مفهوم ریسک و انواع آن
کسب و کار نیوز - هنگامی که صحبت از ریسک می شود، واژه تهدید و خطر در اذهان متبادر می گردد ؛ اما ریسک فقط به معنای منفی نیست.
در واقع به طور کلی، عدم اطلاع از زمان آینده را نشان میدهد. شاید با در معرض ریسک قرار گرفتن بتوان با فرصتهای مثبت مواجه شد.البته این فرصتها در موضوعات مالی دسته بندی می گردند. اصولا ریسک دارای دو وجه مثبت و منفی است. همچنین معمولا مفهوم ریسک بیشتر در امور مالی و سرمایهگذاری هویدا می گردد.
وجود ریسک و انواع آن
از بدو آفرینش انسانها همیشه در معرض انواع مخاطرات ( سیل زلزله آتشفشان و…..) بودهاند و در طول زمان آموخته اند که حوادث طبیعی را پیشبینی کرده و حتی المکان از آنها احتراز نمایند. با پیشرفت علم و تکنولوژی انسانها در مقابل تصمیمگیریها و پیچیدگیهای بیشتری قرار گرفته ومتقابلا در معرض ریسکهای بیشتری قرار میگیرد.
اصولا ریسک شامل دو دسته میشود:
۱٫ ریسک واقعی یا خالص (Pure Risk)
این دسته از ریسکها شامل عوامل طبیعی مثل تصادفات ، وقوع بیماری، سیل و زلزله و سایربلایای طبیعی و …. هستند که عموما در اختیار ما نبوده و در صورت وقوع، نتیجهای جز خسارت ندارند. این ریسکها عموماً قابلیت بیمه شدن دارند
۲٫ ریسک مالی یا سرمایه گزاری
این دسته از ریسکها عموما در شرایط اقتصادی قابل سنجش بوده و خروجی آن میتواند سود یا ضررباشد. انواع سرمایهگذاریهای اقتصادی ( خرید سهام ،مشارکت در تولید،خرید ارز ،طلا و….) شامل این ریسکها می گردد.
بدیهی است ریسکهای نوع اول تماما زیان ده هستند و صرفا با استفاده از ابزار بیمه میتوان خسارات ناشی از آن را کاهش داد. اما ریسکهای نوع دوم قابلیت حصول سود ده را دارند.
اصولا به اختلاف احتمال میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته میشود. این انحراف بازده میتواند مثبت یا منفی باشد، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایهگذاری بیشتر باشد، در اصطلاح گفته میشود که ریسک سرمایهگذاری بیشتر خواهد بود.
دسته بندی سرمایه گزاران از منظر قبول انواع ریسک
سرمایهگذاران در این خصوص به سه دسته تقسیم می گردند:
• اشخاص ریسک گریز : این افراد رویکرد محافظهکارانه داشته و ترجیح میدهند، سرمایه گزاری بازده مطمئنی داشته واحتمال ضرر و زیان در حداقل ممکن باشد.
• اشخاص ریسکپذیر : این اشخاص رویکرد جسورانه داشته و ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر میپذیرند.
• افراد خنثی نسبت به ریسک: سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را ریسک خنثی مینامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن میدانند.
قابل ذکر است که ریسکپذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فراری بودن نیست. بلکه نشان میدهد، افراد ریسک گریز در ازای قبول ریسک بیشتر، بازدهی بیشتری انتظار دارند و متقابلا افراد ریسکپذیر در ازای پذیرش ریسک بیشتر، بازدهی کمتری توقع دارند. این قانون که کسب سود بیشتر تنها با پذیرش ریسک بیشتر امکان پذیر است گویای این حقیقت است که نمیشود ریسک نکرد و سود به دست آورد و در مقابل نیز اگر فردی ریسک بالاتری بپذیرد به طور طبیعی باید انتظار سود بیشتری داشته باشد. در واقع ما با پذیرش ریسک بیشتر سود بیشتری دریافت میکنیم که به آن خرج ریسک میگویند. خرج ریسک در سرمایهگذاریهایی که ریسک بالاتری دارند، بیشتر است.
