انواع بازار در ایران


در حقیقت هروقت حرف از بورس و بازار سهام می‌شود، منظور همین بورس اوراق بهادار است.

انواع دلار‌ها در بازار ایران؛ از دلار افشار تا دلار شبانه/دلار نیمایی وفردایی چیست؟

دلار "افشار" نام خود را از پاساژ افشار در بالاتر از خیابان فردوسی و چهار راه استانبول گرفته که معاملات زیادی در آن انجام می‌شود.

در این مطلب به عمده‌ترین انواع نرخ دلار مورد معامله در بازار ایران اشاره شده است.

دلار ۴۲۰۰ تومانی

اواخر فروردین ماه بود که پس از تلاطم شدید ارزی، دولت ایران تصمیم گرفت نرخ جدیدی را برای ارزهای خارجی معرفی کند. این دلار که با نرخ دولتی عرضه می‌شود به دلیل این که خبر آن برای اولین بار توسط اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور اعلام شد به "دلار جهانگیری" هم معروف شد.

این ارز به ۲۵ قلم کالاهای اساسی نظیر برنج، گندم، گوشت و مرغ تعلق می‌گیرد.

نرخ دولتی ارزهای مختلف معمولا روزانه توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود و میزان نوسان به نسبت بازار آزاد ناچیز است.

دلار نیما

منظور از این نوع دلار، ارزیست که در "سامانه نظام معاملات یکپارچه ارزی" که به اختصار نیما خوانده می‌شود معامله می‌شود.

این سامانه از اوایل اردیبهشت ماه و پس از اعلام سیاست‌های جدید ارزی بانک مرکزی در زمان ریاست ولی‌الله سیف پس از یک دوره آزمایشی آغاز بکار کرد.

"نیما" در حقیقت محل معامله ارز صادرکنندگان و واردکنندگان است و ارز حاصل از فروش پتروشیمی‌ها در تعیین قیمت نقش عمده‌ای دارد.

قیمت دلار نیما کمتر از نرخ دلار بازار آزاد و بیشتر از دلار دولتی است.

دلار سنا

نام اختصاری "سنا" برگرفته از "سامانه نظارت ارز" است و در حقیقت سایتی انواع بازار در ایران است که در آن بانک مرکزی قیمت متوسط قیمت ارز در صرافی‌ها را اعلام می‌کند.

نرخ‌های اعلام شده در این سایت بیانگر میانگین وزنی نرخ خرید و فروش ارز بر مبنای معاملات ثبت شده در سامانه نظارت ارز (سنا) توسط صرافی‌های مجاز ایران و شامل معاملات حواله‌های ارزی انجام یافته در سامانه نیما نیز هست.

در این سایت نرخ میانگین (خرید و فروش) ارزهای مختلف از ساعت ۸ صبح تا ۶ بعدازظهر ساعت به ساعت اعلام می‌شود و در پایان روز نرخ متوسط بر اساس کل معاملات انجام شده اعلام می‌شود.

نرخ ارز در ساعات مختلف در این سامانه بشدت متغیر است.

منظور از نرخ دلار سنا در محاوره عمدتا نرخ فروش در این سامانه است. دلار تهران

این نوع دلار همانطور که از نامش پیداست دلاری است که در تهران معامله می‌شود ولی خود شامل چند نوع مختلف است.

از زیر شاخه‌های این بازار می‌توان به دلارهای سبزه میدان (سبزه هم خوانده می‌شود)، افشار و چهار راه استانبول نام برد که بدون توجیه خاصی در بعضی روزها و بعضی ساعت‌های یک روز قیمت دلار در یک بازار تهران مثلا افشار ممکن است با بازار دیگری نظیر سبزه میدان متفاوت باشد.

این بازارها از نظر جغرافیایی فاصله چندانی با هم ندارند.

بعنوان مثال دلار "افشار" نام خود را از پاساژ افشار در بالاتر از خیابان فردوسی و چهار راه استانبول گرفته که معاملات زیادی در آن انجام می‌شود.

"دلار سبزه میدان" هم نام خود را مدیون میدانی به همین نام است که در نزدیکی بازار تهران در میدان ۱۵ خرداد واقع شده است.در این میدان دلالان ارز حضور چشمگیری دارند.

دلار حواله‌ای

این نوع دلار معاملاتی را در بر می‌گیرد که بصورت اسکناس نیست و نقل و انتقال آن بصورت حواله انجام می‌شود.

معمولا صرافی‌هایی که در خارج از ایران حساب ارزی دارند دلار را از طریق حواله برای متقاضیان واریز می‌کنند.

از عمده دلارهای معروف این دسته می‌توان به حواله‌های دلار از افغانستان، ترکیه، و گرجستان اشاره کرد که نرخ آنها با هم متفاوت است.نرخ حواله‌های افغانستان معمولا از دو نرخ دیگر پائین تر است.

