گاهی ممکن است تحلیل تان کاملا درست باشد و سهم نیز مستعد رشد باشد اما یک ریسک سیستماتیک تمام برنامه ها را بهم بریزد و ضرر جبران ناپذیری را به شما وارد کند.
کلاهبرداری در صندوق های سرمایه گذاری امکان دارد؟
غافل از این که سرمایه گذاری، به عنوان یک مفهوم مستقل میتواند جدا از ابزار و شیوه‌های مالی و سرمایه گذاری برای افراد نه تنها امنیت مالی فراهم کند بلکه میتواند آینده و اهداف مالی آنها را به سرانجام مناسب برساند.
اما نکته مهم این است که از ابزاری مطمئن برای پویایی سرمایه خود در مسیر سرمایه گذاری استفاده کنیم. با توجه به اتفاقاتی که گفتیم این سوال مطرح می‌شود که ابزار مالی نوینی مانند صندوق های سرمایه گذاری امکان کلاهبرداری را دارند؟ چطور می‌توان برای سرمایه گذاری به آنها اعتماد کرد؟
و سوال مهم این که چطور و با چه ترفندی بسیاری از افراد در دام موسسات مالی و اعتباری افتادند؟ با پاسخ به این سوالات می‌توان به نتیجه مناسب در مورد انتخاب صندوق سرمایه گذاری به عنوان ابزار مالی نوین و مطمئن رسید.
موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز چطور کلاهبرداری کردند؟
عده‌ای را در رسانه‌های رسمی دیدیم که در مقابل موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز اعتراض می‌کردند و سرمایه از دست رفته خود را مطالبه می‌کردند. ممکن است ما هم یکی از همان مال باختگان باشیم و یا این امکان هم وجود دارد که تنها از اخبار آنها مطلع باشیم.
اما در هر دو صورت این سوال مطرح می‌شود که این موسسات غیرمجاز چطور توانستند این تعداد از افراد که افراد بالغی هم بودند را به تله بیاندازند و از آنها کلاهبرداری کنند؟
شاید نام بازی پانزی به گوشتان خورده باشد. اما خالی از لطف نیست که در مورد این مفهوم برای درک بهتر چگونه کلاهبرداری کردن موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز توضیح دهیم.
.png)
بازی پانزی و یک شبه پولدار شدن
این بازی بارها و بارها در کشورها و شرایط مختلف از طرف افراد کلاهبردار انجام شده است. بازی پانزی به طور مشخص روی افرادی جواب می‌دهد که میخواهند یک شبه پولدار شوند و در مورد سوددهی سریع و بی حساب و کتاب هیچ سوالی نمی‌پرسند و کنجکاو نمی‌شوند.
به طور ساده بازی پانزی را توضیح دهیم؛ موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز با وعده سودهای بالا و تضمینی و بدون ریسک از اشخاص پول می‌گرفتند و نام این کار را سرمایه گذاری می‌گذاشتند. در صورتی که هیچ سرمایه گذاری صورت نمی‌گرفت و فرآیند آنها بسیار غیرشفاف بود.
از آنجایی که سرمایه گذاری و شفافیت در میان نبود، زمانی که موعد پرداخت سود به افراد می‌رسید، موسسات غیرمجاز مجبور بودند برای تامین سود وعده شده به همراه اصل پول از افراد دیگر پول دریافت کنند و به آنها هم همین قول‌ها را بدهند که سود بالا خواهند داد.
تصور کنیم که از شخصی 100 هزار تومان دریافت می‌شود و به او وعده 200 هزار تومان در موعد دیگری داده می‌شود. در تاریخ وعده داده شده، شخصی که پول را گرفته باید 200 هزار تومان را فراهم کند. برای این کار از نفر دیگری 200 هزار تومان دریافت میکند و به او قول بازپرداخت 300 هزار تومان در تاریخی مشخص را می‌دهد و 200 هزار تومان نفر قبلی را پرداخت میکند.
این روند ادامه پیدا میکند تا به آخرین فرد برسد. بعد از دریافت پول از آخرین نفر، دیگر خبری از آن موسسه غیر مجاز یا فرد کلاهبردار وجود ندارد یا به عبارتی ساده‌تر پول‌های نفر آخر را برداشته و شاید فرار کرده است.
