پشتوانه پول و ارزهای دیجیتال چیست؟
در دنیا ارزهای دیجیتال را با بیتکوین میشناسند. خیلی از مراکز خرید و فروش در دنیا بیتکوین میپذیرند. در خیلی از سایتهای دنیا میتوانید با بیتکوین خرید کنید. میتوانید در رستوانها صورتحساب خود را با بیتکوین پرداخت کنید. اما به راستی چه چیز به بیتکوین این اعتبار را میدهد که با ارزش باشد. درواقع پشتوانه ارزهای دیجیتال و بیتکوین چیست؟ آیا ارزهای دیجیتال و بیتکوین درواقع بدون پشتوانه هستند؟ آیا بیتکوین میتواند جایگزینی مناسب برای پول در آینده باشد؟ برای یافتن جواب سوالات فوق، تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
در دهه گذشته تا به امروز (2020) بیتکوین و ارزهای دیجیتال محبوبیت روز افزونی را در دنیا تجربه میکنند. محبوبیت این بازار باعث شده تا علاقهمندان زیادی قصد ورود به این بازار را داشته باشند. اما در این بین سوالات زیادی نیز بهوجود میآید که ذهن مخاطبین را درگیر کرده، اینکه بعضیها بیتکوین را به اشتباه با حباب گل لاله و حباب دات کام مقایسه میکنند و یا اینکه میگویند بیتکوین یک پول بدون پشتوانه است و ارزشی ندارد و. ما هم میخواهیم پشتوانه ارزهای دیجیتال را در اینجا باهم بررسی کنیم. اما قبل از هرچیزی باید تعریف درستی از پول داشته باشیم، تاریخچه بهجود آمدن پول را بشناسیم و این که بدانیم پشتوانه پول رایج کشورهای دنیا چیست و از کجا شکل گرفته است؟ و چاپ پول چه تاثیری در دنیا دارد؟
پول چیست؟
در تعریف پول باید بگوییم که پول، یک توافق بین دو یا چند نفر است که از آن بهعنوان ابزاری برای انتقال ارزش استفاده میکنند. درواقع اگر من و شما یک تکه کاغذ را بهعنوان ارزش بین خودمان قبول کنیم و از آن برای داد و ستدهایمان استفاده کنیم، آن پول بین من و شما معتبر خواهد بود. اکنون هر کشوری پول مربوط به خود را دارد و از آن برای مبادلات داخلی استفاده میکند.
داستان تاریخچه پول چیست؟
یکی بود یکی نبود. تقریبا همه ما در مورد تاریخچه پول کمی اطلاعات داریم و میدانیم که در زمانهای قدیم مبادلات بهصورت کالا به کالا انجام میشد. این نوع مبادلات بهعلت مشکلاتی که در حمل و جا بهجایی کالاها داشت کم کم جای خود را به فلزات گرانبها داد. این امر باعث شد تا بعد از مدتی، دیگر مردم با طلا و نقره (همان درهم و دینار) اقدام به مبادله میکردند. پس از شکلگیری حکومتها و دولتها، تصمیم گرفته شد که همین طلا و نقره را به شکل سکه ضرب کنند و برای معامله به مردم بدهند. اما بعد از مدتی این نوع مبادلات هم با مشکلاتی از جمله حمله دزدان و غارت سکههای طلا از بازرگانان مواجه شد. در اینجا بود که دولتها تصمیم گرفتند که بانکها را ایجاد کنند. بانکها سکههای طلا را از مردم میگرفتند و بجای آن به مردم حواله کاغذی میدادند که بهاندازه همان مقدار طلای موجود در بانک ارزش داشت. این کار حمل پول و مبادلات را بسیار راحتتر کرد و به این ترتیب اولین پولهای کاغذی در دنیا با پشتوانه طلا و سایر فلزات گرانبها شکل گرفتند.
پشتوانه پول چگونه شکل گرفت؟
بعد از این که تجار توانستند معاملات خود را در سطح دنیا گسترش دهند و با کشتی به سایر قارههای جهان سفر کردند، معاملات با طلا و سایر فلزات گرانبها بهعنوان یک اشتراک جهانی (بهعنوان پول) بهسرعت در سطح جهانی گسترش یافت. بهطوری که آمریکا و اروپا بهعنوان مرکز تجارت دنیا بیشترین معاملات جهانی را با طلا ثبت کردند. در سالهای نهچندان دور، کشورهای دنیا فقط اجازه داشتند که در قبال طلایی که از معاملات جهانی وارد خزانه کشور میکنند پول چاپ کنند. بهاین ترتیب نرخ تبدیل طلا به پول هر کشور عدد ثابتی بود و بر همین اساس نرخ تبدیل پول سایر کشورها به همدیگر نیز عدد ثابتی بود.
پس از مدتی و در سال 1929 یکی از بزرگترین رکودهای اقتصادی دنیا رخ داد که باعث شد تا این نظام پولی جهانی با پشتوانگی طلا کمرنگتر شود. برای حل این مشکل در ماه جولای 1944 تعداد 730 نماینده از 44 کشور دنیا متشکل از متفقین، در کنفرانس پولی و مالی ملل متحد یک تفاهمنامه جهانی را به امضا رساندند که در آن قرار شد دلار آمریکا بهعنوان ارز مرجع در مبادلات جهانی اضافه شود و دولت آمریکا نیز در مقابل متعهد شد تا به ازای هر 35 دلار، معادل یک اونس طلا در خزانه خود نگهداری کند و هر زمان هر دولتی درخواست کرد، آمریکا به ازای هر 35 دلار یک اونس طلا به آنها تحویل دهد (طلا بهعنوان پشتوانه پول). این تفاهمنامه بهعنوان قرارداد برتن وودز (Bretton Woods) مشهور شد.
از آن پس دلار بهعنوان ارز مبادلهای جهانی در معاملات سراسر جهان به رسمیت شناخته شد و در همان سالهای ابتدایی پس از قرارداد برتن وودز، آمریکا بیش از مقدار دلارهای موجود در جهان در خزانه خود طلا ذخیره کرده بود. بهاین ترتیب همه کشورها نیز راضی و خشنود بودند که یک پول بینالمللی با پشتوانه را در دسترس دارند و این باعث سهولت بیشتر در معاملات جهانی شده بود. این قضیه تا جایی ادامه داشت که جنگ آمریکا و ویتنام در سالهای 1955 الی 1975 شکل گرفت و به مدت 20 سال ادامه داشت. این جنگ هزینههای بسیار زیادی را برای آمریکا بههمراه داشت.
آمریکا بعد از جنگ مجبور شد هزینههای سنگینی را بابت بدهیهای خود پرداخت کند. در این بین به بعضی از طلبکاران دلار پرداخت کرد و به برخی دیگر از طلای موجود در خزانه خود پرداخت کند. در نتیجه این اتفاق باعث شد تا تعادل بین دلارهای موجود در جهان و میزان طلای موجود در خزانه آمریکا بهم بخورد. بهعبارت دیگر هم دلارهای موجود در جهان افزایش یافته بود و هم اینکه میزان طلای موجود در خزانه آمریکا کاهش یافته بود.
با ادامه این روند و در اواخر دهه 60 میلادی، برخی از کشورهای طلبکار آمریکا از جمله ژاپن و فرانسه و آلمان متوجه کاهش مقدار طلای موجود در خزانه آمریکا شدند و آمریکا نمیتواند با نرخ توافق شده در قرارداد برتن وودز، به ازای دلارهای موجود در دنیا طلا پرداخت کند. این اتفاق سبب شد تا طی دو دوره متوالی ارزش دلار نسبت به طلای جهانی کاهش پیدا کند. این قضیه زمانی به یک بحران بزرگ برای آمریکا تبدیل شد که در سال 1971 بریتانیا از آمریکا درخواست کرد تا مبلغ سه میلیارد دلار از ذخایر ارزی خودش را به طلا تبدیل کند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که بریتانیا با علم به این که آمریکا نمیتواند مقدار طلای معادل آن مبلغ را پرداخت کند، این درخواست را داده بود.
این درخواست بریتانیا سبب واکنش دولت آمریکا شد تا رئیس جمهور وقت آن زمان آمریکا ریچارد نیکسون در یک اقدام عجیب و بدون هماهنگی قبلی و کسب اجازه از صندوق بینالمللی پول، تعهد آمریکا را برای داشتن موجودی ذخیره طلا بهعنوان پشتوانه دلار لغو کرد. بهاین ترتیب دلار آمریکا دیگر پشتوانه طلا نداشت. صندوق بینالمللی پول نیز بعد از این اقدام، جنبه پول بودن طلا را ممنوع اعلام کرد و گفت که از این پس طلا فقط مصرف کالایی خواهد داشت و نه پولی. این اقدامات درواقع پایانی بود بر قرارداد برتن وودز و پول با پشتوانه طلا؛ که باعث بهوجود آمدن پول جدیدی بهنام پول فیات (Fiat Money) یا پول بدون پشتوانه در دنیا شد.