دلار فردایی

این نوع دلار به ارزی گفته می‌شود که به قیمت روز خریداری می‌شود ولی فردا تحویل داده می‌شود.در روزهایی که خبرهایی نظیر روابط ایران و آمریکا یا اخباری از این دست‌ بازار را متاثر می‌کند و حجم عظیمی از تقاضا روانه بازار می‌شود، حجم ارز در بازار کم می‌شود و این دلار بخشی از تقاضای روز را به خود اختصاص می‌دهد.خریداران این نوع دلار معمولا کسانی هستند که پیش بینی کرده‌اند قیمت ارز در فردای روز معامله افزایش می‌یابد.در تهران نرخ دلار فردایی با نام بازار خود مانند "دلار فردایی سبزه" شناخته می‌شود که منظور تحویل ارز در فردای معامله در سبزه میدان است.تنوع دلارهای مختلف که عمدتا در بازار آزاد معامله می‌شوند، اطلاع رسانی درباره نرخ ارز را هم سخت کرده است

دلار شهرستان

این نوع دلار همانگونه که از نامش پیداست در شهرستان‌ها معامله می‌شود و با پسوند شهر خاص از دیگر دلارها متمایز می‌شود.

در این مورد به دلار شیراز، مشهد، بانه ، پیرانشهر، شیراز، مریوان و. می‌توان اشاره کرد.

قیمت دلار شهرستان در مقایسه با دلار تهران معمولا ارزانتر است.در مناطق مرزی عمدتا مبادلات مالی بیشتر نقدی است و بانکی نیست و به همین دلیل قیمت ارز عموما در این مناطق از پایتخت و شهرهای بزرگ کمتر است؛ البته این الگو عمومیت ندارد و در بعضی روزها ممکن است قیمت این نوع دلار از سایر دلارها بیشتر هم باشد.

دلار کشورهای همسایه

این نوع دلار هم با پسوند شهر خاص در کشورهای همسایه شناخته می‌شود که عمده‌ترین آنها دلار استانبول، هرات، سلیمانیه، دوبی و تفلیس (گرجستان) هستند.

بخشی از این دلارها نظیر دلار سلیمانیه را قاچاقچیان وارد ایران می‌کنند؛ دلار سلیمانیه (عراق) در غالب موارد ارزان‌تر از دلار مشهد است.قیمت دلار هرات هم عموما ارزان‌تر از دلار سلیمانیه است که البته این الگو در روزهای مختلف متفاوت است.

دلار شبانه

از عمر این نوع دلار مدت زیادی نمی‌گذرد و عمدتا به ارزی اطلاق می‌شود که عمدتا در شبکه‌های جتماعی یا تلفنی در ساعات نیمه شب تا دم صبح در میان خریداران و فروشندگان ارز که عضو این گروه‌های آنلاین هستند معامله می‌شود.

این نوع شبکه‌ها در پی تلاطم ارزی ماه‌های اخیر رواج یافته‌اند.

کسب قیمت دلار شبانه کمی سخت بنظر می‌رسد چون با توجه به بسته بودن بازار، فروشندگان و خریداران واقعی بصورت توافقی قیمت ارز را تعیین می‌کنند که ممکن است به قیمت واقعی دور یا نزدیک باشد.

بعضی از این معامله‌گران به دلیل نیاز ضروری و سریع، به خرید یا فروش ارز اقدام می‌کنند و یا نگرانند که در روزهای آتی قیمت ارز بالاتر رود.

البته تعداد کسانی که قیمت‌های پرت (خیلی بالا یا خیلی پایین) در این گروه‌ها ارائه می‌دهند کم نیست.

تنوع دلارهای مختلف که عمدتا در بازار آزاد معامله می‌شوند، اطلاع رسانی درباره نرخ ارز را هم دچار مشکل کرده است؛ چون در روزی خاص و ساعتی خاص قیمت دلار از بازاری به بازار دیگر متفاوت است.

قرارداد آتی و انواع آن در بورس ایران/بازار آتی چه کاربردی دارد؟

قرارداد آتی (پیمان آتی) ، قراردادی دو طرفه است که بر اساس آن، خریدار و فروشنده تعهد می دهند دارایی ثابت قرارداد را به قیمت مشخص و در تاریخ انواع بازار در ایران معینی در آینده معامله کنند.

قرارداد آتی و انواع آن در بورس ایران/بازار آتی چه کاربردی دارد؟

به گزارش پایگاه خبری بااقتصاد، قرارداد آتی نوعی اوراق مالی است که در بازار سرمایه می توان آن را به عنوان اوراق مالی معامله کرد. در قرارداد آتی خریدار و فروشنده متعهد می شوند که در یک تاریخ مشخص با مبلغ تعیین شده در قرارداد دارایی ثابتی را خرید و فروش کنند یعنی فروشنده تعهد می دهد که در یک تاریخ معین میزان دارایی ثابت تعیین شده ای را در ازای مبلغ مشخص شده ای به خریدار بفروشد و خریدار همچنین نیز تعهد می دهد که مبلغ ذکر شده در قرارداد را در تاریخ مشخص شده به فروشنده پرداخت کند.

قرارداد آتی یکی از ابزار های مشتقه است یعنی این نوع از قرارداد همانند قرارداد اختیار معامله ارزش مستقلی ندارد و برای تعیین ارزش آن وابسته به موارد دیگری است.