مبانی اندازه گیری انواع ریسک سرمایه گذاری
برای سنجش ریسک مالی معیارهای متفاوتی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها انحراف معیار میزان سود در بازه زمانی مشخص قبلی یک سرمایهگذاری است. بالا بودن انحراف معیار محاسبه شده ، نشاندهنده بالا بودن ریسک سرمایهگذاری میباشد. اغلب شرکتها بخشی از زمان و منابع مالی خود را صرف شناسایی انواع ریسکهای مختلفی که در معرض آن هستند قرار داده تا بتوانند میزان ریسک خود را سنجش و مدیریت کنند.
اغلب ریسکهای سرمایهگذاری، به دو نوع اساسی تقسیم میشود:
۱- ریسک سیستماتیک
این ریسک، مختص شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه انواع ریسک مالی است که قابل حذف و اجتناب از آن توسط اشخاص و یا شرکتها نبوده واین ریسک بر کل بازار اثرگذاشته و محدود به صنعت خاص نیست.
۲- ریسک غیرسیستماتیک
برخلاف ریسک قبلی، این نوع ریسک قابل کنترل و کاهش است. به عنوان مثال میتوان سهام شرکتی را که در اثر مدیریت و تصمیمگیریهای غلط یا مواجهه با شرایط بحرانی با افت قیمت مواجه شده را خریداری نکرد و از این ریسک جلوگیری نمود.
البته جز دو مورد فوق، انواع دیگری نیز از ریسک وجود دارد که برخی زیرمجموعه همین دو نوع ریسک هستند.
۳- ریسک نرخ سود (Interest rate risk)
این نوع ریسک وقتی مطرح میشود که چند مورد برای سرمایهگذاری موجود باشد ، مثلا سرمایهگذاری در خرید سهام یا اوراق مشارکت. تفاوت نرخ سود این دو سرمایهگذاری میتواند ما را به یکی از دو گزینه که ریسک کمتری برای ما دارد، جلب کند. به عنوان مثال اگر خرید سهام ۲۰ درصد سود و خرید اوراق سود ثابت ۱۵ درصدی داشته باشد و بانک سود اوراق را تا سطح ۲۰ درصد افزایش دهد در این صورت به صرفه است که با ریسک کمتری به جای سهام اوراق مشارکت خریداری گردد .
لازم به توضیح است که این ریسک عموما روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی تاثیر گذارتر است.
۴- ریسک تورم (Inflation risk)
نظربه اینکه بازدهی خالص از اختلاف بازدهی ناخالص و نرخ تورم حاصل میشود بنا براین افزایش نرخ تورم بر بازدهی سرمایهگذاری موثر است. به عنوان مثال با انتظار سود و بازدهی ۴۰ درصدی از فعالیتی اقتصادی با نرخ تورم سالانه ۲۰ درصد ، در نهایت عملا ۲۰ درصد سود و بازدهی خواهد داشت. هرچه نرخ تورم افزایش یابد از مقدار سود کاسته میشود. بنابراین باید در فعالیتی سرمایهگذاری شود که سود بیشتری داشته و نهایتا پس از کسر تورم، رضایت انواع ریسک مالی سرمایه گزار را فراهم کند. به این ریسک که در اثر افزایش نرخ تورم به سرمایه گزار تحمیل میشود، ریسک تورم میگویند.
۵- ریسک مالی (Financial risk)
تمام شرکتها در صورتهای مالی خود بخشی تحت عنوان، تسهیلات و تعهدات مالی دارند. هرچه تعهدات مالی شرکت و وامهای دریافتی بیشتر باشد، توان شرکت جهت توسعه و گسترش و افزایش سوددهی کاهش مییابد. به این نوع ریسک، ریسک مالی گفته میشود. بسیاری از سرمایهگذاران با لحاظ این نکته سهام شرکتها را خریداری میکنند و از شرکتهایی که تعهدات مالی زیادی دارند به دلیل ریسک مالی فاصله گرفته و به سراغ گزینههای کم ریسک تر میروند.