پول فیات (Fiat Money) یا بدون پشتوانه
پول فیات در تعریفها بهعنوان پول بدون پشتوانه معرفی میشود. آنچیزی که در بازار فارکس نیز مبادله میشود همین ارزهای فیات هستند که نسبت به هم مبادله میشوند. اما سوال این است که پول فیات واقعا بدون پشتوانه است؟
در جواب این سوال میتوان گفت که پشتوانه ارز فیات هر کشوری حکومت و دولت و اقتصاد آن کشور است و چیزی که به آن ارزش میدهد، مقبولیت عمومی مردم آن کشور است. یعنی اگر اقتصاد و قدرت دولت کشوری در دنیا قویتر شود، باعث میشود تا نرخ ارز آن کشور نیز نسبت به سایر کشورهای دیگر بالاتر برود و دیگر نرخ تبدیل پول به ارز سایر کشورهای جهان یکسان نبوده و همواره درحال تغییر است.
مسئله مهم دیگری که به ارز یک کشور معنا میدهد، مقبولیت و حمایت عمومی مردم دنیا از آن ارز است. بهعنوان مثال اگر مردم جهان همه باهم تصمیم بگیرند که دیگر از دلار برای مبادلات و تجارت خود استفاده نکنند، ارزش دلار در جهان بهسرعت کاهش مییابد. بهعنوان مثالی دیگر در کشور خودمان و بعد از انقلاب اسلامی، دولت و بانک مرکزی دستور جمعآوری پولهای قدیمی را داد و شکل پولهای جدید را به بازار ارائه داد. این مسئله با اقبال عمومی مردم مواجه شد و باعث شد تا پولهای جدید جایگزین پولهای قدیمی شده و وارد بازار شوند. اما اگر مردم پولهای خود را به بانک مرکزی نمیدادند، قضیه فرق میکرد.
چاپ پول بدون پشتوانه و تاثیرات آن بر اقتصاد کشورها
بعد از اینکه پولهای جهان بهصورت فیات تبدیل شدند، بانک مرکزی هر کشور بنا به اقتضای شرایط سیاسی و اقتصادی کشورش تصمیم به چاپ پول بدون پشتوانه میکرد. اما این چاپ پول به تنهایی چیز بدی نیست. بگذارید برایتان مثالی بزنم. فرض کنید کشور دوست و برادر چین با ایران وارد معامله میشود و در ازای خرید نفت از ایران به ما یوان پرداخت میکند. کشور ایران نیز در مقابل واردات کالاهای اساسی مثل دسته بیل و خلال دندان از چین همان یوانها را به چین بازمیگرداند. با فرض اینکه دولت چین برای خرید نفت از ایران آن مقدار یوان را چاپ کرده باشد، اگر تولید داخلی چین به اندازه مقدار پولی که برای خرید نفت چاپ کرده و دوباره وارد کشورش شده نباشد، باعث تورم شدید در چین خواهد شد. اما میبینیم که اینطور نیست پس یعنی چاپ پول به خودی خود اقدام بدی هم نیست.
در اینجا سوال پیش میآید که اگر فرضیه فوق درست باشد اکنون باید در آمریکا با چاپ بی رویه و بدون پشتوانه دلار، تورم بسیار شدید باشد و قیمتها سر به فلک برسد؛ ولی میبینیم که در حقیقت اینطور نیست. دلیل این امر آن است که آمریکا بهشدت از ورود دلار به کشورش جلوگیری میکند. در حال حاضر و بهخاطر مرجع بودن دلار بهعنوان ارز رایج معاملاتی در جهان، مقدار دلارهای موجود در دنیا بسیار بیشتر از صنعت و تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور آمریکا است. دولت آمریکا با اینکار مرزی بین دلارهای خارجی موجود در دنیا و دلارهای داخل کشورش ایجاد کرده است تا از ایجاد تورم در کشور جلوگیری کند. بهعنوان مثال برای ورود دلار به کشور آمریکا باید اظهارنامه پر کنید و در غیر اینصورت سرمایه شما ضبط شده و اجازه ورود به آمریکا را نخواهد داشت. این قانون در بسیاری از کشورهای دنیا (به غیر از ایران و شرکا) به منظور جلوگیری از تورمهای داخلی اعمال میشود.
باتوجه به این مطلب و چاپ بیرویه دلار در آمریکا (به خصوص بعد از بحران کرونا)، میتوان گفت که حجم دلارهای موجود در آمریکا بسیار بیشتر از مقدار GDP آمریکا است. پس نتیجهگیری میکنیم که دلار آمریکا واقعا بدون پشتوانه است. در اینجا ارزهای دیجیتال و در رأس آن بیتکوین بیشتر به چشم میآیند.
پشتوانه ارزهای دیجیتال
بعد از تعریف کردن تمام داستانهای فوق، میتوان گفت که ارزهای دیجیتال نیز بهمانند دلار آمریکا تاحدی بدون پشتوانه هستند و تنها پشتوانه آنها مقبولیت و محبوبیت عمومی در دنیاست که به آنها ارزش داده است. زیرا مردم دنیا در طول دورانهای مختلف بهنوعی از اعتماد به دولتها و بانکهای مرکزی ضربههای بزرگی خوردهاند. اما رمز ارزی مثل بیتکوین بهخاطر خاصیت غیرمتمرکز بودن، شفاف بودن و همچنین محدود بودن تعداد آن (غیرقابل چاپ)، هر روز در دنیا طرفداران بیشتری پیدا میکند. بهنوعی میتوان گفت هرچقدر بانکهای مرکزی دنیا با چاپ پول بدون پشتوانه و بی رویه به مردم خیانت میکنند، مقبولیت و ارزش وجود ارزهای دیجیتال را در دنیا تقویت میکنند.
آیا بیتکوین پول آینده دنیا است؟
بیتکوین در دهه اخیر بسیار مورد توجه دنیا قرار گرفته است. هر روز کاربردهای آن بیشتر از پیش میشود. برای خریدهای اینترنتی و پرداخت شهریه و صورتحاسب رستورانها و حتی در برخی از کشورهای دنیا که دچار بحران اقتصادی هستند، بهعنوان جایگزین پول ملی نیز در معاملات مردم نقش دارد. اما همه اینها دلیل نمیشود تا بیتکوین پول آینده دنیا باشد. برای اثبات این موضوع من در یک اقدامی ویژگیهای پول فیات چیست؟ چالشی از طیف وسیعی از مردم این سوال را پرسیدم که:
اگر قرار بود مثل اصحاب کهف بخوابیم و 300 سال بعد بیدار شویم سرمایه خود را به چه چیزی تبدیل میکردید؟
الف) دلار
ب) طلا
ج) بیتکوین
نتایج جالبی را دریافت کردم، اما نکته اینجا است که این سوال جواب درستی ندارد. زیرا اگر در گروهی که در بازار طلا کار میکنند این سوال را بپرسیم اکثرا گزینه طلا را انتخاب میکنند و اگر در والاستریت بپرسید جواب متفاوت خواهد بود. نتیجهگیری اصلی این است که حتی قدیمیترین افرادی که در حوزه ارزهای دیجیتال فعالند و همچنین بیشتر متخصصین این حوزه نیز گزینه بیتکوین را بهعنوان پول 300 سال آینده دنیا نمیشناسند.
حقیقت این است که بیتکوین با به کارگیری تکنولوژی بلاکچین به مانند نقطه عطفی در نظام اقتصادی و پولی دنیا نقشش را ایفا میکند. همانطور که بعد از اختراع برق و به واسطه آن اکنون اختراعات و تکنولوژی های بسیار پیچیدهتری را در اختیار داریم.
سخن آخر
دنیا و تکنولوژی درحال پیشرفت است. ارزهای دیجیتال نیز یکی از همین تکنولوژیها است که همچنان درحال رشد و توسعه هستند. تا زمانی که دولتها و بانکهای مرکزی به چاپ بیرویه پول بدون پشتوانه در دنیا ادامه دهند، بی آن که بدانند لزوم ایجاد و همچنین مقبولیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز را بیش از پیش در بین مردم جهان تقویت میکنند. در آخر میتوان گفت که پشتوانه ارزهای دیجیتال نیز همین محبوبیت و مقبولیت عمومی مردم جهان است که روز به روز درحال بیشتر شدن است. و اگر در دهه گذشته قیمت بیتکوین به دلار افزایش داشته، احتمالا این دلار است که درحال از دست دادن ارزش خود نسبت به بیتکوین است؛ زیرا بیتکوین از روز اولی که این تکنولوژی را به دنیا معرفی کرد، تغییری نکرده است.