با بررسی ساختار بازی پانزی می‌توان به عملکرد موسسات مالی و اعتباری پی برد و عدم شفافیت را بزرگترین عامل از دست دادن سرمایه افراد دانست. اما چطور می‌توان با تعریف ساختار صندوقهای سرمایه گذاری ادعا کرد که کلاهبرداری در صندوق های سرمایه گذاری امکان پذیر نیست؟
ساختار صندوقهای سرمایه گذاری
در توضیح ساختار موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز که بر مبنای بازی پانزی بوده است گفته شد که خبری از شفافیت در سرمایه گذاری نبوده است. اما در ساختار صندوقهای سرمایه گذاری، ما سبدی متشکل از دارایی‌های انواع زمینه‌های سرمایه گذاری را داریم.
به عنوان مثال صندوق آوای سهام کیان با سبدی متشکل از سهام منتخب بازار سهام فعالیت میکند. ساختار صندوقهای سرمایه گذاری به این شکل است که بعد از جمع‌آوری وجوه نقد سرمایه گذاران اقدام به تشکیل سبد خود میکند و دارایی‌های سرمایه گذاران در آن به واحدهای سرمایه گذاری تبدیل می‌شود و در پرتفوی سرمایه گذاری هر سرمایه گذار – به میزان سرمایه گذاری که کرده است – قرار می‌گیرد.
بنابراین می‌توان گفت که ساختار صندوق های سرمایه گذاری با هدف پویایی سرمایه به وجود می‌آید و دلیل برای کلاهبرداری وجود ندارد. در واقع هرکس می‌داند چه چیزهایی دارد و دارایی خود را رصد کند. اما چطور می‌توان از شفافیت عملکرد صندوق‌ها باخبر شد؟
.png)
شفافیت و امنیت در صندوق های سرمایه گذاری
گزارش دادن و اعلام دارایی‌های موجود میتواند افق دید شفافی را به سرمایه گذاران نسبت به اینکه سرمایه‌شان در چه وضعیتی است به آنها ارائه دهد.
انتشار گزارش‌های مالی سالانه و دوره‌ای صندوقهای سرمایه گذاری در وبسایت‌های رسمی مانند fipiran میتواند در دسترس تمام سرمایه گذاران قرار بگیرد تا بتوانند از عملکردهای صندوق موردنظرشان آگاه باشند.
به این نکته هم باید اشاره کنیم که صندوقهای سرمایه گذاری در زمان شروع فعالیت‌شان متعهد به انتشار گزارش‌های مالی‌شان می‌شوند.
مجوزها و نظارت بر صندوق های سرمایه گذاری
تنها نمی‌توان به مجوزها بسنده کرد. نظارت و پیگیری عملکرد ابزار مالی از طرف سازمان‌های مربوطه برای ایجاد امنیت و جلوگیری از کلاهبرداری میتواند تا حد زیادی باعث آسوده خاطر شدن سرمایه گذاران شود.
جالب است بدانیم که هیچ صندوق سرمایه گذاری اجازه شروع فعالیت ندارد جز اینکه از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز دریافت کند و زیر نظر این سازمان فعالیت کند.
از طرف دیگر، صندوق های سرمایه گذاری کیان به آدرس : https://kiandigital.com/fund که از فضای سرمایه گذاری آنلاین بهره‌مند هستند جدا از نظارت و مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار از طرف سازمان نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه هم مورد نظارت قرار می‌گیرند.
بنابراین، با این میزان شفافیت، با خیال راحت می‌توان به این سوال که کلاهبرداری در صندوق های سرمایه گذاری امکان‌پذیر است؟ پاسخ داد خیر.
