دانند و در عین حال برای رفع مشکلات آمادگی دارند .

وی با اشاره به توجهات وزیر نفت به بازار سرمایه گفت: درصد اصلی دغدغه های وزیر اقتصاد بازار سرمایه است و بسیاری از رفع ابهامات و مشکلات نهان و آشکار، حاصل تلاش های شخص وزیر اقتصاد است و به وضوح می توان گفت، رییس کل بانک مرکزی در جلسات و محافل مختلف تلاش بسیاری در جهت بهبود فضای بازار سرمایه داشته اند و رابطه خوبی بین بازار سرمایه، سیستم بانکی و بانک مرکزی وجود دارد. در راس این حمایت ها نظر بسیار مثبت معاون اول رییس جمهور به بازار سرمایه است که همواره شاهدیم تمام اقدامات و کوشش های لازم را برای رفع موانع بازار سرمایه دارند .

فطانت در پاسخ به این سئوال که درحال حاضر بورس رفتار هیجانی ندارد و به نوعی خود را با بخش واقعی اقتصاد تطبیق داده است. برای بازار فقط توافقات هسته ای کافی نیست به نظر شما سازمان باید چگونه برای جذابیت معاملات بورس (از جمله کاهش کارمزد ها و . ) اقدام کند؟ تصریح کرد: تلاش همه در راستای ارتقاء اهداف بازار است اما، اینکه این ارتقاء بازار در جهت بهبود قواعد معاملات چگونه همراه شود یک بحث دائمی و مستمر است .

وی اضافه کرد: برای ارتقاء بلوغ بازار و برای جلوگیری از رفتارهای هیجانی از هر فکری استفاده خواهیم کرد و در جهت رفع معایب و ایجاد مزایا برای بازار با کمک اصحاب رسانه فعالان بازار و همه صاحب نظران تمام تلاش خود را مصروف خواهیم کرد .

همچنین محمد جمالی کارشناس ارشد بازار سرمایه کشورمان درباره افق پیش روی بازار سرمایه در سال ۹۴ گفت: به نظر می رسد بعد از افت شاخص و افت قیمت ها در سال گذشته بازار هم اکنون به مرحله قابل اتکا رسیده باشد که از این پس و به دنبال نتیجه ای که از مذاکرات اعلام شد، شاهد اخبار و رخدادهایی باشیم که بازار سرمایه را به یک روند صعودی سوق بدهد. برداشته شدن تحریم ها یکی از عوامل مهمی است که می تواند بازار سرمایه را با رونق همراه سازد .

وی افزود: برقراری رونق در هر بازاری نیاز به اقدامات کوتاه مدت و بلند مدت به صورت توأمان دارد که همزمان با اجرای اقدامات کوتاه مدت به عنوان راه حل های مسکنی، اقدامات ساختاری نیز انجام گیرد. برای بهبود بازار هم باید کارهای کوتاه مدت و هم کارهای بلند مدت انجام شود. از جمله اقدامات کوتاه مدت می توان به عملکرد دولت و مجلس در خصوص شفاف سازی برخی ابهامات صنایع اشاره کرد و از طرفی سازمان بورس پیگیر است تا با رفع این ابهامات اعتماد به بازار سرمایه برگردد اما آثار کارهای زیرساختی بعد از دو سه سال نمود پیدا می کند .

جمالی در ادامه به شرایط بازار در سال گذشته اشاره کرد و گفت: سال گذشته بازار تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند خوش بینی بیش از حد به نتایج مذاکرات هسته ای، تصمیمات مجلس در خصوص مباحث خوراک پتروشیمی ها، بهره مالکانه، عوارض صادراتی، مالیاتی، سیاستهای انقباضی و رکودی ناشی از تحریم ها قرار داشت که افت قیمت جهانی نفت و به دنبال آن کاهش قیمت محصولات اساسی مانند پتروشیمی، فلزات معدنی نیز رخ داد .