می توانید ویدیوهای بیشتری از تالار بورس را در شبکه اشتراک ویدیو آپارات و همچنین کانال یوتیوب تالار بورس مشاهده بفرمایید.
ویژگیهای پول فیات چیست؟
امروز در این مقاله آموزشی ما به جواب سوال این که آیا بیت کوین (BTC) کیتواند به پول تبدیل شود میپردازیم. با تیم فیبوتک همراه باشید.
پول چیست؟
پول در هسته خود سه کارکرد دارد:
- یک وسیله مبادله است.
- یک ذخیره ارزش است.
- یک معیار ارزش است.
مثالهای روزمره از نحوه استفاده ما از پول، ارزشگذاری و پرداخت برای کالاها و خدمات و ذخیره ضرب المثل کارمان است.
پس اصلاً چرا به پول نیاز داریم؟
یک تصور غلط رایج این است که پول از اقتصاد مبادله ای ایجاد شده است. اقتصاد بدون پول و تنها با سه شرکت کننده را تصور کنید. جو بستنی تولید میکند، دونالد برج میسازد و نانسی مربی گلف است. حتی اگر دونالد به دلایلی از رژیم غذایی فقط بستنی پیروی کند و تمام غذای خود را از جو بگیرد، راهی برای پرداخت پول به او نخواهد داشت. ناگفته نماند نانسی که ممکن است رژیم گرفته باشد! حتی یک نسخه ساده شده از این مدل کار نمیکند.
حتی جوامع باستانی هرگز با اقتصادهای مبادله ای خالص کار نمیکردند، زیرا این اقتصادها برای عملکرد بسیار ناکارآمد هستند. بنابراین، ما به پول نیاز داریم.
سه نوع پول
سه نوع پول وجود دارد:
پول کالا
پول کالایی نوع پولی بود که انسان ها در بیشتر عمر خود از آن استفاده میکردند. مکتب اقتصاد اتریش، پول کالایی را بهترین نوع پول میداند. بر اساس این مکتب فکری، پول باید:
قابل تقسیم: به راحتی میتوانید آن را به واحدهای کوچکتر تقسیم کنید.
قابل حمل: به راحتی میتوانید آن را حمل کنید.
بادوام: به راحتی پوسیدگی و شکستگی ندارد.
قابل تعویض: واحدها با یکدیگر قابل تعویض هستند.
قابل تأیید: میتوانید بررسی کنید که “واقعی” است و تقلبی نیست.
کمیاب: عرضه آن به سرعت تغییر نمیکند.
سودمندی: نوعی ارزش ذاتی دارد.
بر اساس این تفکر، پول باید همان چیزی باشد که لین آلدن آن را «قابل فروش ترین کالا» مینامد. این کالایی است که بیشترین قابلیت فروش را دارد.
به عنوان مثال، سیگار را در نظر بگیرید که به عنوان ارز در اردوگاه های کار اجباری استفاده میشد. آنها قابل فروش ترین کالاها در آن محیط هستند اما در برخی از ویژگی های پولی امتیاز ضعیفی دارند. بنابراین، سیگار در کل اقتصاد پول نیست. همین امر در مورد کالاهایی با ارزش ذاتی بالا مانند نفت نیز صدق میکند.
به راحتی میتوان فهمید که چرا این مدل فلزات گرانبها مانند طلا و نقره را بهترین نوع پول میداند. آنها در تمام ویژگی های پول امتیاز بالایی میگیرند و بهترین نسبت سهام به جریان را دارند. این نسبت عرضه در گردش و عرضه جدید است که از طریق استخراج طلا و نقره اضافی اضافه میشود. نه خیلی نادر هستند، که باعث ایجاد اصطکاک بیش از حد در هنگام مبادله آنها میشود و نه ایجاد آنها بسیار آسان است، که باعث میشود آنها به راحتی رقیق شوند.
در اقتصاد اتریش، یک واحد پولی با پول یکی نیست. ارزها فقط بدهی هستند – ادعای پول – در حالی که پول واقعی یک ارزش ذاتی دارد.
با این حال، میتوانیم ببینیم که ارزهای فیات ویژگیهای پول فیات چیست؟ نیز امتیاز خوبی در ویژگیهای پولی دارند. آنها قابل تقسیم، قابل حمل، بادوام، قابل تعویض، قابل تأیید و کمیاب هستند – حداقل تا زمانی که پشتوانه آنها طلا باشد. اما ذاتاً ارزشمند نیستند. ارزهای فیات مدرن دیگر پشتوانه طلا ندارند.
ارزهای فیات امروزه با چه پشتیبانی میشوند؟
پس از کنار گذاشتن استاندارد طلا در سال 1971، جهان وارد سیستم نفتی دلار شد. به طور خلاصه، دلار دیگر پشتوانه طلا ندارد، اما تمام معاملات نفت با دلار انجام میشود. همچنین نه تنها مبادلات نفتی با دلار انجام میشود، بلکه بسیاری از کالاهای دیگر نیز با دلار پرداخت میشود.
بنابراین، دلار آمریکا توسط حجم مبادلات تجارت نفت به دلار پشتیبانی می شود. معاملات بیشتر به معنای تقاضای بیشتر برای دلار است.
پس از مدتی، صنعت مالی در حال شکوفایی در ایالات متحده توسعه یافت و همه برای مشارکت در آن به دلار نیز نیاز دارند. این یکی دیگر از محرک های تقاضا برای دلار است.
اما اگر فردی، مثلاً کشوری که آمریکا را دوست ندارد، بخواهد نفت را با ارز دیگری معامله کند، چه؟
این از نظر تئوری امکان پذیر است. با این حال، دولت ایالات متحده تقاضای دلار را با تهدید به استفاده از زور علیه شما، برخلاف میل شما، اجرا میکند. در داخل کشور به آن مالیات میگویند. در سطح بینالمللی، این میتواند هر چیزی باشد، از توافقهای تجاری گرفته تا حمله به کشورهای دیگر.
با این حال، سیستم ارز فیات یک نقطه پرت تاریخی است. این فقط کمی بیش از 50 سال پیش (به شکل کنونی آن) ظهور کرد، بنابراین ممکن است در دراز مدت به خوبی کار کند یا نباشد.
- شاید دوست داشه باشید!
کسب درآمد با بازی آنلاین – فیبوتک
چطور مجموعه NFT خود را بفروشیم؟
پول دیجیتال
محبوب ترین و معتبرترین شکل پول دیجیتال، بیت کوین است. اگر به ویژگی های پول نگاه کنیم، بیت کوین امتیاز بسیار خوبی میگیرد:
- تقسیم بیت کوین به واحدهای کوچکتر آسان است.
- شما به راحتی میتوانید بیت کوین را حمل کنید
- بیت کوین نمیتواند شکسته شود.
- بیت کوین از یکدیگر قابل تشخیص نیست.
- شما نمیتوانید بیت کوین را «جعلی» کنید.
- فقط ۲۱ میلیون بیت کوین وجود دارد.
شبکه بیت کوین یک دفتر کل پرداخت مشابه Fedwire است. با این حال، بر خلاف Fedwire، بیت کوین غیرمتمرکز و مقاوم در برابر سانسور است. کالایی که شبکه بیت کوین ارائه میدهد فعالیت ثبت فضای بلوک در این دفتر پرداخت است. این فضای بلاک دقیقاً به دلیل عدم تمرکز بیت کوین و مقاومت در برابر سانسور بسیار ارزشمند است و از آنجایی که تنها 21 میلیون دستگاه از آن وجود دارد، مردم مایلند قیمت بالاتری را برای این کالای کمیاب بپردازند.
یک تصور غلط رایج این است که تمام ارزش پول از سودمندی آن ناشی میشود. با این حال، تنها بخش کوچکی از طلا برای مقاصد صنعتی بیشتر برای جواهرات (ارزش ذهنی) یا سرمایه گذاری (همچنین ذهنی) استفاده میشود.