۶- ریسک قابلیت نقدشوندگی (liquidity risk)
ویژگی دارایی مطلوب، دارایی است که قدرت نقدشوندگی بالا دارد. اگر دارایی به راحتی فروش نرود، صاحب آن دارایی، با ریسک نقدشوندگی مواجه است. در مورد سهام نیز این ریسک وجود دارد. فرض کنید قصد دارید سهام شرکتی را در بازار به فروش برسانید ولی به دلیل عملکرد نامناسب شرکت، کسی سهام را نمیخرد. در این حالت شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. هرچه سرعت خرید و فروش سهمی بیشتر باشد و معاملات آن را روانتر باشد این ریسک در آن کم رنگتر است.
۷- ریسک نرخ ارز (currency risk)
این نوع ریسک در خصوص شرکتهای وارداتی، بسیار با اهمیت است. اگر شرکت مورد نظر شما، عمده مواد اولیه خود را وارد میکند، با رشد نرخ ارز، درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهد شد و هزینه زیادی را متحمل میشود. با رشد هزینهها، سود دهی شرکت کاسته شده و نتیجه نهایی آن، عدم رغبت سرمایهگذاران به خرید شرکت مذکور است. البته این ریسک، نوعی ریسک غیر سیتماتیک محسوب میشود که توسط شرکتها قابل کنترل نیست.
۸- ریسک تجاری
در این نوع ریسک به این موضوع دقت میشود که آیا شرکت قادر به فروش محصولات و تامین هزینههای عملیاتی خود است یا خیر؟ به عبارتی، ریسک تجاری کلیه هزینههای یک کسب و کار برای عملیاتی ماندن را در نظر میگیرد. این هزینهها شامل حقوق، هزینه تولید، اجاره تسهیلات، دفتر و هزینههای اداری میشود. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند هزینه قیمت تمام شده کالاها، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که به فروش می رسد ، میباشد.
۹- ریسک اعتباری
این نوع ریسک ، ریسک عدم بازپرداخت سود یا اصل بدهی قلمداد میشود. این نوع ریسک برای سرمایهگذاران اوراق قرضه، نگران کننده است. اوراق قرضه دولتی، کمترین میزان ریسک اعتباری و به همین ترتیب کمترین میزان بازده را دارند. از طرف دیگر اوراق بهادار شرکت، دارای بالاترین میزان ریسک اعتباری و در نتیجه نرخ بهره بالاتر هستند.
۱۰- ریسک کشور
ریسک کشور، به عدم توانایی یک کشور در پرداخت تعهدات مالی گفته میشود. در صورت بروز چنین ریسکی، به عملکرد سایر بخشهای مالی کشور نیز آسیب وارد میشود. همچنین بروزآسیب به سایر کشورهای در ارتباط با آن نیز محتمل است. این ریسک در غالب کشورهای در حال توسعه که کسری بودجه شدید دارند، رخ میدهد.
۱۱- ریسک سیاسی
ریسک سیاسی زیرمجموعه ریسک سیستماتیک است. در این حالت، آشوب ،بیثباتی سیاسی، جنگ، کنترلهای نظامی، تغییر قوانین دولتی، بر تصمیمهای سرمایهگذاری اثر میگذارد. این نوع ریسک با عنوان ریسک ژئوپلیتیک نیز شناخته میشود. نکتهای که در مورد این ریسک وجود دارد، آن است که هر چه افق زمانی سرمایهگذاری طولانیتر شود، این ریسک بیشتر میشود.