وی با بیان اینکه حدود ۷۵تا ۸۰ درصد بازار بورس و فرابورس ایران تحت تأثیر حرکات قیمتی جهانی هستند، اظهار داشت: پتروپالایشی، فلزی، سنگ آهنی ها و هلدینگهای فعال در این صنایع سال خوبی نداشتند. وقتی قیمت نفت کاهش پیدا می کند فارغ از کارهایی که دولت برای جبران کسری بودجه انجام می دهد این صنایع از روندی که درجهان شکل گرفته متأثر می شوند .

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به مجموعه عوامل رکود بازار سرمایه در سال ۹۳ گفت: مجموعه ای از عوامل داخلی که در اختیار حاکمیت و دولت است و عوامل که خارج از اختیار مسوولان است به عنوان ریسک سیستماتیک افت و خیزهای زیادی را در بازار سال گذشته رقم زد .

وی درباره افق پیش روی بازار سرمایه در سال ۹۴ گفت: به نظر می رسد بعد از افت شاخص و افت قیمت ها در سال گذشته بازار هم اکنون به مرحله قابل اتکا رسیده باشد که از این پس و به دنبال نتیجه ای که از مذاکرات اعلام شد، شاهد اخبار و رخدادهایی باشیم که بازار سرمایه را به یک روند صعودی سوق بدهد. برداشته شدن تحریم ها یکی از عوامل مهمی است که می تواند بازار سرمایه را با رونق همراه سازد .

جمالی ادامه داد: هم اکنون بانک ها به این تصمیم رسیده اند که نرخ بهره را کاهش بدهند و خیلی از بانک ها جدی با وجود مشکلاتی که دارند سعی می کنند که نرخ بهره را پایین بیاورند چون با ادامه این روند خودشان به مرور دچار مشکل و زیان عملیاتی می شوند و ادامه آن برای بانک ها امکان پذیر نیست و از طرف دیگر قیمت نفت به ارقام مناسبی رسیده و حتی برآوردها حاکی از افزایش آن تا سقف ۷۰ دلار در سه ماهه پایانی ۲۰۱۵ است .

مدیرعامل تأمین سرمایه آرمان به عملکرد سال گذشته دولت و مجلس اشاره کرد و گفت: یکی از وظایف دولت و مجلس ایجاد زمینه توسعه اشتغال و سرمایه گذاری است و چنانچه بخواهیم شاهد رونق کسب و کار باشیم باید سرمایه گذاری توسعه پیدا کند و توسعه سرمایه گذاری مشروط به ایجاد یک فضای با ثبات و بلند مدت است که سرمایه گذاران بتوانند برای بلند مدت خود تصمیم گیری کنند .

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: تصمیمات مثبت در خصوص مهلت ۵ ساله برای کیفی سازی پالایشی ها و تدوین نرخ خوراک پتروشیمی ها برای یک افق ۱۰ ساله و کاهش عوارض بهره مالکانه، آزاد سازی صادرات و رفع برخی محدودیت ها و ممنوعیت های صادراتی از جمله اقداماتی است که می تواند به برون رفت از شرایط رکود بازار سرمایه کمک کند .

وی خاطر نشان کرد: با حذف تحریم ها، همکاری مستقیم و بدون مانع منجر به کاهش هزینه ها برای سرمایه گذاران می شود و می توانند مانند گذشته در قالب ال سی مدت دار یا یوزانس مواد اولیه محصولات مورد نیاز را از خارج تهیه کنند تا نبود نقدینگی و فشاری که روی بنگاه ها است کم شود و سرمایه در گردش مورد نیاز بنگاه ها تأمین شود که همه این اقدامات نشان می دهد در یک مسیر رو به بهبود در فضای کسب و کار حرکت می کنیم .

جمالی به ضرورت توجه به تجربه موفق بورس های دنیا پرداخت و گفت: در حالیکه تجربه بورسی ما به نیم قرن نمی رسد اما تجربه دنیا به یک سده یعنی دو برابر تجربه ما می رسد و این راهی که ما می رویم آنها ده ها سال است که رفته اند ما باید از تجربه آنها بیاموزیم که وقتی دچار مصائب ما شدند چه کردند و چطور توانستند تلاطمات را برطرف کنند .