یکی از مهمترین مشخصه های بازار آتی که در آن قرارداد آتی بسته و معامله می شود دوطرفه بودن بازار است یعنی خریدار و فروشنده می توانند هم از بالا رفتن قیمت سود کنند و هم از افت قیمت‌‌ها. در واقع دو طرفه بودن بازار باعث می شود تا با تحلیل درست درباره روند بازار به دور از شرایط اقتصادی از بالا یا پایین آمدن قیمت ها سود کسب کنید.

قرارداد آتی در بورس ایران به 2 دسته تقسیم می شود:

قرارداد آتی کالا

قرارداد آتی سبد سهام(شاخص)

قرارداد آتی کالا

قرارداد آتی کالا از آذرماه سال 87 وارد بازار بورس ایران شد و اولین قرارداد اتی معامله شده مربوط به سکه تمام بهار آزادی در بورس کالا بود، بعد از اولین قرارداد آتی کالای معامله شده در بورس کالا، این قرارداد روی کالاهای پایه ای دیگر هم مانند کاتد مس، کنجاله سویا، زیره، نگین زعفران، سکه طلا، شمش طلا و . صورت گرفت.

قرارداد آتی کالا در واقع نوعی قرارداد مشتقه است که بر اساس آن فروشنده تعهد می دهد در ازای دریافت مبلغ معین در تاریخ ذکر شده در قرارداد، کالایی را به خریدار بفروشد.

گفتنی است در شهریور 97 بورس کالا با انتشار اطلاعیه ای برای جلوگیری از متضرر شدن فعالان واقعی بازار سکه، از توقف معاملات آتی سکه طلای بهار آزادی و بسته شدن همه نمادهای معاملاتی این کالا خبر داد.

قرارداد آتی سبد سهام(شاخص)

قرارداد آتی سبد سهام(آتی شاخص) نوعی قرارداد آتی دوطرفه است که در آن خریدار و فروشنده متعهد می شوند سهام پایه مشخص شده در قرارداد را به قیمت مشخص و در تاریخ معینی در آینده معامله کنند. این قرارداد برای سهام یا شاخص های مشخص بسته می شود.اولین قرارداد آتی سهام در بازار سرمایه ایران در سال 97 انجام شد و امروز نمادهایی که در این بازار معامله می شوند جسی (آتی شاخص ۳۰ شرکت بزرگ)، جبانک (آتی شاخص بانک ها)، جنفت (آتی شاخص فرآورده نفتی) و …است.

مزایای قرارداد آتی

استقبال سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه از بازار آتی باعث شد مزایایی برای این بازار تعیین شود:

انواع بازار بورس در ایران

بورس این روزها همه‌گیرتر از قبل شده و تقاضا برای سرمایه‌گذاری در آن افزایش یافته است. اما وقتی جایی از بورس و سرمایه­‌گذاری در آن حرف می­‌زنند، احتمالا منظورشان بورس اوراق بهادار است. جالب است بدانید بورس فقط همین نیست و انواع مختلفی دارد، در این مقاله با انواع بازار بورس در ایران آشنا می‌­شویم.­­

تقسیم بندی انواع بازار بورس در ایران

در ایران انواع بورس به 4 دسته تقسیم می‌شود که در هر کدام از آن‌ها شرکت‌هایی مشغول به فعالیت هستند. این 4 دسته عبارتند از:

  1. بورس اوراق بهادار
  2. فرابورس
  3. بورس کالا
  4. بورس انرژی

البته در جهان بورس ارز هم یکی از انواع بورس است که در آن ارزهای خارجی خرید و فروش می­شوند. اما در ایران، بورس ارز برای معامله و تبادل ارزهای خارجی وجود ندارد و خرید و فروش ارز به صورت دستی و در صرافی­‌ها یا بازار آزاد انجام می‌شود.

در ادامه 4 دسته بورس فعال در ایران را توضیح می‌­دهیم تا با ویژگی‌های هر کدام آشنا شوید. از بورس اوراق بهادار که پرسابقه‌­ترین بورس ایران است تا بورس انرژی که جدیدترین بورس راه‌ ­اندازی شده در کشور است.

بورس اوراق بهادار تهران

در بازار بورس اوراق بهادار سهام شرکت‌­ها و سایر اوراق بهادر مانند اوراق مشارکت، خرید وفروش می­‌شوند و بیشتر سرمایه‌­گذاران بازار بورس، در این بخش از بورس فعال هستند.

در حقیقت هروقت حرف از بورس و بازار سهام می‌شود، منظور همین بورس اوراق بهادار است.

83 سال از فعالیت شرکت بورس اوراق بهادار تهران می‌گذرد، یعنی از اردیبهشت­ ماه سال 1345 که قانون تاسیس بورس اوراق بهادار به تصویب رسید و به نوعی، پیشکسوت انواع دیگر بورس در کشور محسوب می‌شود. در گذشته معاملات بورس بسیار محدود بود، در حد هفته‌ای یک روز، آن هم در ساعات محدود.

با پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن اینترنت، ساز‌و‌کار معامله در بورس تغییر کرد و معامله‌های بورسی با استفاده از رایانه یا حتی یک تلفن همراه امکان‌پذیر شد. به این ترتیب شما می‌توانید در بورس اوراق بهادار تهران، معامله‌ سهام شرکت‌های پذیرفته شده در این سازمان را دنبال کنید که تمام این معامله‌ها از طریق کارگزاری و با داشتن کدهای معاملاتی صورت می‌گیرد.

البته برای دنبال کردن این معاملات ابتدا باید در سامانه سجام و کارگزاری‌های مورد تائید سازمان بورس ثبت‌نام کرده تا کد بورسی دریافت کنید. شرکت‌های پذیرفته شده در بورس بر اساس شاخص‌های مختلفی رتبه‌بندی و خرید و فروش می‌شوند.

در حال حاضر معامله‌های بازار بورس از ساعت 9 تا 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته و با دامنه نوسان 5% انجام می‌شوند و از ساعت 8:30 تا 9 پیش گشایش بازار بوده و ثبت سفارش انجام می‌شود. البته بورس در روزهای تعطیل رسمی، تعطیل است.

توجه داشته باشید که برای معامله در بورس اوراق بهادار بی‌گدار به آب نزنید و حتما به تحلیل های نمادها توجه کنید.

بازار بورس اوراق بهادار تهران خود به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود، تفاوت این دو بازار در قوانین آن‌ها است. بطوریکه یک شرکت برای ثبت در تابلوی بازار اول باید قوانین سخت‌گیرانه‌تری را نسبت به بازار دوم پشت سر بگذارد

فرابورس

سهام شرکت‌هایی که نتوانسته‌اند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند، در فرابورس معامله می‌شوند. در واقع قوانین ثبت یک شرکت در فرابورس ساده‌تر از بورس است.

در کشورهای دیگر بازار فرابورس برای خرید ‌و‌ فروش سهام شرکت‌هایی است که شفافیت کافی ندارند یا سودآوری آن‌ها به مراتب کمتر از بازار بورس است.

در ایران، فرابورس از پاییز سال 1388 وارد میدان شد. مهم‌ترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی شرکت‌هایی است که می­خواهند وارد بازار سرمایه شوند، اما هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.

فرابورس خود به بازارهای اول، دوم، سوم و بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز) دسته‌بندی می‌شود و شرکت‌ها بر اساس ریسک سرمایه‌گذاری، شفافیت صورت‌های مالی، میزان بدهی و … در این دسته‌ها قرار می­گیرند.

  • بازار الف یا بازار اول که بیشتر سهم‌ها در آن جای دارند، دامنه نوسان 5% و بدون حجم مبناست.
  • بازار دوم صرفا شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌تأسیس و شرکت‌هایی که با تزریق سرمایه بیشتر، قصد تبدیل از سهامی خاص به عام را دارند در این بازار پذیرفته می‌شوند.
  • بازار پایه که خود به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می‌شود. بازار زرد دامنه نوسان معاملات مثبت و منفی ۳ درصد دارد و در تابلوی نارنجی، دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۲ درصد و در تابلوی قرمز، مثبت و منفی ۱ درصد است.

البته اگر هر یک از سهام بازار پایه به مدت ۳ روز متوالی صف‌­های خرید یا فروش داشته باشند، بازه نوسان هر کدام از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز برای روز معاملاتی بعد تغییر می­کنند و به ترتیب ۵، ۴ و ۲ درصد می­شوند.

فرابورس برای افراد بی‌تجربه و تازه‌کار بازار پرریسکی است و تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از ویژگی‌های این بازار است.

معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت 9 صبح تا 12:30 انجام می‌شود. البته از ساعت 8.30 تا 9 صبح امکان سفارش‌گذاری وجود دارد.

بورس کالا

همان طور که از نام بورس کالا پیداست، شما می‌توانید در این بازار سهام کالاهای مختلف را بخرید. در واقع بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.

در این بازار معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج، زعفران و… داد و ستد می‌شوند. یکی از مزایای بورس کالا، وجود نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که به این ترتیب تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تاجرین کالا، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار می‌شوند.

این بورس برای کسانی که می‌خواهند از ريسک نوسان كاذب قيمت‌ها در امان باشند یا بالعکس، از نوسانات قيمت استفاده كنند و سود خود را به حداکثر برسانند توصیه می‌شود.

انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارت‌اند از:

قرارداد نقدی، قرارداد سلف، قرارداد نسیه، قرارداد آتی، قرارداد سلف استاندارد، قراردادهای اختیار معامله ، صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا و گواهی سپرده کالایی

بورس انرژی

Candlestick chart on display close-up

بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. منظور از حامل­های انرژی نفت، گاز، برق و سایر حامل‎های انرژی است.

بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ و با هدف ایجاد بازاری شفاف، کارآمد، با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.

بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

بورس انرژی دارای دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه است که ویژگی‌های این دو بازار ممکن است با هم متفاوت باشند. تفاوت مهم این دو بازار این است که در بازار فیزیکی کالاها مورد معامله قرار می‌گیرند ولی در بازار مشتقه، اوراق مبتنی بر کالا معامله می‌شوند.