ارزیابی و تحلیل ریسک مالی
ریسک به مفهوم عدم اطمینان به آینده می باشد. که در محیط اقتصادی امروزی و با تغییرات حاکم بر آن سازمانها قادر به اطمینان نسبت به اجرای دقیق برنامه های عملیاتی خود نمی باشند ولی با وجود عدم اطمینان نسبت به آینده، فرصتهایی برای سازمانها ایجاد می شود که هر سازمانی با مدیریت ریسک می تواند جهت توسعه کنترل برنامه های عملیاتی سازمان استفاده نماید. هرقدر ریسک ساختار سرمایه بیشتر باشد، سودآورى آن هم بیشتر خواهد شد. بنابراین، ساختار سرمایهاى که در نهایت انتخاب مىشود باید داراى میزانى از ریسک و بازده باشد که با هدف شرکت مبنى بر به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران سازگار باشد. عدم اطمینال محیطی و شدت رقابت سازمانها، مدیریت را با چالشهای متعدد مواجه ساخته است. برای مدیریت مؤثر این چالش انواع ریسک مالی ها، رویکرد نوین مدیریت ضرورت می یابد. که شناسایی و تجزیه وتحلیل ریسک مالی یکی از رویکرد های نوین جهت تقویت و ارتقاء اثر بخشی سازمان ها می باشد. که در این خصوص موسسه آئین ارقام تبریز به عنوان عضو حقوقی ویژه انجمن مهندسی مالی ایران به ارائه خدمات نوین در خصوص تجزیه وتحلیل ریسک مالی با استفاده از روشها تکنیک های نوین در کلاس جهانی در راستای توسعه سازمانها، ارائه می نماید. سازمانها بدون پذیرش ریسک قادر به سودآوی و استفاده از فرصتها جهت توسعه سازمان نخواهند شد. مدیران سازمانها می توانند با مدیریت ریسک، استراتژی لازم را پایه ریزی و با استفاده از راهکارهای نوین و راهبردی مهندسی مالی و تجزیه وتحلیل ریسک مالی، به کنترل ریسک حاصل مبادرت و به عملکرد اقتصادی بهتری دست یابد. زیرا با توجه به اظهارات دکتر پیتر دراکر، فعالیت اقتصادی یعنی بکارگیری منابع کنونی برای یک آینده نامطمئن می باشد. بنابراین این اظهارات تنها چیزی که در مورد آینده قطعی است، عدم اطمینان و ریسک می باشد. که دستیابی به عملکرد اقتصادی بهتر با عدم اطمینان بیشتر و به عبارت دیگر، با ریسک پذیری بیشتر همراه است. برنامه های بلندمدت و راهبردی سازمانها بایستی برای پذیرش ریسک های بیشتر ظرفیت سازی و ساختارهای لازم ایجاد گردند. زیرا این تنها راه بهبود عملکرد سازمان ها می باشد. اگر چه برای ظرفیت سازی و ایجاد ساختارهای لازم سازمانها باید ریسک هایی را که می پذیرند بشناسند تا سازمانها به جای برنامه ریزی بر اساس حدس و گمان و قضاوت شهودی در عدم اطمینان عملیات خود را پیش ببرند، باید قادر به انتخاب علمی و عقلانی ریسک ها باشند.
آرمان پرداز خبره
شرکت آرمان پرداز خبره بیش از 15سال سابقه فعالیت در زمینه حسابداری و حسابرسی و خدمات مشاوره مالی و مالیاتی
انواع ریسک در قراردادهای بیمه
در جهان امروز انواع ریسک مالی لزوم بیمه ها هر چه بیشتر از پیش احساس می شود لذا رشته های بیمه ای در حال گسترش هستند ، هر کدام از انواع قراردادهای بیمه ریسک مربوط به خود را دارا می باشد به عنوان مثال ، بیمه عمر انواع ریسک مالی که به منظور حمایت مالی در صورت فوت فرد بیمه شده ارائه می شود ، دارای ریسک بالایی می باشد ، از این رو بر آن شدیم تا به صورت اجمالی به مقوله ریسک در قراردادهای بیمه ای بپردازیم .
ریسک در قراردادهای بیمه
در موارد بیمه ای ، مدیریت ریسک بسیار مهم می باشد که این امر در حیات اقتصادی و اجتماعی بیمه ها تاثیر بسزایی دارد .
ریسک یعنی اینکه بتوان شانس وقوع خسارت در صورت بیمه کردن را پذیرفت و در تمام محاسبات بیمه، مخصوصا بیمه عمر ، موضوع ریسک در قراردادهای بیمه و برآورد خسارت عاملی مهم در تعهدات مابین طرفین قرارداد خواهد بود ، اگر تعهدات در مورد یک پیشامد باشد درصد ریسک پایین تر است اما اگر در مورد چند پیشامد بیمه صورت گرفته باشد ، احتمال ریسک بالاتر است ، در واقع مفهوم ریسک با امر بیمه درهم آمیخته است ، اگر خطر ریسک وجود نداشت اصلا موضوع بیمه در جامعه مفهومی پیدا نمی کرد.