وی تصریح کرد: بازارگردان های قوی در بورس های دنیا نوسانات بازار را می گیرند و قیمت سهام را به سمت ارزش ذاتی هدایت می کنند و نگه می دارند اما در ایران بازارگردان واقعی و جدی نداریم که چرایی اش باید بررسی شود تا شاهد حضور بازارگردان به معنای واقعی در بازار باشیم نه اینکه فقط اسمی به عنوان بازارگردان شنیده شود اما حرکت جدی از آنها دیده نشود .

روزهای آرام بورس/ کاهش رفتار هیجانی سهامداران با عدم دخالت و سیگنال‌دهی توسط دولتمردان و سیاست‌گذاران

حال و روز بازار سرمایه در 6 ماه ابتدایی سال جاری با ۲ نیمه ابتدایی ۲ سال گذشته متفاوت بود؛ روزهایی آرام و کم‌نوسان با آنکه با اتفاقات سیاسی توأمان شده بود.

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، حال و روز بازار سرمایه در 6 ماه ابتدایی سال جاری با ۲ نیمه ابتدایی ۲ سال گذشته متفاوت بود؛ روزهایی آرام و کم‌نوسان با آنکه با اتفاقات سیاسی توأمان شده بود. نیمه نخست سال 99 بازار سرمایه شاهد نوسان بالای نزدیک به 500 هزار واحدی بود و نیمه ابتدایی سال 98 هم با افزایش شاخص کل همراه بود. یکی از اصلی‌‌ترین دلایل این آرامش، رفتار سیاست‌گذار و به دنبال آن نحوه سرمایه‌گذاری سهامداران است. بر این اساس در این مدت دیگر خبری از سیگنال‌دهی و بیمه‌گری عمومی بازار رفتار هیجانی در بورس سرمایه توسط دولتمردان و سیاست‌گذاران نبود، ایضا سهامداران هم از رفتار هیجانی خودداری ‌کردند. بازار سرمایه رفته‌رفته به روند عادی خود نزدیک می‌شود و به نوعی می‌توان گفت در مسیر تعقل قدم بر می‌دارد.

این دوره می‌تواند ادامه‌دار باشد به شرط اینکه پیام 6 ماه گذشته را مسؤولان جدید وزارت امور اقتصادی و دارایی دریافت کرده باشند و اشتباهات دولت دوازدهم را مبنی بر تامین مالی هزینه‌های دولت از بورس تکرار نکنند.

به گزارش «وطن امروز»، بازار سرمایه در حالی آخرین روز کاری خود در سال ۹۹ را به پایان رساند که افزایش تقاضا و رشد شاخص‌های اصلی در ۲ بازار بورس و فرابورس، نوید بهاری سبز را در سال ۱۴۰۰ می‌داد. بر این اساس بازدهی کل بازار سهام از ابتدای سال ۹۹ تا آخرین روز معاملاتی سال، ۱۵۵ درصد رشد را تجربه کرد اما در مقایسه با بازدهی سال ۹۸ معادل ۱۷ درصد کاهش داشت. شاخص کل بازار فرابورس نیز در سال ۹۹ رشد ۱۷۳ درصدی را تجربه کرد.

با این حال پیش‌بینی‌ و تحلیل کارشناسان و متخصصان بازار سرمایه درباره بازار سهام در سال ۱۴۰۰ متفاوت بود و با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، کارشناسان سناریو‌های مختلفی را برای این بازار مطرح می‌کردند. برخی کارشناسان روند بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ را تعادلی و صعودی پیش‌بینی کردند و عده‌ای تحرک خاصی را برای بازار پیش‌بینی نکردند و معتقد بودند بازار واکنش خاصی به شرایط نشان نمی‌دهد.