مشتریان حقیقی در بازار فیزیکی امکان خرید ندارند و فقط در بازار مشتقه می­توانند نسبت به خرید اوراق اقدام کنند. در معاملات این بازار ۱۰ یا ۲۰ درصد قیمت معامله به صورت پیش پرداخت از مشتری دریافت می‌­شود و مابقی آن برای کالاهای داخلی تا ۳ روز کاری و برای کالاهای بازار بین ­الملل تا ۵ روز کاری بعد دریافت می‌­شود.

خلاصه اینکه انجام معامله در بورس انرژی شرایط خاص و ویژه‌ای دارد و مشتریان حقیقی امکان خرید در بازار فیزیکی را ندارند. عرضه­‌کنندگان و خریداران در این بازار ویژگی­‌های خاصی دارند و مدارک لازم برای دریافت کد معاملاتی نیز بسیار متفاوت­‌تر از مدارک لازم برای دریافت کد بورسی و معاملات سهام و اوراق بهادار است.

حرف آخر

انواع بازار بورس ایران با 4 دسته­‌ای که دارد، توانسته تا حدودی تنوع سرمایه‌­گذاران در بازار سرمایه را پوشش دهد و سرمایه گذارانی از هر قشر را پذیرا باشد. اما مهمترین بخش این بازار که سرمایه‌­گذاران خرد و مردم عادی بیشتر با آن آشنا هستند، همان بورس اوراق بهادار است.

معرفی انواع بازار بورس و بازارهای مالی

اگر شما همه دارایی خود را روی یک سهام شرکت سرمایه گذاری کنید، ممکن است آن شرکت به هر دلیلی گزارش بدی ارائه و یا مدتی بسته شود، که تا باز شدن نماد، سرمایه شما با نرخ تورم تحلیل میرود یا دارایی ای همانند طلا که به قیمت جهانی وابستگی زیادی دارد، در بازار جهانی شروع به ریزش کند در نهایت دارایی شما کاهش می یابد.

همانطور که در قسمت های قبلی آموزش رایگان مقدماتی و مبتدی بورس، با بورس، کد بورسی، کارگزاری ها آشنا شده اید ، در این قسمت قصد داریم شما را با انواع بورس و بازارهای مالی آشنا کنیم، این آموزش یکی از کارا ترین آموزش های بورس است که حتما باید راجع به آن اطلاعات کسب کنید.

به طور کلی بورس و بازار های مالی به چند دسته زیر تقسیم می شوند:

  • سهام (Stock)
  • کالا (Futures)
  • ارز (Forex)
  • انرژی (Energy)
  • شاخص (CFC)

معرفی انواع بازار بورس و بازارهای مالی

سهام چیست؟

به بخشی از سرمایه یک شرکت سهام گفته می شود، سهام عمدتا در بورس اوراق بهادار خریداری و فروخته می شود ، اگرچه فروش خصوصی نیز می تواند وجود داشته باشد و پایه و اساس بسیاری از سرمایه گذاران انفرادی است.

برای درک بیشتر مفهوم سهام بدانید:

شرکت ها برای جمع آوری کمک مالی برای فعالیت در مشاغل خود سهام (صادر) می کنند. صاحب سهام (سهامدار) بخشی از سرمایه شرکت را خریداری می کنند و بسته به نوع سهام موجود ، ممکن است بخشی از دارایی و سود آن را درخواست کنند. زمانی که هر سهم در بازار بورس ایران قرار میگیرد دارای یک نماد است که براساس آن نماد خرید فروش میشود که به اسم سهام هم معرفی شده است. که از جمله این سهام ها میتوان به سهام شستا، سهام فولاد و . اشاره کرد.

به عبارت دیگر ، سهامدار اکنون مالک شرکت صادر کننده است. مالکیت با توجه به تعداد سهام یک شخص نسبت به تعداد سهام مانده خود تعیین می شود. به عنوان مثال ، اگر شرکتی 1000 سهم برجسته داشته باشد و یک نفر 100 سهم را در اختیار داشته باشد ، آن شخص 10٪ دارایی و درآمد شرکت را در اختیار خواهد داشت.

سهامدار بورس کیست؟

دارنده ای که حداقل یک سهم از سهام یک شرکت را دارد به عنوان سهامدار شناخته می شود و از آنجا که سهامداران اساساً صاحبان یک شرکت هستند ، از مزایای موفقیت یک کسب و کار بهره می برند که این پاداش ها به صورت افزایش ارزیابی سهام یا سود مالی توزیع شده به عنوان سود حاصل می شود.

معرفی انواع بازار بورس و بازارهای مالی

انواع سهامداران در بازار بورس

مبانی سهامداران

یک سهامدار منفرد که بیش از 50٪ سهام معاملات یک شرکت را در اختیار داشته و آنها را کنترل می کند ، به عنوان سهامدار اکثریت شناخته می شود ، در حالی که کسانی که کمتر از 50٪ سهام یک شرکت را در اختیار دارند ، به عنوان سهامداران اقلیت طبقه بندی می شوند.