ارزیابی ریسک در انواع بیمه ها متفاوت است و راه های بررسی آن نیز متفاوت می باشد ، شرکت های بیمه در صورتی در ادامه روند کاری خود موفق خواهند بود که انواع ریسک را مدیریت کرده و از آن در بهبود بازار بیمه استفاده کنند و با فرایند شناسایی ریسک ها ، خسارات را تا حد ممکن کم کنند .
کارشناسان بیمه ، ریسک در بیمه ها ، خطرات و شرایط لازم برای بیمه کردن را باید به بیمه گذار انتقال دهند و خطرات احتمالی را تخمین زده و بیمه گذار نیز با مطالعه و تحقیق باید سعی در همکاری لازم با بیمه گر داشته باشد.
ارزیابی ریسک در قراردادهای بیمه
فرایند ارزیابی ریسک در قراردادهای بیمه مربوط به دو امر است :
- فراوانی پیشامدها
- شدت خساراتی که شاید رخ دهد .
فراوانی پیشامدهای یک پدیده ، مرحله ی اول ارزیابی و جمع آوری اطلاعات است که در آن داده ها مورد بررسی قرار می گیرند و مرحله بسیار مفیدی در ریسک پذیری خواهد بود ، در مرحله بعد ، شدت خسارات در صورت بروز حادثه است که نحوه برخورد بعد از حادثه بستگی به این ریسک پذیری دارد ، امکان خسارت هرگز به طور کامل قابل حذف نیست اما برنامه های پیشگیرانه برای کاهش درصد خسارت رویکرد بسیار مهمی خواهند بود.
برنامه های کنترل ریسک اساسا برای انواع ریسک مالی محافظت از اموال ، امینی، سلامت افراد و ایمنی تولید به کار برده می شود ، پذیرش ریسک در بیمه تعادل مالی در شرکت را حفظ می کند و به شرکت اجازه می دهد سرویس بهتری به مشتریان خود ارائه دهد.
استراتژی های مناسب در مقابله با ریسک
بنگاه های اقتصادی و مالی همیشه با خطرات و ریسک هایی مواجه هستند. که هر بنگاه بنابر سیاست های خود راهکاری را در برخورد با این ریسک ها در پیش می گیرد.
در برخورد با انواع خطراتی که بنگاههای مالی با آن مواجه هستند چهار، راهبرد را میتوان پیشبینی کرد :
- امتناع از ریسک: در این شیوه مدیران بنگاه مالی با امید به اینکه مشکلات خود به خود و به آسانی حل خواهند شد، از مقابله و برخورد اصولی با خطرات خودداری میکنند .
- پذیرش ریسک: استراتژی پذیرش ریسک، یعنی قبول زیان وقتی که آن زیان رخ میدهد. پذیرش ریسک، یک استراتژی قابل قبول برای ریسکهای کوچک در شرایطی است که هزینه حفاظت در مقابل ریسک ممکن است از نظر زمانی بیشتر از همه زیانهای حاصله باشد.
- انتقال ریسک: استراتژی انتقال ریسک عبارت است از پذیرش هزینههای کوچک برای جلوگیری از بروز زیانهای بزرگ که غالبا از طریق پیشبینی اقدامات احتیاطی مانند انعقاد قرارداد با شرکتهای بیمه محقق میشود .
- کاهش ریسک : کاهش ریسک به طور معمول بر مدیریت آسیبپذیری و بهرهبرداری منطقی و مناسب از امکانات اجرایی و فنی و همچنین برقراری کنترلهای داخلی بازدارنده متمرکز است .
در هر حال آن چه در این راهبرد ارزشمند بوده سنجش و ارزیابی نتایج کارهای بر عهده گرفته شده و اطمینان از کارکرد دقیق ابزارهای کنترل داخلی میباشد.