بازار سرمایه در حالی سال ۱۴۰۰ را آغاز کرد که بر اساس گزارش منتشر شده توسط مدیریت آمار و اطلاعات بورس تهران، طی 18 روز کاری فروردین‌ماه 1400، ارزش معاملات در مقایسه با پایان اسفند‌ماه 99، معادل ۳۲ درصد کاهش یافت و از ۱۳۷هزار و ۲۷۶ میلیارد تومان در پایان سال ۹۹ به ۹۲ هزار و ۶۹۹ میلیارد تومان رسید.

همچنین حجم سهام معامله‌شده با کاهش ۳۱ درصدی از ۱۵۰ میلیون و ۸۷۷ سهم به ۱۰۳ میلیون و ۹۲۵ سهم رسید. ارزش بازار در پایان فروردین 1400 نیز در مقایسه با ماه قبل (اسفند ۹۹) ۷ درصد کاهش یافت. همچنین در فروردین ۱۴۰۰ دفعات معاملات سهام و درصد گردشی معاملات به ترتیب ۶۱ و ۳۱ درصد نسبت به ماه ماقبل کاهش داشت.

نزول شاخص بورس در فروردین‌ماه ۱۴۰۰ -که به گفته فعالان بازار سهام در ۱۵ سال گذشته بی‌سابقه بوده است- موجب شد تا ارزش این بازار که مرداد‌ماه سال ۹۹ به اوج خود یعنی ۷ هزار و ۷۷۷ هزار میلیارد تومان رسیده بود، به سطح ۴ هزار و ۸۹۶ هزار میلیارد تومان کاهش یابد. به این ترتیب می‌توان گفت بازار سهام در فروردین‌ماه سال جاری بر خلاف پیش‌‌بینی‌ها، با رکودشکنی‌های منفی و پی‌درپی، عقبگرد کرد. در نهایت شاخص بورس در ۳۱ فروردین‌ماه سال جاری به یک میلیون و ۲۱۹ هزار و ۵۹۰ واحد رسید.

بازار سرمایه در حالی به دومین ماه از سال ۱۴۰۰ قدم گذاشت که در هفته نخست اردیبهشت‌ماه شاخص کل بورس بعد از چند هفته قرمزپوش بودن توانست با 803 واحد رشد به عدد یک میلیون و ۲۰۷ هزار واحد برسد. طبق تحلیل کارشناسان، بازار سهام بورس در نخستین هفته اردیبهشت‌ماه واکنش مثبتی به ورود نمایندگان مجلس به تحولات این بازار داشت. علاوه بر اینکه پیش‌بینی شد بسته حمایتی 7+3 موردی که سازمان بورس پیشنهاد داد، می‌تواند تغییراتی را در روند بورس ایجاد کند. این بسته توسط سازمان بورس با کمک هیات دولت و نمایندگان مجلس در ۱۰ بند آماده شده که 3 بند از این بسته آماده اجراست و اجرای ۷ بند دیگر آن به قانون‌گذاری نیاز دارد و منوط به تصویب در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قواست.

بر اساس داده‌های مدیریت آمار و اطلاعات بورس تهران در ۲۰ روز کاری اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ ارزش معاملات در مقایسه با فروردین‌ماه معادل ۲۶ درصد کاهش یافت و از ۹۲ هزار و ۶۹۹ میلیارد تومان به ۶۸ هزار و ۹۶۴ میلیارد تومان رسید. حجم سهام معامله‌شده نیز کاهش ۱۱ درصدی داشت این در حالی است که دفعات معاملات بازار سهام و درصد گردش معاملات در اردیبهشت‌ماه سال جاری در مقایسه با فروردین‌ماه به ترتیب ۴ درصد افزایش و ۲۳ درصد کاهش یافت. ارزش بازار نیز در پایان اردیبهشت‌ماه نسبت به فروردین‌ماه کاهش ۵ درصدی را تجربه کرد. در نهایت میزان بازده کل بورس از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان اردیبهشت‌ماه منفی 11 درصد محاسبه شد.