طبق اساسنامه و آیین نامه یک شرکت ، سهامداران از حقوق زیر برخوردار می شوند:

  • حق بازرسی از سوابق شرکت
  • حق رأی دادن در مورد موضوعات مهم شرکتها ، مانند نام بردن از مدیران هیئت مدیره
  • حق دریافت سود سهام
  • حق حضور در جلسات سالانه ، به صورت حضوری یا از طریق تماس کنفرانسی و.

سبد سهام چیست؟

سبد سهام، مجموعه ای از سرمایه گذاری های مالی مانند سهام ، اوراق قرضه ، کالاها ، پول نقد و معادل نقدی و. است.

شما می توانید انتخاب کنید که سبد سهام خود را نگه دارید و مدیریت کنید ، یا ممکن است به یک سبد گردان، یک مشاور و یا یک متخصص امور مالی دیگر اجازه دهید سبد سهام شما را مدیریت کند و به درآمد زایی برسید.

بهترین شرکت های سبدگردانی

بازار سهام چیست؟

بازار سهام همام بازار بورس است که فعالان در بازار بورس به خرید و فروش سهام می پردازند، که علت اصلی نام گرفتن این بازار، به بازار سهام همین موضوع است.

در پرتفوی خود چند سهام داشته باشیم؟

بهتر است در سبد سهام خود ۵ الی ۱۰ سهام داشته باشید و افرادی که سرمایه کمی دارند (زیر ۱۰ میلیون تومان) به ۵ سهام اکتفا کنند لازم به ذکر است که عرضه اولیه استثناست.

معرفی انواع بازار بورس و بازارهای مالی

تک سهم در بورس

در حقیقت، منظور از تک سهم شدن در بورس این است که شخصی کل دارایی خود را بر روی یک سهام سرمایه گذاری می‌کند.

این یک واقعیت است، که شما نباید تمامی سرمایه خود را روی یک دارایی بگذارید حالا به چه دلیل؟

اگر شما همه دارایی خود را روی یک سهام شرکت سرمایه گذاری کنید، ممکن است آن شرکت به هر دلیلی گزارش بدی ارائه و یا مدتی بسته شود، که تا باز شدن نماد، سرمایه شما با نرخ تورم تحلیل میرود یا دارایی ای همانند طلا که به قیمت جهانی وابستگی زیادی دارد، در بازار جهانی شروع به ریزش کند در نهایت دارایی شما کاهش می یابد.

بورس کالا

بورس کالا بازاری است که کالاهای مختلفی در آن معامله می شود. بیشتر بازارهای کالاهای دنیا تجارت محصولات کشاورزی و سایر مواد خام (مانند گندم ، جو ، شکر ، ذرت ، پنبه ، کاکائو ، قهوه ، محصولات شیر ، شکم گوشت خوک ، روغن و فلزات) را انجام می دهند. معاملات شامل انواع مختلف قراردادهای مشتقه بر اساس این کالاها است ، مانند اوراق بهادار ، معاملات آتی و اختیارات و همچنین معاملات بورس.

بورس کالا ایران

خوب است بدانید که بورس کالا ایران مناسب چه افرادی ست؟ بورس کالا ایران مناسب افرادی است که قصد دارند از نوسانات مواد خوام استفاده کنند. در بورس کالا نوسانات کاذب وجود ندارد و با معامله در بورس کالا می‌تواند خود را از نوسانات کاذب دور کند.

بورس انرژی چیست؟

شاید برایتان جالب باشد بدانید بورس انرژی دقیقا چیست؟ از بورس انرژی برای معاملات کالا‌‌های حامل انرژی مبنتی بر کالا استفاده می‌شود.

در بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس در ایران مواردی زیر معامله می شود:

در این قسمت از آموزش بورس، در خدمت شما بودیم، امیدواریم مطلب برایتان مفید بوده باشد، برای آموزش دیگر قسمت های بورس به آدرس سایت استاد علیرضا محرابی مراجعه کرده و با خرید دوره آنلاین آموزش بورس به راحتی در این بازار کسب درامد کنید.

انواع بازار در ایران

عنوان :

مقاله انواع بازار

تعداد صفحات : ۳۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

مقاله حاضر درباره بازار، انواع بازار ها ی موجود دراقتصاد و قوانین ضد انحصار را توضیح می دهد. بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالاها و خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبعی که در اقتصاد خرید و فروش می‌شود، بازاری وجود دارد. چهار نوع مختلف بازار که اقتصاددانان معمولا” مشخص وشناسایی می نمایند عبارتند از بازار رقابت کامل، بازار رقابت انحصاری، بازار انحصار چند جانبه فروش و بازار انحصار کامل.

عنصررقابت در بازار اساسی‌ترین نقش را ایفا می‌کند. کارگزاران اقتصادی بر اساس رقابت بر سر سود بیش‌تر تولید می‌کنند و مصرف کنندگان نیز بر اساس رقابت بر سر دستیابی هر چه بیش‌تر به لذّت به مصرف مبادرت می‌ورزند. گرچه رقابت از دیرباز بین اقتصاددانان مطرح بوده، آدام اسمیت نخستین کسی است که این مفهوم را به صورت دقیق مطرح کرده است. بر اساس نظر اسمیت، دولت نباید در بازار دخالت کند. در این صورت افراد بر اساس منافع خصوصی خود عمل خواهند کرد و یک دستِ نامرئی این فعالیت‌ها را هماهنگ می‌کند و در نتیجه، منافع جامعه تامین خواهد شد.