آینده پول دیجیتال
اکنون که ما توافق کردیم که بیت کوین پول است، فقط باید به بقیه جهان در مورد آن اطلاع دهیم. دو نظریه در مورد پذیرش پول وجود دارد:
پذیرش پول از بالا به پایین
پذیرش از بالا به پایین مفهوم “استفاده از ارز من در غیر این صورت” است. شما یک نفر را مجبور میکنید که از پول شما استفاده کند و تهدید خود را با خشونت پشتیبانی کند. اگر مالیات نپردازید، بدترین سناریو این است که سازمان امور مالیاتی شما را تعقیب کند و در بدترین حالت، شما را پشت میلههای زندان قرار دهد.
نکته جانبی: به همین دلیل است که “استیبل کوین که قبلا با نام UST شناخته میشد” شکست خورد. برای مدتی تقاضا وجود داشت. اما عدم استفاده از آن هیچ عواقبی نداشت و طراحی توکن بقیه کارها را انجام داد.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
پذیرش پول از پایین به بالا
پذیرش از پایین به بالا همان چیزی است که ما برای بیت کوین در مواردی مانند ونزوئلا و تا حدی در ترکیه مشاهده میکنیم. شهروندان داوطلبانه ارز فیات خود را به بیت کوین تبدیل میکنند زیرا درد از دست دادن ارزش در ارز فیات بیشتر از درد ناشی از بی ثباتی بیت کوین است. این پذیرش از پایین به بالا به معنای دقیق آن به عنوان یک پول ملی است.
نمونه های دیگر کمک های مالی ارز دیجیتال یا نقش بیت کوین در اوکراین است. بیت کوین میتواند عملکردهای پولی را انجام دهد بدون اینکه لزوماً به طور کامل ارز فیات را جایگزین کند.
دو مکانیسم پذیرش متقابل نیستند. بنابراین، چه زمانی بیت کوین به عنوان پول شناسایی و پذیرفته میشود؟
چه زمانی بیت کوین میتواند به عنوان پول شناخته شود؟
استاندارد بیت کوین بزرگترین انقلاب پولی از زمان اختراع ارزهای فیات و احتمالا بزرگتر از سیستم دلارهای نفتی است. چنین تغییر پارادایم باید با یک فرآیند توسعه طولانی انجام شود.
به عنوان مثال، ارزهای فیات به این دلیل پذیرفته شدند که صنعتی شدن به دولت ها اجازه میداد تا قدرت بیشتری را ارائه کنند و آن را فراتر بفرستند. وقتی میتوانید به آن سوی جهان سفر کنید، برای ساختن نیروی دریایی که قادر به انجام آن باشد به پول بیشتری نیاز دارید. این کار با ارزهای فیات و سیاست پولی برای کنترل بدهی مورد نیاز برای انجام این کار آسان تر است. سیستم دلارهای نفتی فقط توسعه این بود.
یک استاندارد بیت کوین به نیروهایی نیاز دارد که اعتماد به سیستم فعلی فیات را تضعیف کنند. و برخی از آنها در حال حاضر در محل کار هستند: افزایش دیجیتالی شدن: زمان بیشتری را به صورت آنلاین صرف میکنیم تا آفلاین. دیجیتال بودن پول ما به سادگی تحول منطقی بعدی است. از دست دادن اعتماد به نهادها: اعتماد به جوامع ما که تصمیمات سیاسی خوب میگیرند در حال کاهش است. اعتماد به نهادهای سیاسی و دولت ایالات متحده افتضاح است.
تسریع کاهش ارزش ارزهای فیات: شوخی در صنعت کریپتو این است که دلار یک توکن متمرکز با تخصیص داخلی، عرضه نامحدود و تمرکز کامل است. مطمئناً در مقابل طلا خوب نمی ماند.
نتیجه
بیت کوین به طرز چشمگیری عملکرد بهتری از انتظارات داشته است و ثابت کرده که مخالفان خود اشتباه میکنند. با این حال، با نفوذ بیشتر، شبکه نیز با مقاومت بیشتری از سوی سیستم موجود مواجه خواهد شد. یک چیز تقریباً قطعی است: بیت کوین به این زودی ها از بین نمیرود.
پول بدون پشوانه یا ارز فیات Fiat currency چیست
ارز فیات از طرف دولت صادر می شود و کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتوانه آن نیست. در واقع پول فیات یک وسیله ساخته شده طبق قوانین مشخص توسط دولت است که ارزش ذاتی و مصرفی ندارد.
ارز فیات به دو دلیل دارای ارزش است:
- دولت پول را ارزش گذاری کند (یعنی از مهم ترین فاکتور های ارزش گذاری ارز فیات سیاست های پولی است)
- دو طرف معامله در مورد ارزش آن توافق کنند. (عرضه و تقاضا ارزش ارز را تعیین می کند)
دولت از طریق دخالت در نرخ ارز، ارزش پول فیات را تغییر می دهد همچنین ارزش پول فیات (The value of fiat money) از رابطه بین عرضه و تقاضا حاصل می شود. بیشتر ارزهای کاغذی مدرن از جمله دلار آمریکا و یورو ارز فیات به حساب می آیند.
ارز فیات جایگزینی برای پول کالایی و پول نماینده است.
پول کالایی (Commodity money) چیست؟
پولی که ارزش آن از کالایی که ساخته شده، گرفته می شود. مثل سکه طلا که دارای ارزش ذاتی است. در تصویر زیر شمش طلا و نقره با وزن 1000 گرم قرار دارد که توسط umicore یک رهبر جهانی در زمینه تامین و جابجایی فلزات گران بها ضرب شده است.
هر کالا نسبت به میزان اهمیت و تاثیر گذاری در زندگی بشری دارای ارزش ذاتی است. کالاهای زیادی در طول تاریخ به عنوان واحد تبادلات تجاری قرار گرفته اند که در این میان طلا و نقره از محبوب ترین آنها است.
بنابراین (Commodity money)، کالایی است که به دلیل ارزش و اهمیت خاص خود به عنوان یک شاخص برای تبادل استفاده می شود.
منظور از ارزش ذاتی (intrinsic value) چیست؟
زمانی که یک شی به خاطر وجود خود دارای اهمیت باشد، اصطلاحا می گوییم دارای ارزش ذاتی است. طلا به دلیل استفاده در صنایع ویژگیهای پول فیات چیست؟ مختلف از جمله جواهرات، تزئینات و همچنین ساخت وسایل الکترونیکی، رایانه و وسایل نقلیه هوافضا دارای ارزش ذاتی است.
تمام پول های کاغذی، فیات محسوب نمی شوند، اسکناس های کاغذی برای اولین بار در قرن 11 میلادی در چین استفاده شده اند ولی فیات محسوب نمی شوند. ارز فیات در پی شکست سیستم برتون وودز و تصمیم رئیس جمهور آمریکا ریچارد نیکسون برای جدا کردن دلار از طلا در سال 1971 در عصر معاصر ظهور کرد و در نتیجه سیستم ارزهای فیات در سطح جهانی مورد استفاده قرار گرفت.
پول نماینده (Representative money) چیست؟
پول نماینده مانند پول فیات است، اما نشان دهنده کالایی است که می توان آن را به میزان کم یا زیاد بازخرید کرد. به عبارت دیگر پول نماینده از ارزش ذاتی یک کالا پشتیبانی می کند.
قدرتمند ترین ارز فیات، دلار آمریکا
دلار آمریكا به عنوان پول فیات و ارز قانونی بشمار می آید كه برای بدهی خصوصی و عمومی پذیرفته می شود. بسیاری از دولت ها پول فیات صادر می کنند و دلار آمریکا به عنوان قوی ترین و معتبر ترین ارز فیات در دنیا شناخته می شود.
در اوایل تاریخ ایالات متحده، پول این کشور با طلا (و در برخی موارد نقره) پشتیبانی می شد. دولت فدرال با تصویب قانون بانکداری اضطراری 1933 به شهروندان اجازه داد تا ارز خود را با طلای دولتی مبادله کنند. در ازای پول ایالات متحده (دلار) که در نهایت با سیستم نرخ ارز شناور در سال 1971 که در بالا به آن اشاره شد بکلی پایان پذیرفت.
ویژگی های اصلی ارز فیات
• پول فیات ارزی است که از طرف دولت صادر می شود و کالایی مانند طلا پشتوانه آن نیست.
• پول فیات به بانکهای مرکزی امکان کنترل بیشتری بر اقتصاد را می دهد زیرا آنها می توانند میزان چاپ پول را کنترل کنند.
• اکثر ارزهای کاغذی مدرن، مانند دلار آمریکا ، ارز فیات هستند.
• یکی از خطرهای پول فیات این است که اگر دولتها بیش از حد آن را چاپ کنند منجر به تورم شدید می شود.