یکی از اتفاقات قابل پیش‌بینی در اردیبهشت سال جاری خروج حقیقی‌ها از بازار سهام بود و بیش از 60 درصد از نمادهای بازار در صف فروش قرار گرفتند. به گفته کارشناسان، رکود موجود در بورس که از اواخر سال ۹۹ آغاز شد بسیاری از سهامداران خرد را بر آن داشت تا پول خود را از بورس خارج کنند، لذا در اردیبهشت نیز روند خروج پول از بازار سرمایه همچنان مانند ماه‌های گذشته ادامه‌دار بود تا جایی که در هفته نخست اردیبهشت حدود 1500 میلیارد تومان از بازار سرمایه خارج شد. بر این اساس طی ۴ هفته پس از پایان تعطیلات نوروز، حدود ۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان پول از بازار سرمایه خارج شد. شاخص کل در ۳۱ اردیبهشت سال ۱۴۰۰ با کاهش 3/5 درصدی نسبت به فروردین‌ماه به عدد یک میلیون و ۱۵۴ هزار و ۸۴۵ واحد رسید.

خردادماه به دلایل متعدد، نقطه عطفی برای بازار سرمایه محسوب می‌شود. کارشناسان بازار سرمایه نیز پیش‌بینی کرده‌ بودند عوامل مختلفی بر بازگشت رشد به معاملات بورس تاثیر می‌گذارد. هر چند روند معاملات در چند روز نخست خردادماه منفی بود اما این روند ادامه پیدا نکرد. خردادماه فصل برگزاری مجامع و تقسیم سود شرکت‌هاست و عموما روندی مثبت و متعادل در بازار رقم می‌خورد؛ آمارها نیز مؤید این روند است. بر این اساس شاخص بورس که از ماه‌های گذشته بر مدار نزولی قرار گرفته بود، از اواسط هفته نخست خرداد‌ماه تغییر مسیر داد و در مدار صعود قرار گرفت.

یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر بازار سرمایه در خردادماه انتخابات ریاست‌جمهوری و اعلام خبر تایید صلاحیت کاندیداهای نامزد شده بود. در واقع پس از آنکه کاندیداهای ریاست‌جمهوری در سخنان خود موضع مثبتی نسبت به بورس نشان دادند، ابهامی که سهامداران نسبت به بورس و ورود سرمایه‌های خود به این بازار داشتند، کاهش پیدا کرد. از طرف دیگر قیمت بسیاری از سهم‌ها در بازار بعد از چند ماه افت شدید، ارزان شد و این کاهش شدید قیمت سهام، جذابیت سرمایه‌گذاری دوباره را بیشتر کرد. تاثیر این عوامل باعث شد تا شاخص بورس در پایان آخرین روز از خردادماه با رشد 2/1 درصدی نسبت به اردیبهشت، به عدد یک میلیون و ۱۶۸ هزار و ۶۶۵ واحد برسد.

به این ترتیب طی ۲۱ روز کاری خرداد ۱۴۰۰، ارزش معاملات بازار سرمایه در مقایسه با اردیبهشت، معادل ۴۸ درصد افزایش یافت و از ۶۸ هزار و ۹۶۴ میلیارد تومان به 101 هزار و ۹۳۷ میلیارد تومان رسید. حجم سهم معامله‌شده در این بازار نیز افزایش ۶۴ درصدی را تجربه کرد. در خردادماه همچنین دفعات معاملات بازار سهام ۱۸۲ درصد افزایش یافت.

بازار سرمایه نخستین روزهای آغاز تابستان را صعودی آغاز کرد و در دومین روز از تیرماه شاخص کل از یک میلیون و ۱۶۸ هزار واحد در ۳۱ خرداد، بار دیگر به کانال یک میلیون و ۲۱۳ هزار واحد وارد شد. روند صعودی بازار سرمایه در هفته نخست تیرماه به گونه‌ای بود که ارزش معاملات خرد سهام، رکورد سال ۱۴۰۰ را زد. روند صعودی شاخص بورس در هفته دوم تیرماه نیز همچنان ادامه داشت. در آخرین روز کاری هفته دوم تیرماه، 51 درصد نمادهای بازار رشد قیمت داشتند و 46 درصد نمادها قرمزپوش شدند. به این ترتیب شاخص کل با رشد 8 هزار و 405 واحدی به رقم یک میلیون و 256 هزار و 921 واحد رسید. این روند همچنان در هفته چهارم تیرماه نیز ادامه داشت و شاخص کل بورس به کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی وارد شد.