واژه های کلیدی: بازار، رقابت، بازار رقابت کامل، بازار رقابت انحصاری، بازار انحصار چند جانبه فروش و بازار انحصار کامل

فهرست مطالب

-تعریف بازار ۱
-رقابت به صورت اصل رفتاری ۳
-معنای رقابت ۴
-رقابت از دید گاه های قانون ۵
-معمولا اقتصاد دانان در مورد چه بازارهای صحبت می کنند ۷
-بازار رقابت کامل ۸
-بازار رقابت انحصاری ۱۱
-تعادل کوتاه مدت در شرایط رقابت انحصاری ۱۲
-تعادل بلند مدت در شرایط رقابت انحصاری ۱۳
-متغیر های گزینه ای ۱۵
-بازار انحصار چند جانبه ۱۶
-مدل های انحصار چند جانبه ۲۴
-بازار انحصار کامل ۲۵
-تنظیم و کنترل انحصار ۲۸
-قوانین ضد انحصار ۲۸
-ضمایم

منابع:

۱-روزنامه دنیای اقتصاد

۲-تئوری اقتصاد خرد و مسائل آن (سالوا توره)

۳-کلیات علم اقتصاد (دکتر فرجی)

۴-اقتصاد خرد (جلد دوم) –(فرگوسن)

بازار:

بازار واژه‌ای است که امروزه در بسیاری مجالس از آن سخن به میان می‌آید, بدون آن که در نظر گرفته شود که در حقیقت بازار چیست و چه تاثیری انواع بازار در ایران در تصمیمات مهم اقتصادی و اجتماعی و غیره می‌گذارد, برای مثال بسیار شنیده می شود که بازار تلفن همراه رو به رشد است, بازار فلان اتومبیل کساد است و یا بازار بورس ارزش سهام شرکت یا کارخانه‌ای پایین آمده است, اما واقعیت ین است که حتی عادت به کار بردن این کلمات و جملات نیز نیاز به اطلاعاتی در این خصوص دارد.هر چند واژه بازار نمایانگر مفهوم و معنای خود است, اما عالمان علم اقتصاد، بازار را مکان فیزیکی که خریداران و فروشندگان برای مبادله کالا و خدمات دور هم جمع می‌شوند, می‌دانند. به عبارت بهتر به معنای کل خریداران (مشتریان اعم از حقیقی و حقوقی) و فروشندگان (شرکت‌ها و کارگاه‌های تولیدی) کالای خود را مبادله می‌کنند. بنابراین بازار اتومبیل شامل فروشندگان اتومبیل (خودروسازان) و خریداران (مشتریان و مصرف کنندگان) است.گاه بازار صورتی بالقوه و گاه بالفعل به خود می‌گیرد که در صورت بالقوه بودن نیز بازار تابع شرایط محیط است. در وضعیت اقتصادی شکوفا و در حال رشد بازار بالقوه کاملاً متفاوت از بازار بالقوه در شرایط رکود اقتصادی است, اما در رابطه با شرکت‌ها در صورتی که گفته شود بازار بالقوه است به معنای حد نهایی تقاضا برای محصول است. این امر زمانی حاصل می شود که فعالیت‌های بازاریابی شرکت نسبت به رقبا افزایش یابد و به بالاترین حد خود برسد

مبادله، یکی از اصلی‌ترین نیازهای بشر بوده و هست. بازار نهادی است که امکان مبادله را فراهم می‌کند. با وجود این‌که مسائل مطرح شده در اقتصاد خیلی گسترده هستند، مسائل مربوط به بازار ویژگی خاصّی دارند و تمام قسمت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در بازار، عرضه و تقاضا در برابر هم قرار می‌گیرند و با تعیین قیمت، نحوهٔ تخصیص منابع و چگونگی توزیع را معیّن می‌کنند. امروزه بازارها اعم از بازار کالاها و خدمات، بازار عوامل و بازار منابع خیلی گسترده شده‌اند. این بازارها در بیش‌تر کشورها تحت تاثیر نظریات اقتصاد سرمایه‌داری عمل می‌کنند و نقش بازار در نظام مزبور به قدری بالا است که از آن به «اقتصاد بازار» نیز یاد می‌کنند؛ از این رو، یکی از امور ضروری شناخت دیدگاه‌های اقتصاد سرمایه‌داری است. در مورد بازار با توجّه به دیدگاهی که در مورد مبانی آن ارائه می‌شود مهم‌ترین عنصر مبنایی بازار، عنصر رقابت است که از زمان نخستین

اقتصاددانان کلاسیک تا کنون تفاسیر گوناگونی از آن شده است. از طرفی ما مسلمانان به جامعیت اسلام اعتقاد داریم و معتقدیم که اسلام در زمینه‌های گوناگون برنامه‌های خاص خود را دارد.