ریسک مالی توضیح داده شده است
به طور خلاصه ، ریسک مالی ، خطر از دست دادن پول یا دارایی های با ارزش است. در زمینه بازارهای مالی ، ممکن است ما ریسک را به عنوان مقدار پولی که می توان هنگام تجارت یا سرمایه گذاری از دست داد ، تعریف کنیم. بنابراین ، خطر ضرر واقعی نیست انواع ریسک مالی ، بلکه آنچه در نهایت می توان از دست داد.
به بیان دیگر ، بسیاری از خدمات مالی یا معاملات دارای یک خطر ذاتی هستند و این همان چیزی است که ما آن را ریسک مالی می نامیم. به طور کلی ، این مفهوم ممکن است در طیف وسیعی از سناریوها مانند بازارهای مالی ، مدیریت بازرگانی و نهادهای حاکم اجرا شود.
فرآیند ارزیابی و مقابله با ریسک های مالی اغلب تحت عنوان مدیریت ریسک شناخته می شود. اما ، قبل از غواصی در مدیریت ریسک ، داشتن دانش اولیه در مورد ریسک مالی و انواع مختلف آن مهم است.
روشهای متعددی برای طبقه بندی و تعریف خطرات مالی وجود دارد. نمونه های قابل توجه شامل ریسک سرمایه گذاری ، ریسک عملیاتی ، ریسک انطباق و ریسک سیستمیک است.
انواع ریسک مالی
همانطور که گفته شد ، روشهای مختلفی برای طبقه بندی ریسکهای مالی وجود دارد و ممکن است بسته به زمینه تعریفهای آنها متفاوت باشد. در این مقاله یک مرور مختصر در مورد سرمایه گذاری ، عملیاتی ، انطباق و خطرات سیستمی وجود دارد.
ریسک سرمایه گذاری
همانطور که از نامش پیداست ، ریسک های سرمایه گذاری خطرات مربوط به سرمایه گذاری و فعالیت های تجاری هستند. انواع مختلفی از ریسک های سرمایه گذاری وجود دارد ، اما بیشتر آنها مربوط به نوسان قیمت های بازار است. ممکن است خطرات بازار ، نقدینگی و اعتبار را به عنوان بخشی از گروه ریسک سرمایه گذاری در نظر بگیریم.
ریسک بازار
ریسک بازار ریسکی است که با نوسان قیمت دارایی همراه است. به عنوان مثال ، اگر آلیس بیت کوین بخرد ، در معرض خطر بازار قرار خواهد گرفت زیرا نوسانات ممکن است باعث افت قیمت شود.
مدیریت ریسک بازار با در نظر گرفتن اینکه آلیس چه مقدار ضرر می کند اگر قیمت بیت کوین انواع ریسک مالی بر خلاف موقعیت های او حرکت کند شروع می شود. گام بعدی ایجاد یک استراتژی است که نحوه عملکرد آلیس را در واکنش به حرکتهای بازار مشخص خواهد کرد.
به طور معمول ، سرمایه گذاران با خطرات مستقیم و غیرمستقیم بازار روبرو هستند. ریسک مستقیم بازار مربوط به خسارتی است که یک معامله گر می تواند در اثر تغییر نامطلوب قیمت یک دارایی تجربه کند. مثال قبلی ریسک مستقیم بازار را نشان می دهد (آلیس بیت کوین را قبل از افت قیمت خریداری کرد).
از طرف دیگر ، ریسک غیر مستقیم بازار مربوط به دارایی است که دارای ریسک ثانویه یا جانبی است (یعنی کمتر مشهود است). در بازارهای سهام ، ریسک نرخ بهره غالباً به طور غیر مستقیم بر قیمت سهام تأثیر می گذارد ، که آن را به یک ریسک غیرمستقیم تبدیل می کند.
به عنوان مثال ، اگر باب سهام یک شرکت را خریداری کند ، دارایی های او ممکن است به طور غیر مستقیم تحت تأثیر نوسان نرخ بهره قرار بگیرند. این شرکت به دلیل افزایش نرخ بهره رشد یا سودآوری خود را دشوارتر خواهد کرد. به غیر از این ، نرخ های بالاتر سرمایه گذاران دیگر را ترغیب می کند سهام خود را بفروشند. آنها این کار را معمولاً برای استفاده از پول برای انواع ریسک مالی پرداخت بدهی های خود انجام می دهند که نگهداری آنها اکنون هزینه بیشتری دارد.