انواع ریسک در سبد سهام
صندوق درآمد ثابت اتحاد آرمان اقتصاد
دارای تقسیم سود ماهیانه
سودآوری مطمئن در بازار سرمایه به پشتوانه تحلیل و تجربه
رونق اقتصادی سبکی ست آرمانی
تامین مالی آسان و ارزان
برای واحدهای تولیدی، صنعتی، خدماتی و دانش بنیان
مشاور سرمایه گذاری آرمان اقتصاد
ارائه دهنده خدمات مشاور سرمایه گذاری در حوزه بورس، طلا، ملک و سایر بازارها
صندوق درآمد ثابت اتحاد آرمان اقتصاد
دارای تقسیم سود ماهیانه
سودآوری مطمئن در بازار سرمایه به پشتوانه تحلیل و تجربه
رونق اقتصادی سبکی ست آرمانی
تامین مالی آسان و ارزان
برای واحدهای تولیدی، صنعتی، خدماتی و دانش بنیان
مشاور سرمایه گذاری آرمان اقتصاد
ارائه دهنده خدمات مشاور سرمایه گذاری در حوزه بورس، طلا، ملک و سایر بازارها
صندوق درآمد ثابت اتحاد آرمان اقتصاد
دارای تقسیم سود ماهیانه
سبدگردان شخصیت حقوقی است که به وکالت از سرمایه گذاران حقیقی یا حقوقی؛ تصمیم به خرید، فروش یا نگه داری اوراق بهادار یا افتتاح سپرده های بانکی یا انجاام هرگونه سرمایه گذاری به نام سرمایه گذار از محل سبد اختصاصی وی به منظور کسب انتفاع برای سرمایه گذار شرایط سرمایه گذاری در شرکت سبدگردان آرمان اقتصاد: مبلغ سرمایه گذاری در این طرح از ۱۰۰ میلیون تومان تا ۵۰۰ میلیون تومان و از ۵۰۰ تا یک میلیارد تومان است و افرادی که میخواهند سرمایه گذاری کنند، می بایست در ابتدا مبلغ ۱۰ میلیون تومان به حساب شرکت واریز نمایند و پس از امضای قرارداد و تحویل آن به شرکت ۱۵ روز زمان نیاز است تا مدرک ارسال شده و حساب جدید افتتاح و کد پی آر ایکس prx برای سرمایه گذار صادر شود.
ورود به سامانه سبدگردان
تأمین مالی شرکت ها در واقع یکی از اصول مهم برای جذب سرمایه در جهت گردش چرخه اقتصادی شرکت ها محسوب میگردد. درواقع شرکت ها در جهت تداوم فعالیت اقتصادی و سودآوری خویش از طریق روشهای گوناگون، سرمایه مضاعفی وارد مرحله تولیدی یا خدماتی خود مینمایند. تأمین مالی عبارت است از فرایندی که طی آن سرمایه مورد نیاز جهت فعالیت شرکت، کسب و کار نوین و. کسب میگردد . هدف از تأمین مالی در اصل در هر نظام اقتصادی به معنای حیات بخشیدن به یک کارگاه تولیدی یا شرکت ارائه دهنده خدمات و محصولات برای خریداری و تأمین هزینه‌ها و مایحتاجی است که در فرایند تولید به آنها نیاز دارند. از این جهت که یکی از راهکارهای سودآور برای شرکت ها است در بازار بورس و اوراق بهادار نیز مهم به شمار میرود. به عبارت دیگر تأمین مالی نوعی استفاده از ارزش زمانی پول (TVM) است. در جهت اینکه پولی که در آینده برای غلتیدن چرخه اقتصادی امروز مورد نیاز است را پدید آورد.
صندوق سرمايه گذاري
صندوقهای سرمایه‌گذاری نهادهای مستقلی هستند که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند. سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها می‌توانند دارایی خود را قرار داده و با ریسک اندک بهینه‌ترین سود را از سرمایه‌گذاری خود دریافت کنند. در این صندوق‌ها می‌توانید یک سبد دارایی متنوع از اوراق بهادار و سهام داشته باشید. مزیت صندوقهای سرمایه‌گذاری در این است که متخصصان این حوزه به‌جای شما سرمایه‌گذاری در بازار بورس را بر عهده می‌گیرند و به‌این‌ترتیب به‌صورت غیرمستقیم می‌توانید در بازار بورس فعال باشید. این روش برای افرادی مناسب است که زمان یا تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس را ندارند. به‌این‌ترتیب تصمیم می‌گیرند سرمایه خود را در اختیار نهادهای مالی قرار دهند که مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت کرده‌اند.