تعریف بازار

برای بازار تعاریف فراوانی در متون اقتصادی به چشم می‌خورد که می‌توان گفت: یکی از علل تفاوت آن‌ها تلقی گوناگون گویندگان این تعاریف از مفهوم بازار است.

این‌جا چند نمونه از این تعاریف را با توضیح مختصری باز می‌گوییم:

بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالاها و خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبعی که در اقتصاد خرید و فروش می‌شود، بازاری وجود دارد (سالواتوره، ۱۳۷۲: ص۱۰

۱-این تعریف دو ویژگی دارد:

الف) بازار را به مکان یا موقعیت تعریف کرده است. این تعریف هم با بازارهای امروزی سازگار است و هم با بازارهای اولیه در زمانهای قدیم که اقتصاد بسیار ساده بود و مردم برای مبادلهٔ کالاها در مکان‌های خاصی گرد هم جمع می‌شدند.

ب) ویژگی دوم این تعریف این است که عام است و شامل بازار کالاها و خدمات و منابع می‌شود.

۲) بازار عبارت از شبکهٔ روابط بین مبادله کنندگان یا تمرکز سازمان یافتهٔ برخورد عرضه و تقاضای مربوط به کالاها و خدمات معیّن است (منتظر ظهور، ۱۳۶۹: ص۱۲۹.

این تعریف بازار را به مکان و موقعیت منحصر نکرده؛ بلکه در عین این‌که شامل بازارها در زمان‌های گذشته می‌شود، با وضعیت فعلی نیز که با گسترش امکانات ارتباطی، مبادلات از مکان و موقعیت خاص فراتر رفته نیز سازگار است. ویژگی دوم این تعریف این است که فقط شامل بازار کالاها و خدمات می‌شود.
۳) بازار فرایندی است که در آن، رویارویی خریداران و فروشندگان یک کالا با یک‌دیگر، قیمت و مقدار کالا را تعیین می‌کند (موئلسن، بی تا: ص۸۰

این تعریف نیز محدویت زمان و مکان را حذف کرده؛ پس با وضعیت بازارهای امروزی سازگارتر است. همچنین فقط بازار کالاها و خدمات را مدنظر قرار داده است؛ امّا نکتهٔ بسیار مهم این است که کاربردهای اصطلاح «بازار» امروزه از آن‌چه در این تعاریف آمده نیز فراتر می‌رود. در متون اقتصادی، اصطلاح «اقتصاد بازار» به اقتصادهایی اطلاق می‌شود که گرچه دولت، دخالت‌های فراوانی در اقتصاد دارد، قسمت بیشتر ثروت‌ها و وسائل تولید در دست بخش خصوصی است و «مکانیزم بازار» عمدهٔ فعالیت‌ها را هماهنگ می‌کند. در این صورت، مقصود از «اقتصاد بازار» اقتصادی است که پارامترهای اصلی آن از قبیل تولید، توزیع و مصرف به وسیلهٔ سازوکار عرضه و تقاضا معیّن می‌شود. در این اقتصادها سؤالات اصلی کارگزاران اقتصادی به وسیلهٔ سازوکار عرضه و تقاضا پاسخ داده می‌شود. این سؤالات عبارتند از: چه باید تولید کرد؟ چگونه باید تولید کرد؟ توزیع باید به چه نحو باشد؟ منابع موجود در اقتصاد چگونه باید به بخش‌های گوناگون تخصیص یابد؟ حفظ موقعیت اقتصادی جامعه به چه نحو امکان پذیر است؟ (لفت ویچ، ۱۳۵۴: ص۲۰). در اقتصاد بازار، قیمتی را که در اثر تعامل عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، تعیین کنندهٔ جواب سؤالات مذکور می‌دانند.

رقابت به صورت اصل رفتاری

برخی از تعریف‌های بازار ملاحظه شد. بازار همچنین اقسام بسیاری دارد؛ مانند بازار رقابت کامل (Perfect Competition)، بازار رقابت ناقص(Imperfect competition) ، بازار انحصاری (Monopoly). هر کدام از معانی بازار را در نظر بگیریم و هر قسمی از اقسام آن را که ملاحظه کنیم، عنصر «رقابت» (Competition) در آن اساسی‌ترین نقش را ایفا می‌کند. کارگزاران اقتصادی بر اساس رقابت بر سر سود بیش‌تر تولید می‌کنند و مصرف کنندگان نیز بر اساس رقابت بر سر دستیابی هر چه بیش‌تر به لذّت به مصرف مبادرت می‌ورزند. گرچه رقابت از دیرباز بین اقتصاددانان مطرح بوده، آدام اسمیت نخستین کسی است که این مفهوم را به صورت دقیق مطرح کرده است. بر اساس نظر اسمیت، دولت نباید در بازار دخالت کند. در این صورت افراد بر اساس منافع خصوصی خود عمل خواهند کرد و یک «دستِ نامرئی» (Invisible hand) این فعالیت‌ها را هماهنگ می‌کند و در نتیجه، منافع جامعه تامین خواهد شد.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.