هفته سوم تیرماه نیز شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در ادامه روند صعودی خود با ۲۳ هزار واحد افزایش نسبت به هفته ماقبل، در کانال یک‌ میلیون و ۳۰۵ هزار واحدی قرار گرفت. اکثر کارشناسان علت بازگشت شاخص بورس به مدار صعودی را واکنش مثبت بازار به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کردند و معتقد بودند حمایت‌های صورت گرفته از بازار سهام توسط رئیس‌جمهوری منتخب و نیز بازدید وی از تالار بورس امید به بهبود وضعیت بازار سرمایه را در میان سهامداران تقویت کرده است به حدی که سهامداران برای ورود دوباره نقدینگی‌های خود تمایل نشان داده‌اند.

اما به نظر می‌رسد در کنار خوش‌بینی‌ها و توقعات ایجاد شده در بازار سرمایه، نتایج برجام و ابهاماتی که در این زمینه وجود داشت سرمایه‌گذاران را برای ورود صد درصدی سرمایه‌های خود به بازار در تیرماه مردد کرد. در آخرین روزهای تیرماه و در ادامه روند اصلاحی شاخص بورس، خبری مبنی بر موافقت آمریکا با لغو یا تعلیق تحریم در ۶ بخش (انرژی، پتروشیمی، بانک، خودروسازی، کشتیرانی و بیمه) و لغو تحریم ۷۴۸ نام و مقام ایرانی منتشر شد که توانست بار دیگر در تعیین مسیر اصلی بازار تاثیرگذار باشد و امید به این بازار را در بین سهامداران برای تداوم سرمایه‌گذاری‌های خود افزایش دهد.

به این ترتیب تیرماه در حالی به پایان رسید که طی ۲۰ روز کاری بازار سرمایه ارزش معاملات در مقایسه با خرداد ماه معادل ۱۷درصد افزایش یافت و از صد و یکهزار و ۹۳۷ میلیارد تومان به ۱۱۹ هزار و ۶۵ میلیارد تومان رسید. حجم سهام معامله شده در این مدت نیز شاهد افزایش یک درصدی بود. در تیرماه سال جاری همچنین دفعات معاملات بازار سهام و گردش معاملات در مقایسه با خرداد ماه به ترتیب ۴ و ۳ درصد افزایش یافت. شاخص کل بورس در پایان تیرماه با 21/12 درصد رشد نسبت به خردادماه از یک‌میلیون و ۱۶۸ هزار و ۶۶۵ واحد به یک میلیون و ۳۱۱ هزار و ۳۰۶ واحد رسید.

بازار سرمایه در هفته نخست مردادماه با کاهش معاملات همراه بود با این حال شاخص کل به دلیل مثبت شدن برخی نمادهای شاخص‌ساز، روند صعودی داشت. میانگین ارزش معاملات در هفته اول مردادماه سال جاری با کاهش 20درصدی نسبت به هفته آخر تیرماه به عدد 14هزار میلیارد تومان رسید. روند صعودی شاخص کل بورس تهران در هفته دوم مردادماه نیز تا ۹۰ هزار واحد ادامه داشت، علاوه بر اینکه ارزش معاملات نیز با رشد ۲۰ درصدی رو‌به‌رو شد. در هفته سوم مرداد نیز شاخص کل بورس تهران مجموعا 78 هزار واحد رشد کرد و از یک‌میلیون و 406 هزار واحد وارد کانال یک میلیون و 484 هزار واحدی شد.