مشاوره سرمایه گذاری
مشاوره سرمایه گذاری آرمان اقتصاد طیف وسیعی از خدمات در حوزه سرمایه گذاری با رویکرد خلق ارزش برای مشتریان حقیقی و حقوقی را ارائه می دهد. برخی از این خدمات عبارتند از : 1)مشاوره اختصاصی برای اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه بهترین راهکارهای مدیریت کسب و کار و تشکیل سبد سرمایه گذاری در بازارهای مختلف اعم از املاک،بازار سهام ،اوراق بدهی ، طلا و . با هدف کسب بالاترین بازدهی ممکن متناسب با سطح ریسک پذیری 2)مشاوره علمی در زمینه زمانسنجی ( market timing)ورود و خروج بهینه به بازارهای مختلف 3)مشاوره اختصاصی و ارائه سیگنالهای خرید و فروش در بازارهای مختلف به ویژه بازار سهام 4)ارزشگذاری رسمی شرکتها با مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار با ترکیبی از علمی ترین و بهترین متدهای ارزشگذاری 5)مشاوره تامین مالی و انجام کلیه فرآیندهای تامین مالی جهت تامین منابع با کمترین هزینه در کوتاهترین زمان ممکن از بازار پول و سرمایه با لحاظ اصول matching و Debt maturity 6)تهیه برنامه ریزی ثروت برای انواع ریسک در سبد سهام اشخاص با رویکرد Personal finance برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی در همه مشاغل اعم از پزشکی ،مهندسی ،بازارگانی و. و ارائه برنامه ریزی یک، سه ،پنج و ده ساله جهت خلق بیشترین ثروت در هر کسب و کار 7) تهیه برنامه استراتژیک، امیدنامه ، برنامه کسب و کار ( BP) و طرح توجیهی ( FS) برای انواع ایده ها و طرحهای سرمایه گذاری با آخرین استانداردها و به روز ترین برنامه های نرم افزاری روز دنیا 8) مشاوره به ایده های سرمایه گذاری ، کارآفرینان و ایده های استارتاپی و کمک به رشد این نوع کسب و کارها با انواع خدمات در حوزه مالی ،برنامه های بازاریابی،تدوین برنامه استراتژیک و . … 9)مشاوره و انجام کلیه امور اعم از تهیه طرح توجیهی و . جهت اخذ مجوز انواع نهادهای مالی از سازمان بورس و بانک مرکزی 10)مشاوره در زمینه انواع روشهای تجدید ساختارشرکتها ( CORPORATE RESTRUCTURING) اعم از ادغام و اکتساب و انواع ریسک در سبد سهام اسپین آف و .… 11) مشاوره عرضه و پذیرش انواع اوراق بهادار از جمله انتشار اوراق بدهی برای تامین مالی و نیز ورود به بازار بورس و فرابورس( IPO) انواع شرکتهای واجد شرایط 12)تهیه برنامه استراتژیک برای انواع شرکتهای تولیدی ،خدماتی و بازرگانی بر اساس ارزیابی سلامت مالی و آنالیز بازار محصولات ( PRODUCT MARKET) 13)ارائه انواع برنامه های آموزشی جهت ارتقا دانش و کارایی مدیران و کارمندان شرکتها
بازده چیست؟
سود یا پاداش حاصل از هر نوع سرمایه‌گذاری، بازده نامیده می‌شود. این مفهوم نیز همانند ریسک برحسب درصد بیان شده و کیفیت آن، معمولاً بر مبنای دوره زمانی حصول، عملکرد سایر دارایی‌ها در مدت مشابه و شاخص‌های پولی، ارزیابی میگردد. بازدهی سرمایه‌گذاران بازار سهام، از دو طریق افزایش قیمت سهم و سود نقدی سالانه، حاصل می‌شود. به منظور تعیین درصد بازدهی بهینه، معیار مشخصی وجود ندارد زیرا، همانگونه که در بالا اشاره شد؛ محاسبه بازدهی مطلوب میتواند تابعی از افق سرمایه‌گذاری، ماهیت دارایی، ریسک، هزینه‌های معاملاتی، نرخ بهره، درصد تورم و… باشد.
به عبارت دیگر، نحوه ارزیابی بازدهی اوراق دارای درآمد ثابت با سهام موجود در بورس که سود مقرر شده‌ای برای آنها وجود ندارد؛ کاملاً متفاوت است.