البته لازم به ذکر است که نرخ بهره به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر بازارهای مالی تأثیر می گذارد. در حالی که نرخ ها به طور غیر مستقیم سهام را تحت تأثیر قرار می دهند ، اما تأثیر مستقیم بر اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت دارند. بنابراین ، بسته به دارایی ، خطر نرخ بهره ممکن است یک خطر مستقیم یا غیرمستقیم تلقی شود.
ریسک انواع ریسک مالی نقدینگی
ریسک نقدینگی ، ریسکی است که سرمایه گذاران و بازرگانان قادر به خرید سریع یا فروش دارایی خاصی بدون تغییر شدید قیمت آنها نیستند.
به عنوان مثال ، تصور کنید که آلیس 1000 واحد ارز رمزنگاری شده را هر کدام به قیمت 10 دلار خریداری کرده است. بیایید فرض کنیم بعد از چند ماه قیمت ثابت بماند و ارز رمزنگاری شده همچنان در حدود 10 دلار معامله شود.
در یک بازار پر حجم و مایعات ، آلیس می تواند به سرعت کیف 10 هزار دلاری خود را بفروشد زیرا به اندازه کافی خریدار وجود دارد که مایل به پرداخت 10 دلار برای هر واحد است. اما ، اگر بازار نامناسب باشد ، فقط چند خریدار حاضر به پرداخت 10 دلار برای هر سهم هستند. بنابراین ، آلیس احتمالاً مجبور است مقدار زیادی سکه خود را به قیمت بسیار پایین تری بفروشد.
ریسک اعتباری
ریسک اعتبار ، خطر از دست دادن وام توسط وام دهنده به دلیل پیش فرض طرف مقابل است. به عنوان مثال ، اگر باب از آلیس پول وام بگیرد ، با خطر اعتباری روبرو می شود. به عبارت دیگر ، این احتمال وجود دارد که باب عادت پرداخت آلیس را نداشته باشد و این احتمال همان چیزی است که ما آن را خطر اعتباری می نامیم. در صورت پیش فرض باب ، آلیس ضرر می کند.
از یک منظر گسترده تر ، اگر ریسک اعتباری کشورها به سطح نامعقولی گسترش یابد ، ممکن است بحران اقتصادی رخ دهد. بدترین بحران مالی در 90 سال گذشته تا حدی به دلیل گسترش ریسک اعتباری جهانی رخ داده است.
در آن زمان ، بانک های ایالات متحده میلیون ها معامله جبران کننده با صدها طرف مقابل داشتند. هنگامی که لیمن برادرز تخلف نکرد ، ریسک اعتباری به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت و یک بحران مالی ایجاد کرد که منجر به رکود بزرگ شد.
ریسک عملیاتی
ریسک عملیاتی عبارت است از خطر خسارات مالی ناشی از خرابی در فرایندها ، سیستم ها یا رویه های داخلی. این ناکامی ها اغلب به دلیل اشتباهات اتفاقی انسانی یا فعالیت های کلاهبردارانه عمدی ایجاد می شوند.
برای کاهش خطرات عملیاتی ، هر شرکت باید ممیزی های امنیتی دوره ای ، همراه با اتخاذ رویه های قوی و مدیریت داخلی موثر را انجام دهد.
حوادث متعددی از کارمندان ضعیف مدیریت شده وجود داشت که موفق به انجام معاملات غیرمجاز با وجوه شرکت خود شدند. این نوع فعالیت غالباً به عنوان تجارت غیرقانونی شناخته می شود و باعث خسارات مالی زیادی در سرتاسر جهان - به ویژه در صنعت بانکداری شد.
شکست عملیاتی همچنین ممکن است به دلیل حوادث خارجی باشد که به طور غیرمستقیم بر عملکرد یک شرکت تأثیر می گذارد ، مانند زمین لرزه ها ، رعد و برق و سایر بلایای طبیعی.