هفته پایانی مردادماه ستاد ملی مقابله با کرونا مصوبه‌ای را مبنی بر تعطیلی سراسری کشور از دوشنبه ۲۵ مرداد تا شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ تصویب و اعلام کرد. به این ترتیب و به دنبال تعطیلی بازار سرمایه، بازدهی این بازار تنها در ۲ روز ابتدایی هفته محاسبه شد. با این حال شاخص بورس تهران در پایان روز یکشنبه ۲۴ مردادماه با رشد یک درصدی به مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار میلیون واحدی رسید.

بر این اساس طی ۱۶ روز کاری مرداد ۱۴۰۰ ارزش معاملات در مقایسه با تیرماه معادل ۹درصد کاهش یافت و از ۱۱۹ هزار و ۶۵ میلیارد تومان به ۱۰۸ هزار و ۶۹۸ میلیارد تومان رسید. همچنین حجم سهام معامله شده در بازار کاهش ۱۰ درصدی را تجربه کرد. در مردادماه ۱۴۰۰ دفعات و درصد گردش معاملات در بازار سهام به ترتیب ۳۰ و ۱۲ درصد نسبت به تیرماه کاهش یافت. شاخص کل بورس ۳۱ مردادماه ۱۴۰۰ با رشد 58/15درصدی نسبت به تیرماه، از یک میلیون و ۳۱۱ هزار و ۳۰۶ واحد به یک میلیون و ۵۱۵ هزار و ۵۴۹ واحد رسید.

بورس آخرین ماه فصل تابستان را نیز پرجنب و جوش آغاز کرد. بازار سرمایه که طی هفته‌های گذشته روند رو به رشد داشت، در شهریورماه نیز با ثبات نسبی این روند را ادامه داد. کارشناسان بر این باورند که اصلی‌ترین دلیل این است که تیم اقتصادی دولت سیزدهم مشخص شده و نگاه وزرای اقتصادی دولت به بازار سرمایه تاثیر قابل توجهی بر این بازار گذاشته است. شاخص کل بورس در 4 روز کاری، رشد 4/3 درصدی را تجربه کرد و تمام روزها شاخص کل سبزپوش بود. در هفته دوم ماه جاری شاخص کل بورس تهران با افت 9/1 درصدی به ارتفاع یک میلیون و ۵۲۰ هزار واحدی رسید. همچنین متوسط ارزش معاملات هفته دوم شهریورماه معادل 11 هزار و ۵۸۷ میلیارد تومان بود که نسبت به هفته اول شهریورماه رشد ۲۰ درصدی را تجربه کرد.

البته در هفته سوم شهریورماه بازار سرمایه ۲ روند متفاوت را طی کرد؛ در حالی که در ابتدای هفته شاخص کل بورس رشد ۲۰ درصدی را تجربه کرد و به کانال یک میلیون و ۵۴۱ هزار واحدی وارد شد، دوباره در یک روند کاهشی به زیر یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد کاهش یافت.

وقتی حقوقی‌ها نوسان‌گیری می‌کنند / سهامداران تازه‌وارد اولین بازنده رفتار هیجانی در بورس

سهامداران خرد که به دلیل پایبند نبودن دولت به وعده‌هایش دچار نوعی بی‌اعتمادی به بازار شده اند، در صورتی که از رفتار هیجانی دست نکشند در بازار سرمایه متضرر خواهند شد.

به گزارش تجارت‌نیوز، فراگیر شدن بورس و رشد تعداد افرادی که بخشی از سرمایه خود را وارد بازار سرمایه کرده‌اند، مانند تیغی است که هم می‌تواند بر روی گلوی سهامداران باشد و هم می‌تواند راه رونق اقتصادی را باز کند.

در این بین دولت به عنوان یک بازیگر اصلی در این بازار،‌ رفتارهای متناقضی طی ماه‌های اخیر از خود نشان داده است. نمونه بارز این گونه رفتارها را می‌توان طی هفته گذشته مشاهده کرد، هماهنگ نبودن وزارتخانه‌های اقتصاد و نفت در خصوص عرصه دارا دوم، به اعتماد مردم لطمه جدی وارد کرده است.