مزایا و معایب ارز فیات
مهمترین مزیت پول فیات ثبات ارزش آن است، برخلاف پول مبتنی بر کالا مانند طلا، مس و نقره. استفاده از پول فیات در قرن بیستم با حرکت دولتها و بانکها برای محافظت از اقتصاد خود در برابر روکود های مکرر چرخه تجاری رایج شد.
ارزهای مبتنی بر کالا به دلیل چرخه تجاری منظم و رکودهای دوره ای بی ثبات بودند اما در سیستم ارز فیات بانک های مرکزی می توانند پول کاغذی را چاپ کرده یا در صورت نیاز نگهداری کنند و کنترل بیشتری بر عرضه پول، نرخ بهره و نقدینگی داشته باشند. به عنوان مثال ، کنترل فدرال رزرو بر عرضه و تقاضای پول این امکان را فراهم کرد تا بتواند بحران مالی جهانی 2008 را از آسیب بیشتر به سیستم مالی ایالات متحده و اقتصاد جهانی مدیریت کند.
اگرچه پول فیات به عنوان یک پول با ثبات تر در نظر گرفته می شود که می تواند در برابر رکود اقتصادی مهار شود، اما بحران مالی جهانی خلاف این را ثابت کرد.
حتی اگر فدرال رزرو یا هر بانک مرکزی عرضه پول را کنترل کند، قادر به جلوگیری از وقوع بحران نیست. منتقدان پول فیات استدلال می کنند که عرضه محدود طلا آن را به ارز ثابتی نسبت به پول فیات که دارای عرضه نامحدود است تبدیل می کند.
تاریخچه ارزهای فیات (History of Fiat Money)
چین اولین کشوری بود که از پول فیات استفاده کرد و سپس این ارز به سایر کشورهای جهان گسترش یافت. ارز فیات در قرن دهم، عمدتا در چین سرچشمه گرفت.
در سلسله تانگ (907-618)، تقاضای زیادی برای پول فلزی وجود داشت که بیش از عرضه فلزات گرانبها بود. مردم با استفاده از اسکناس اعتباری آشنا بودند و به راحتی تکه های کاغذ یا پیش نویس کاغذ را می پذیرفتند. کمبود سکه مردم را مجبور کرد از سکه به اسکناس روی بیاورند. در طول سلسله سونگ (960-1276) ، یک تجارت پررونق در منطقه سیچوان وجود داشت که منجر به کمبود پول مس شد. معامله گران شروع به انتشار اسکناس های خصوصی تحت پوشش ذخیره پولی کردند و این اولین پول نقد قانونی بود. پول کاغذی به عنوان تنها وسیله قانونی در سلسله یوان (1276-1367) شناخته شد و صدور اسکناس در زمان سلسله مینگ (1344-1644) به وزارت دارایی واگذار شد.
غرب استفاده از پول کاغذی را در قرن 18 آغاز کرد. مستعمرات آمریکا، فرانسه و کنگره قاره ای اقدام به صدور اسکناس اعتباری کردند که برای پرداخت استفاده می شد.
دولت های استانی یادداشت هایی را صادر کردند که دارندگان از آنها برای پرداخت مالیات به مقامات استفاده کنند. صدور بیش از حد اسکناس اعتباری به دلیل خطرات تورم ، جنجال ایجاد کرد. در برخی مناطق ، مانند نیوانگلند و کارولیناها ، اسکناس ها به طور قابل توجهی کاهش یافت و با از دست رفتن ارزش اسکناس ، قیمت کالاها افزایش یافت. در طول جنگ، کشورها برای حفظ ارزش فلزات گرانبها مانند طلا و نقره به ارزهای فیات روی آوردند. به عنوان مثال، دولت فدرال ایالات متحده در طول جنگ داخلی آمریکا به نوعی از ارزهای فیات موسوم به Greenbacks روی آورد. دولت در طول این جنگ قابلیت تبدیل پول کاغذی خود را به طلا یا نقره متوقف کرد.
در اوایل قرن بیستم ، دولت و بانکها قول داده بودند که اجازه تبدیل اسکناس و سکه به کالای اسمی خود را در صورت تقاضا بدهند. با این حال، هزینه بالای جنگ داخلی آمریکا و نیاز به بازسازی اقتصاد، دولت را مجبور به ویژگیهای پول فیات چیست؟ لغو بازخرید کرد.
توافق نامه برتون وودز ارزش هر اونس طلا را به 35 دلار آمریکا ثابت کرد. با این حال ، در سال 1971 ، ریچارد نیکسون ، رئیس جمهور ایالات متحده ، مجموعه ای از اقدامات اقتصادی را شامل لغو تبدیل مستقیم دلار به طلا به دلیل کاهش ذخایر طلا، اعلام کرد. از آن زمان ، اکثر کشورها از پول فیات استفاده می کنند.
ارز فیات چیست + بررسی تفاوت ارز دیجیتال و فیات
آیا میدانید ارز دیجیتال فیات چیست و چطور میتوان از آن برای خرید ارزهای دیجیتال دیگر استفاده کرد؟ منشا پیدایش پول فیات به قرنهای پیش در کشور چین برمی گردد در ابتدا این پول به ابریشم، طلا یا نقره قابل تبدیل بود اما در نهایت این سیستم ارزی در قرن ۱۳ راه اندازی شد؛ در قرن ۱۷ پول فیات در قاره اروپا و کشورهای اسپانیا، هلند و سوئد نیز مورد استفاده قرار گرفت که البته سیستم ارز فیات در سوئد با شکست مواجه شد و دولت آن را با استاندارد نقره جایگزین کرد و در قرن های بعدی فرانسه نو و مستعمرات سیزده گانه در آمریکای شمالی نیز از این سیستم استفاده کردند و بعدها دولت فدرال ایالات متحده نیز از آن بهره برد، در قرن ۲۰ میلادی دولت آمریکا بار دیگر به سیستم پول کالایی تغییر جهت داد و از سال ۱۹۳۳ مبادله پول های کاغذی را با طلا متوقف ساخت و در سال ۱۹۷۲ به دستور رئیس جمهور وقت نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در جهان رقم زد.
ارز فیات چیست ؟
در پاسخ به این سوال که ارز فیات چیست می توان گفت که به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر می کنند اما پشتوانه فیزیکی ندارد و ارزش این پول به جای اینکه وابسته به ارزش ذاتی دارایی های دیگر به عنوان پشتوانه باشد فقط میزان عرضه و تقاضا ارزش این پول را تعیین می کند، ارز فیات یا پول بدون پشتوانه در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادر کننده اش می گیرد و برخلاف پول کالایی، یک کالای فیزیکی ارزش آن را تعیین نمی کند. معنی واژه لاتین فیات است، در حال حاضر، کشورهای زیادی از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه گذاری و سپرده گذاری استفاده می کنند و این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است ارز فیات مزایا و معایبی دارد که عبارتند از:
کمیابی : این پول از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی تاثیر نمی پذیرد.
هزینه : از نظر اقتصادی خلق پول فیات نسبت به پول کالایی به صرفه تر است.
واکنش پذیری : این پول قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می دهد که در مقابله با بحرانهای اقتصادی انعطاف پذیری بیشتر و بهتری داشته باشند.
مبادلات بین المللی : کشورهای زیادی در سرتاسر جهان از ارزهای فیات استفاده می کنند و همین موضوع باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول جهت مبادلات تجاری شده است.
راحتی : پول فیات برخلاف طلا به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری و محافظت باشند نیازی ندارد.
نبود ارزش ذاتی : ارزهای فیات ارزش ذاتی ندارند و به خاطر همین مسئله به دولت ها امکان خلق پول از هیچ چیز را می دهد و می تواند منجر به ابرتورم و یا سقوط سیستم اقتصادی یک کشور شود.
سابقه تاریک : آنچه که نمونه های تاریخی نشان می دهد اینست که پیاده سازی سیستم ارزی فیات اصولا به سقوط نظام های مالی پایان گرفته است که نشان دهنده خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
انواع ارز فیات
ارزهای فیات واحد پول کشورهای مختلف هستند که با همدیگر فرقهایی دارند مثلا دلار آمریکا، پوند انگلیس، یورو، فرانک سوئیس و …
تفاوت ارز دیجیتال و فیات چیست؟
تنها مشابهت بین این دو ارز نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست ولی ارز فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شوند ولی ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند، تفاوت دیگر این دو سیستم پولی، چگونگی ایجاد پول های جدید در هر یک از آنهاست به طور مثال بیت کوین به عنوان ارز دیجیتال برتر در مقایسه با پول های فیات که در کنترل بانک هاست و بدون هیچ پایه و اساسی ایجاد می شود عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.