خطر انطباق
ریسک انطباق مربوط به خساراتی است که ممکن است در صورت عدم رعایت قوانین و مقررات حوزه های قضایی مربوطه توسط یک شرکت یا م institutionسسه ایجاد شود. برای جلوگیری از چنین خطرات ، بسیاری از شرکت ها رویه های خاصی مانند مبارزه با پولشویی (AML) و مشتری خود را بشناسند (KYC) اتخاذ می کنند .
اگر ارائه دهنده خدمات یا شرکتی نتواند از آن تبعیت کند ، ممکن است تعطیل شود یا مجازات های جدی برای آنها در نظر گرفته شود. بسیاری از بنگاه های سرمایه گذاری و بانک ها به دلیل نقص در انطباق (به عنوان مثال ، فعالیت بدون مجوز معتبر) با پرونده های قضایی و تحریم روبرو شدند. تجارت داخلی و فساد نیز نمونه های متداول خطرات انطباق است.
خطر سیستماتیک
ریسک سیستمیک به احتمال وقوع یک رویداد خاص منجر به اثر سو ad در بازار یا صنعت خاصی می شود. به عنوان مثال ، سقوط برادران لیمان در سال 2008 باعث ایجاد یک بحران جدی مالی در ایالات متحده شد ، که در نهایت بسیاری از کشورهای دیگر را تحت تأثیر قرار داد.
همبستگی قوی بین شرکتهایی که بخشی از یک صنعت هستند ، خطرات سیستمیک را اثبات می کند. اگر شرکت Lehman Brothers عمیقا درگیر کل سیستم مالی آمریکا نبود ، ورشکستگی آن بسیار تأثیرگذار نبود.
یک روش آسان برای به خاطر سپردن مفهوم ریسک سیستمیک ، تصور یک اثر دومینو است ، جایی که یک قطعه اول سقوط می کند ، و باعث سقوط قطعات دیگر می شود.
قابل ذکر است ، صنعت فلزات گرانبها پس از بحران مالی 2008 رشد چشمگیری را تجربه کرد . بنابراین ، تنوع بخشی یکی از روش های کاهش خطر سیستماتیک است.
خطر سیستماتیک در مقابل سیستماتیک
ریسک سیستمیک را نباید با ریسک سیستماتیک یا کل اشتباه گرفت. تعریف خطر اخیر دشوارتر است و به طیف گسترده تری از خطرات - نه تنها مالی - اشاره دارد.
خطرات سیستماتیک می تواند با تعدادی از عوامل اقتصادی و سیاسی-اجتماعی مانند تورم ، نرخ بهره ، جنگ ، بلایای طبیعی و تغییرات عمده سیاست های دولت مرتبط باشد.
اساساً ، ریسک سیستماتیک به وقایعی مربوط می شود که یک کشور یا جامعه را در زمینه های مختلف تحت تأثیر قرار می دهد. این ممکن است شامل صنایع کشاورزی ، ساخت و ساز ، معدن ، تولید ، دارایی و غیره باشد. بنابراین در حالی که می توان ریسک سیستمیک را با ترکیب دارایی های همبسته کم کاهش داد ، با تنوع پرتفوی نمی توان ریسک سیستماتیک را کاهش داد.
افکار پایانی
در اینجا انواع مختلفی از ریسک های مالی از جمله سرمایه گذاری ، عملیاتی ، انطباق و خطرات انواع ریسک مالی سیستمی را مورد بحث قرار دادیم. در گروه ریسک سرمایه گذاری ، ما مفاهیم ریسک بازار ، ریسک نقدینگی و ریسک اعتباری را ارائه دادیم.
وقتی صحبت از بازارهای مالی می شود ، اجتناب از خطرات کاملاً غیرممکن است. بهترین کاری که یک تاجر یا سرمایه گذار می تواند انجام دهد این است که به نوعی این خطرات را کاهش دهد یا کنترل کند. بنابراین ، درک برخی از انواع اصلی ریسک مالی اولین قدم خوب در جهت ایجاد استراتژی موثر مدیریت ریسک است.
دیدگاه شما