کاهش اعتماد به دولت و تصمیمات این نهاد در حمایت از بورس،‌ روزهای قرمز رنگی را برای همه نمادهای بورسی و برای شاخص کل بورس رقم زده است. طی هفته گذشته شاخص کل بورس به دو میلیون و هفتار هزار واحد رسیده بود که طی یک هفته گذشته با کاهش 260 هزار واحدی به یک میلیون و هشتصد و بیست هزار واحد رسیده است.

حقوقی ها عامل ریزش بورس؟

یکی از نکاتی که در شرایط فعلی بسیار در میان سهامداران از آن صحبت می‌شود، عرضه‌های بی‌مفهوم برخی شرکت‌های حقوقی در بازار سرمایه است. بیشتر این شرکت‌ها که از قضا دولتی نیز هستند به جای برگرداندن اعتماد از دست رفته به دولت و حمایت‌های آن، در حال نوسان گیری از مردم هستند.

تشکیل صف‌های میلیونی خرید طی زمان انجام معاملات امروز و سپس از بین رفتن این صف‌ها به دلیل عرضه بی منطق سهام شرکت‌ها توسط بازیگران اصلی آنها نشان می‌دهد، در حال حاضر شرکت های حقوق به دنبال نوسان گیری هستند.

سهامداران خرد بلند مدت فکر کنند

البته نباید از این موضوع نیز به راحتی بگذریم که ترس سهامداران خرد در بازار سرمایه نیز دلیل دیگری بر ایجاد این نوع نوسانات لحظه‌ای در بازار است. افرادی که وارد بورس شده اند به دلیل اینکه اکثر آنها با کمترین آموزش وارد بورس شده‌اند، از هر نوسانی در بورس، ترسیده و می‌خواهند به هر طریق شده از زیان خارج شوند. این رفتار هیجانی ناشی از عدم اعتماد به دولت و عدم آشنایی با چارچوب‌های معامله در بورس تنها یک بازنده دارد و آنهم سهامداران خرد هستند.

اجباری کردن آموزش برای افراد حاضر در بازار سرمایه می‌تواند هم برای آنها مفید باشد و هم از رفتار هیجانی آنها در مواقعی که به دلایل بازار دچار اصلاح یا ریزش می‌شود، جلوگیری کند.

سیگنال فروشی در فضای مجازی عاملی برای تشدید رفتار هیجانی

همه این عوامل در کنار وجود تعداد زیادی کانال و صفحه در شبکه‌های اجتماعی به عنوان اساتید بورس، نیز مزید بر علت این رفتارهای هیجانی شده است.

این کانال‌ها و صفحات دایم در حال سیگنال دادن برخی نمادهای خاص هستند. اکثر این نمادها به عنوان سهم بنیادی و ارزنده به افراد معرفی می‌شود. پس از چند روز که این نمادها به دلایل مختلف وارد فاز اصلاح می‌شوند، این کانال‌ها و صفحات به سمت سهم دیگری رفته و همین بلا را سر افراد دیگری می‌آورند.

به نظر می‌رسد بخشی از این سیگنال‌فروش‌ها از پیش با بعضی حقوقی‌ها برای ایجاد نوسان در سهام این شرکت‌ها توافق‌هایی کرده‌اند. چنانکه بزرگ‌ترین برنده بازی سیگنال‌فروش‌ها در واقع بعضی حقوقی‌ها هستند.

ورود بخش‌های نظارتی سازمان بورس برای ساماندهی این دست سیگنال فروشان که مشخص نیست بر اساس چه تحلیل هایی این چنین رفتار می‌کنند،‌ در شرایط فعلی حایز اهمیت است.

در پایان به نظر می‌رسد باید گفت، رفتار هیجانی در بازار چه بر اثر بی‌اعتمادی ایجاد شده به دولت باشد و چه به دلیل عدم آگاهی و عدم آموزش افراد باشد و یا دلیل بیرونی مانند صفحات مجازی سیگنال دهی داشته باشد، می‌تواند آرزوی چندین ساله دولتمردان درباره حضور افراد بیشتر به بورس و تامین مالی بنگاه ها از طریق بورس را با خدشه مواجه کند.