در صورتی که تمایل دارید در ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین ، اتریوم و … سرمایه گذاری امن کنید و از امتیاز ۱۰ درصد تخفیف کارمزد در معاملات رمزارزها بهره مند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید؛
یکی دیگز از تفاوت ها اینست که ارزهای دیجیتال هیچگونه وجود فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمی شوند و همچنین تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشت ناپذیر است ولی در ارزهای فیات اینگونه نیست، بازار ارزهای دیجیتال در مقابل بازارهای سنتی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است و این موضوع یکی از دلایلی است که مانع از پذیرش گسترده و فراگیر شدن این ارزها در عرصه بین المللی شده است.
تفاوت های این دو نوع ارز
یکی از موضوعات مهمی که هر معامله گر و یا سرمایه گذار ارزهای دیجیتال لازم است که از آن مطلع و آگاه باشد تفاوت های این دو ارز است از جمله ارز فیات مهم می توان به دلار آمریکا، یورو و پوند انگلیس اشاره کرد، اکثر ارزهای کاغذی مدرن مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند پول فیات به بانکهای مرکزی امکان کنترل بیشتری بر اقتصاد را می دهد زیرا که می شود میزان چاپ پول را کنترل کنند ولی یکی از مشکلات پول فیات خاصیت تورم زایی آن است و ارزش پول فیات فقط وابسته به ارزشی است که دولت خلق می کند.
ارز دیجیتال توسط هیچ نهاد دولتی و مرکزی مدیریت نمی شود و این ویژگی جزء بنیادی ترین شکل این پولهاست و به تعبیر دیگر هیچ نهاد دولتی مالک ارز دیجیتال نیست و ارزش قیمتی ارزهای دیجیتال تحت تاثیر تصمیمات دولتی قرار نمی گیرد و فقط تابع نیروهای خام بازار در شکل عرضه و تقاضاست، تراکنش رمزارزها از طریق شبکه جهانی از کامپیوترها که نامیده می شود انجام می گیرد و برخلاف پول فیات، رمزارزها هیچگونه وجود فیزیکی نداشته و یک نمونه کاملا مجازی از ارز می باشند بنابراین نتیجه می گیریم که کنترل این نوع پول در حوزه اختیارات دولتها نبوده و فقط توسط صاحبان آنها اداراه می شوند.
ارزهای فیات غیر قابل دستبرد و سرقت هستند: رمزارزها بر اساس یک تکنولوژی به نام بلاک چین به وجود آمده اند و اطلاعات ذخیره شده به دلیل بلک چین غیر قابل تغییر هستند اما ارزهای فیات با شرایط مختلف می توانند مورد دستبرد و تغییر قرار بگیرند، سطوح بالای حریم خصوصی و امنیت شخصی برخلاف پول فیات که استفاده از آن حتماٌ ثبت نام کردن و تاٌیید از طریق هویت دولتی می باشد رمزارزها هیچگونه نیازی به این نوع ثبت نام ها ندارند.
معاملات در ارزهای دیجیتال برخلاف ارزهای فیات با دو رمز امکانپذیر است یکی کلید خصوصی و دیگری کلید عمومی، در ارزهای دیجیتال تراکنش ها شفاف و قابل پیگیری هستند و برخلاف رمزارزها، پیگیری ارز فیات به هیچ عنوان شفاف نبوده و نهادهای دولتی و موسسات مالی می توانند تمام نشانه های آن ارز را تغییر داده یا از بین ببرند.
نوسانات بسیار زیاد قیمت ارزهای دیجیتال بی ثبات بوده.
شباهت های این دو ارز
هر دوی این ارزها ارزششان را از استقبال عمومی و گسترده در سراسر جهان به دست می آورند و پذیرش بیشتر به معنای اعتبار بیشتر هر دو ارز است، هر دو قابل تقسیم شدن هستند به عنوان مثال یک دلار را می توان به صد سنت و هر بیت کوین را به ۰۰۰۰۰۰۰۱ درصد بیت کوین تقسیم کرد؛ از هر دو می توان برای پرداخت، خدمات یا خرید کالا استفاده کرد، از هر دوی آنها می توان برای پس انداز یا هدیه استفاده کرد.
فیات در بایننس به چه معناست؟
فیات در بایننس یعنی قابلیت تبدذیل ارزهای دیجیتال به پول فیات، مثلا تبدیل بیت کوین به دلار آمریکا در صرافی بایننس، چیزی به نام ارز دیجیتال فیات نداریم ارزهای دیجیتال شکل جدیدی از پول هستند و همانطور که گفته شد تفاوتهای زیادی با پول فیات دارند اما این دو را می شود به هم تبدیل کرد یعنی در صرافی ها و بروکرهای بزرگ مثل بایننس، ولی به همین ویژگی بعضی ها اصطلاحا فیات ارز دیجیتال می گویند.
امروزه که تمایل به انجام معاملات سریع و مطمئن بدون نیاز به احراز هویت بسیار افزایش پیدا کرده دیگر ارزهای فیات، کارتهای اعتباری، پرداخت موبایلی، پاسخگوی این نیازها نیستند و به همین خاطر یک مفهوم پولی جدید به نام ارز رمزنگاری شده در حال ارائه زمینه ای با سرعت خیره کننده برای انجام چنین معاملاتی هستند و با در نظر گرفتن این نیازها، آینده از آن اشکال جدید پول خواهد بود و امروزه ارز دیجیتال جدیدترین و پیشروترین نوع پول در پوشش این نیازها و احتیاجات است بنابراین پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک، استفاده از ارزهای فیات نیز از رونق بیفتد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
در ابتدا سوال این بود که ارز فیات چیست و در طول مقاله متوجه شدیم که ارز فیات یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه بانکداری است و این عبارت امروزه به پولهای مرسوم کاغذی در کشورهای مختلف گفته می شود و به وجود آمدن این مفهوم، در واقع انقلابی در عرصه تجارت و خرید و فروش کالا بوده استف اگر تاریخچه پول و انواع آن را در تاریخ مطالعه کنید متوجه خواهید شد که انسان همواره به دنبال بهبود ابزاری برای تسهیل مبادلات تجاری، خدماتی و کالایی خود بوده است.
آینده هیچیک از سیستم های ارزی از قاطعیت لازم برخوردار نیست، با وجودی که ارزهای دیجیتال راه زیادی برای پیمودن و مواجه شدن با موانع مختلف در پیش رو دارند تاریخ ارزهای فیات نشان دهنده آسیب پذیر بودن آنهاست و این یکی از دلایل برخی از مردم به سوی ارز دیجیتال و استفاده از آن در تراکنش های مالی است، بیت کوین می تواند به عنوان یک شبکه اقتصادی جایگزین ارزهای فیات در تراکنش های مالی آینده باشد.
همان طور که در ابتدای مطلب قول داده بودیم، در این مطلب به این پرداختیم که ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال عادی دارد.
همچنین اگر دوست دارید همه چیز درباره ارزهای دیجیتال را یاد بگیرید، توصیه می کنم حتما این مقاله را بخوانید.
پشتوانه ارزش بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال دقیقا چیست؟
از وقتی که اسم بیت کوین بر سر زبانها افتاده، اولین سوالی که برای همه پیش آمد، این بود که پشتوانه ارزش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال چیست؟ شاید اگر جواب این سوال را بدانیم با خیال راحتتری در بازار ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنیم. اما جواب این سوال شاید کمی ترسناک به نظر برسد! بیت کوین و بقیه ارزهای دیجیتال در واقع هیچ پشتوانهای ندارند. پس چرا خیلی از سرمایهگذارها میگویند ارزهای دیجیتال ارزشمند هستند؟ در این مقاله به این سوال به طور کامل جواب میدهیم. با ما همراه باشید.
آیا بیتکوین پول است؟
همانطور که میدانید بیت کوین در واقع یک رمزارز است. بیتکوین چندین ویژگی مشابه با پول دارد، اما اقتصاددانان و قانونگذاران همچنان در رابطه با اینکه بیتکوین مثل پول است، متقاعد نشدهاند. به این دلیل که چیزهای خیلی کمی هستند که با بیتکوین معامله میشوند و همچنین چیزهای خیلی کمی برپایه بیتکوین ارزشگذاری شدهاند. درست است که این روزها مردم در حجمهای بالا بیتکوین را معامله میکنند،اما هنوز هم فعالیت تجاری کوچکی برای این رمزارز وجود دارد.
چرا ارزهای دیجیتال ارزشمند هستند؟
به طور کلی میتوانیم بگوییم، چیزی مثل بیت کوین زمانی ارزش دارد، که مردم باور داشته باشند این ارز ارشمند است. دقیقا مثل طلا! تا به حال فکر کردهاید که چرا طلا ارزشمند است؟ چون همه ما به صورت مشترک بر این باور هستیم! البته به غیر از این هم دلایل محکم دیگری وجود دارد که ارزهای دیجیتال را ارزشمند میکنند. شش ویژگی اصلی که یک ارز را که آن ارزشمند میکند اینها هستند:
- کمبود
- تقسیمپذیری
- مقبولیت
- حملپذیری
- دوام
- مقاومت در برابر جعل (یکنواختی)
این ویژگیها برای این که یک ارز را برای استفاده گسترده در اقتصاد کاربردی کند، کافی هستند. همچنین تورمهای مالی را محدود و امنیت استفاده از ارزها تضمین میکنند. به عبارت سادهتر یک ارز دیجیتال اگر بتواند ارزش نسبی خود را در طول زمان به طور قابل اعتمادی حفظ کند، همیشه قابل استفاده است. در طول تاریخ، خیلی از جوامع از کالاهای باارزش یا فلزات گرانبها را به عنوان روشهای پرداخت و مبادله کالا استفاده میکردند به این دلیل که همه باور داشتند این موارد ارزش نسبی خود را همیشه حفظ میکنند. در ادامه بعضی از ویژگیهای بیتکوین را بیشتر توضیح میدهیم.
کمبود
ارزش بیتکوین تابعی از کمبود موجودی آن است. با کاهش عرضه، تقاضا برای این رمزارز افزایش یافته است. سرمایهگذاران برای دستیابی به یک تکه از سود شیرین ناشی از عرضه محدود این رمزارز در تکاپو هستند. بیتکوین همانند طلا کاربرد محدودی دارد. موارد استفاده از طلا عموماً صنعتی است. تکنولوژی پیشزمینه بیتکوین، که به آن بلاکچین گفته میشود، مورد تست قرارگرفته و به عنوان یک سیستم پرداختی استفاده میشود. یکی از مؤثرترین موارد استفاده این تکنولوژی (بلاکچین) در حوالههای برون مرزی است. این سیستم منجر به افزایش سرعت انجام کار و کاهش هزینهها میشود. بعضی از کشورها، مثل السالوادور، باور دارند که تکنولوژی بیتکوین به حدی پیشرفت خواهد داشت که به یک رابط برای تراکنشهای روزمره تبدیل میشود.
تقسیمپذیری
بیتکوین نسبت به ارزهای فیات (ارزهای رایج) بسیار تقسیمپذیرتر است. یک بیتکوین میتواند تا ۸ رقم اعشار تقسیم شود که در این حالت به واحد ایجاد شده ساتوشی (Satoshi) گفته میشود. به غیر از بیتکوین، رمزارز اتریوم نیز چنین سیستمی را دارا است که به واحد تقسیم شده آن نیز وی (Wei) میگوئیم. اکثر ارزهای فیات برای استفاده روزانه تنها تقسیمپذیر تا ۲ رقم اعشار هستند. برای مثال، هر یک دلار آمریکا به سنت تقسیم میشود که یک صدم دلار است.
اگر قیمت بیتکوین به افزایش خود در طول زمان ادامه دهد، کاربران با این تقسیمپذیری قادر خواهند بود که همچنان تراکنشهای خود را با تنها کسر کوچکی از بیتکوین به انجام برسانند. توسعه کانالهای موازی این رمزارز، نظیر شبکه لایتنینگ (Lightning Newtork)، میتواند منجر به افزایش بیش از پیش ارزش بازار بیتکوین شود.
چرا بیت کوین اختراع شد؟
گفتیم که طلا به عنوان نوعی ارز به دلیل ویژگیهای فیزیکی ذاتی خود همیشه قابل استفاده و ارزشمند است. اما حمل کردن برای انسانها سخت و طاقتفرسا بود. فرض کنید اگر میخواستید همه خریدهایتان را با سکههای طلا انجام دهید همیشه باید یک کیسه بزرگ با خودتان این طرف و آن طرف میبردید! همین شد که پول کاغذی اختراع شد. که البته این روزها حمل و نقل آن هم چندان کار عاقلانهای نیست! از طرفی برای تولید پول کاغذی نیاز به صرف هزینه و انرژی داریم. اما ارزهای دیجیتال نیازی به حمل و نگهداری ندارند. میتوانیم بگوییم هرچه به جلو حرکت میکنیم پول به عنوان یک مفهوم فیزیکی از بین رفته و به سمت یک مفهوم دیجیتال به پیش میرود.
پشتوانه بیت کوین دقیقا چیست؟
چند دهه پیش به دلیل کاهش استخراج طلا و افزایش سرعت معاملات جهانی، بالاخره طلا و دلار راهشان را از هم جدا کردند. هرچند که در این میان خیلی از اقتصاددانان معتقد بودند که ارزش دلار کاهش پیدا کرده، بعضی دیگر از این موضوع استقبال کردند. در حال حاضر هم با کاهش ارزش ارزها در سراسر دنیا، ممکن است در آینده بیتکوین و ارزهای دیجیتال ارزهای اصلی در جهان به حساب بیایند.
اما اگر درباره پشتوانه ارزهای دیجیتال بخواهیم صحبت کنیم، میتوانیم بگوییم ارزش معاملات و پشتوانه یک ارز دیجیتال فقط بر مبنای تمایلات مردم است. یعنی اینکه اگر یک عده از افراد دوست داشته باشند یک ارز خاص را معامله کنند ناخودآگاه ارزش آن افزایش پیدا میکند و برعکس!
مقایسه بیتکوین، طلا و ارزهای رایج (ارزهای فیات)
بیتکوین پشتیبانی نهادهای دولتی را ندارد. همچنین مشابه ارزهای فیات، توسط شبکههای بانکی به منظور ترویج استفاده از رمزارزها حمایت نمیشود. یک شبکه غیرمتمرکز شامل گرههای مستقلی است که مسئول تأیید مبادلات برپایه توافق در شبکه بیتکوین است. در صورت بروز اشکال در یک تبادل، به دلیل عدم پشتیبانی رمزارزها توسط نهادهای دولتی و مالی، هیچ نهاد مرکزی مسئولیت برطرف کردن مشکل را به عهده نمیگیرد.
البته گفتیم که ارزهای دیجیتال برخی از ویژگیهای سیستم ارزهای فیات را از خود نشان میدهند. مثلا موجودی آنها محدود است، و قابلیت جعلشان وجود ندارد. تنها راهی که یک فرد امکان جعل بیتکوین را داشته باشد، از طریق راهی است که اصطلاحاً به آن خرج دو برابر (Double-Spending) میگوئیم. این روش وضعیتی است که در آن ویژگیهای پول فیات چیست؟ کاربر میزان یکسانی از بیتکوین را در دو یا موارد بیشتری “خرج میکند” یا انتقال میدهد که منجر به ثبت دوبار از بلاک برای یک میزان از بیتکوین میشود. که عملاً با توجه به شرایط مورد نیاز برای وقوع چنین حادثهای، احتمال بروز آن نزدیک به صفر است. در اینجا بعضی از ویژگیهای طلا، ارزهای رایج و دیجیتال را با هم مقایسه میکنیم.
پیشینه پشتوانه ارزش ارزها
ایده ارزش ارزها در قرن هفدهم شروع به تغییر کرد. اقتصاددان برجسته اسکاتلندی، جان لاو (John Law) در مقالههای خود اینطور نوشت که: «پول، ارزی که توسط یک دولت یا نهاد صادر میشود، ارزش مبادله کالاها نیست، بلکه ارزشی است که براساس آن کالاها مبادله میشود». به زبان دیگر، ارزش یک ارز مقیاس تقاضا برای آن و توانائی آن برای تحریک معامله و کسب و کار درون و بیرون یک اقتصاد است.
این طرز فکر بسیار مشابه تئوری اعتبار مدرن برای سیستمهای مالی است. در این تئوری، بانکهای تجاری با وامدادن به متقاضیان، که از پول برای خرید کالاها استفاده میکنند و باعث چرخش پول در درون اقتصاد میشوند، ایجاد ارزش برای ارز مدنظر میکنند. این عمل به نوبه خود منجر به خنثی شدن تورم ناشی از چاپ پول بیشتر توسط بانکها میشود.
بعد از طلا چه بلایی سر پشتوانه ارزها آمد؟
بعد از اینکه کشورها استاندارد طلا را در تلاش برای کنترل نگرانیها در رابطه با ذخایر طلا ترک کردند، بسیاری از ارزها در سرتاسر جهان تحت عنوان ارزهای فیات طبقهبندی شدند. ارز فیات توسط دولت صادر میشود و با هیچ کالای باارزشی پشتیبانی نمیشود و تنها پشتیبان آن اعتقاد افراد و دولتها به قبول آن ارز توسط سایر افراد است.ویژگیهای پول فیات چیست؟
امروزه، اکثر ارزهای جهانی بزرگ از جمله دلار و یورو فیات هستند. بسیاری از دولتها و جوامع به این نتیجه رسیدهاند که ارز فیات با دوامترین و با کمترین حساسیت به از دست دادن ارزش در طول زمان است. ارزش ارزهای فیات تابعی از عرضه و تقاضای آنها است. دلار آمریکا به این دلیل ارزشمند است که بزرگترین اقتصاد دنیا از آن استفاده میکند. بنابراین دلار آمریکا بر گردش تراکنشهای مالی در سطح بینالمللی تسلط دارد.
بیت کوین با چه خطراتی روبرو است؟
چیزی که باعث میشود بعضی افراد از ویژگیهای پول فیات چیست؟ خریدن بیت کوین بر حذر باشند، امنیت شبکه است. اینکه آیا خطاهای شبکه میتوانند به ارزشهای بیت کوین صدمه بزنند؟ در این زمینه باید بگوییم اگر بخواهد یک خطای سیستماتیک جدی در شبکه بوجود بیاید باید حملهای با نام «حمله ۵۱٪» اتفاق بیافتد. در این حمله گروهی از ماینرها به صورت تئوریک کنترل بیش از نصف توان کل شبکه (تعداد گرهها) را در دست داشته باشند. با کنترل اکثریت توان شبکه، این گروه میتوانند با تسلط به باقی شبکه، اقدام به جعل و ثبت غلط پیشینه تبادلات کنند. البته، چنین حملهای به بیتکوین، نیازمند میزان بسیار زیادی از تلاش، سرمایه و توان محاسباتی کامپیوتری دارد و در نتیجه، احتمال چنین حملهای را بسیار پائین میآورد.
شاید به همین دلیل است که بیتکوین به طور معمول به دلیل عدم استفاده عموم مردم در تبادلات جزئی و روزمره خود از این رمزارز، هنوز نتوانسته جایگاه مناسبی در کنار ارزهای فیات برای خود کسب کند. اما همانطور که توضیح دادیم منبع اصلی ارزش بیتکوین، محدودیت تعدادی آن است. اختلاف بر سر ارزش بیتکوین، مشابه طلا یک کالای باارزش با ویژگیهای مشترک با رمزارزها است. ارز دیجیتال بیتکوین از نظر کمیت به ۲۱ میلیون عدد محدود میشود.
بیت کوین و ارزهای دیجیتال چه هزینههای تولیدی دارند؟
یک تئوری دیگر در مورد ارزهای دیجیتال این است که بیتکوین براساس هزینه حاشیهای تولید ارزش ذاتی ندارد. استخراج بیتکوین شامل مصرف میزان زیادی از برق است و این منجر به بروز هزینههای گزاف برای ماینرها میشود. با توجه به تئوری اقتصاد، در یک بازار رقابتی مابین تولیدکنندگانی که در حال تولید محصولی یکسان هستند، قیمت فروش آن محصول به سمت هزینه حاشیهای تولید آن کاهش مییابد. شواهد تجربی نشان میدهد که قیمت بیتکوین به موازات هزینه تولید آن حرکت خواهد کرد.
هزینه تولید یک بیتکوین چقدر است؟
به طور کلی هزینه تولید یک بیتکوین به این موارد بستگی دارد:
به طور میانگین با جایزه بلاکی به ارزش ۶.۲۵ بیتکوین، سختی استخراج ۲۷.۵ تریلیون، ۱۵ سنت به ازای هر کیلووات ساخت و بازدهی انرژی ۴۵ ژول به ازای هر تراهش (Terahash)، هزینه تولید یک بیتکوین برابر با ۳۵۵۰۰ دلار خواهد بود.
تئوریهای پولگرا (Monetarist Theories)
پولگرایان، یا افرادی که باور دارند نوسانات قیمت ارزهای محلی و قدرت چرخ اقتصاد آن کشور، صرفاً ناشی از عرضه و تقاضای ارزهای فیات است، در تلاش برای ارزشگذاری بیتکوین براساس روش ارزشگذاری پول به شکل ارز فیات هستند. رابط مبادله حاکم در حال حاضر پول پشتیبانیشده توسط دولت هستند. و برای مدل ما، تنها روی این مورد متمرکز میشویم. به طور تقریبی، نرخ عرضه پول در آمریکا (M1) در پایان سال ۲۰۲۱ بیش از ۲۰ تریلیون دلار ارزشگذاری شد. با فرض پایداری این نرخ، در صورتی که بیتکوین به ۱۵٪ از این ارزش برسد، ارزش کل بازار آن با پول امروز تقریباً ۳ تریلیون دلار خواهد بود. با همه ۲۱ میلیون بیتکوین در چرخش، قیمت هر بیتکوین تقریباً ۱۴۳ هزار دلار محاسبه میشود.
جالب است بدانید السالوادور اولین کشوری بود که بیتکوین را در ۷ سپتامبر ۲۰۲۱ تحت عنوان ارز رایج کشور خود به رسمیت شناخت. این رمزارز میتواند برای هر مبادلهای که کسب و کار قبول کند، مورد استفاده قرار بگیرد. دلار آمریکا نیز در السالوادور تحت عنوان ارز اصلی این کشور کار خود را ادامه میدهد.
چرا برخی از مردم به بیارزش بودن بیتکوین باور دارند؟
همانند هر دارائی یا شئ ارزشمند، قیمتی که مردم حاضر به پرداخت برای بیتکوین هستند، سطح مورد قبول جامعه است. این میزان براساس عرضه و تقاضا تعیین میشود. به دلیل مجازی بودن بیتکوین و وجود آن تنها در شبکههای کامپیوتری و نه در دنیای فیزیکی قابل لمس، برای برخی از مردم باور این موضوع که بیتکوین موجودی محدودی و تولید آن هزینه ساخت دارد مشکل است. به دلیل همین عدم تمایل به قبول وجود ارزش در مسیرهای دیجیتالی به این شکل، این دسته از مردم بر باور خود دال بر بیارزشی بیتکوین استوار هستند. سایر افراد که سیستم بیتکوین را درک میکنند، همگی توافق دارند که بیتکوین باارزش است.
در آخر
در این مقاله به بررسی این مورد پرداختیم که آیا بیتکوین ارزش خود را به طور ذاتی همانند فلزات گرانبها مانند طلا کسب کرده است، یا پشتوانهای همانند کالاهای باارزش در گروی ارزش آن قرار دارد، و یا همانند ارزهای فیات نوسانات قیمتی و تبادلات آن تنها براساس اعتماد کاربران به عرضه و تقاضا و شبکه مورد استفاده بیتکوین اتفاق میافتد. نکته بسیار مهم: سرمایهگذاری در دنیای ارزهای دیجیتال و سایر عرضه اولیههای کوین (ICO) به شدت پررسیک و برپایه حدس و گمان است و این مقاله هیچ توصیهای برای ارزهای دیجیتال یا ICO ی خاصی ندارد. با توجه به خاص بودن هر مورد، فرد باید همیشه با یک متخصص حرفهای قبل از اتخاذ تصمیمات معاملاتی خود مشورت کند.
سوالات متداول
اگر درباره پشتوانه ارزهای دیجیتال بخواهیم صحبت کنیم، میتوانیم بگوییم ارزش معاملات و پشتوانه یک ارز دیجیتال فقط بر مبنای تمایلات مردم است. یعنی اینکه اگر یک عده از افراد دوست داشته باشند یک ارز خاص را معامله کنند ناخودآگاه ارزش آن افزایش پیدا میکند و برعکس!
به طور کلی میتوانیم بگوییم، چیزی مثل بیت کوین زمانی ارزش دارد، که مردم باور داشته باشند این ارز ارشمند است. دقیقا مثل طلا! تا به حال فکر کردهاید که چرا طلا ارزشمند است؟ چون همه ما به صورت مشترک بر این باور هستیم! البته به غیر از این هم دلایل محکم دیگری وجود دارد که ارزهای دیجیتال را ارزشمند میکنند. در این مقاله تمام این دلایل را بررسی کردیم.
منابع
“Why Do Bitcoins Have Value?”, Investopedia, 2022.
دیدگاه شما