برای مثال اگر نرخ تورم کشور را ۲۰ درصد فرض کنیم، کسانی که در اوراق مشارکت با سود ۲۵ درصد سرمایه‌گذاری کنند؛ علاوه بر حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم، ۵ درصد نیز بازده واقعی داشته‌اند. اما زمانی که کارشناسان مالی به ارزیابی عملکرد بازار سرمایه می‌پردازند، علاوه بر موارد فوق، معمولاً تمرکز اصلی آنها بر مقایسه عملکرد بورس، با سایر بازارهای سرمایه‌گذاری نظیر ارز و طلا در مدت مشابه می‌باشد.
بازده در طرف مقابل ریسک بوده و به گونه‌ای، نتیجه تقبل ریسک است. در واقع سرمایه گذاران به منظور دست‌یابی به بازدهی معقول حاضر می‌شوند تا درصد ریسک احتمالی مشخصی را تحمل کنند. واژه بازده، الزاماً به کسب سود تعبیر نمی‌شود و این موضوع به اشتباه در ذهن برخی سرمایه گذاران نقش بسته است. مثبت یا منفی بودن بازدهی، طبیعت سرمایه‌گذاری است و سود و زیان هر دو، پاداش معاملاتی ما محسوب می‌شوند. در یک کلام می‌توان گفت، کسب بازدهی انگیزه تمام افراد از ورود به دنیای سرمایه‌گذاری است.
انواع بازده در بازار سهام
در معاملات سهام و بازار مالی، بازده به دو دسته کلی مورد انتظار و واقعی تقسیم می‌شود.
بازده مورد انتظار؛ پیش از ورود به معامله تعیین شده و بیانگر انتظارات سوددهی، از موقعیت معاملاتی مذکور است. به منظور تعیین بازده مورد انتظار خود از هر موقعیت معاملاتی سهام، باید به متدهای تحلیلی مختلف مسلط باشیم. برحسب تحلیل شرایط بنیادی و گزارشات مالی منتشره از سوی شرکتها، در مورد سود تقسیمی پایان سال، سناریوهایی در نظر می‌گیریم. سپس وضعیت نموداری سهم را بر اساس اصول و روشهای تکنیکالی بررسی نموده و اهداف قیمتی آینده آن، مشخص خواهند شد. در نهایت بازدهی تقریبی مورد انتظار با توجه به ریسک و حجم معامله، از مجموع پتانسیل سوددهی آتی سهم محاسبه می‌شود.
بازده واقعی؛ پس از خروج و بر اساس سود قطعی کسب شده از موقعیت معاملاتی، قابل محاسبه می‌باشد. به بیان ساده، مجموع اختلاف قیمت خرید و فروش سهم، سود نقدی و بعضاً درآمد حاصل از حق تقدم‌های سهام، نشان دهنده بازده واقعی شما است. تفاوت بازده واقعی و مورد انتظار، بیانگر سطح کیفی سرمایه‌گذاری طی دوره مذکور است.
بسیاری از کارشناسان سرمایه‌گذاری توصیه می‌کنند که حین انجام محاسبات تعیین بازده مورد انتظار، رویکرد محافظه کارانه‌ای داشته باشید. زیرا موجب می‌شود که با داشتن دیدگاهی واقع بینانه، درصد خطا کاهش یافته و از شناسایی سودهای موهومی جلوگیری شود.
نحوه تعیین بازده یک موقعیت معاملاتی
همانگونه که توضیح داده شد؛ برای محاسبه بازده واقعی باید پس از فروش سهام، مجموع سود حاصل شده از این موقعیت معاملاتی را محاسبه نمایید؛ تا درصد بازده نسبت به سرمایه کل مشخص شود. در همین راستا و به منظور درک عمیق مطلب، توجه شما را به یک معامله فرضی جلب می‌کنیم:
سرمایه گذار الف با دارایی ۵۰ میلیون تومانی خود، در بازار سهام تهران مشغول فعالیت است. وی در ابتدای سال تصمیم می‌گیرد؛ با افق سرمایه‌گذاری یکساله، روی سهام شرکت ایران خودرو سرمایه‌گذاری نماید. طبق تحلیل نموداری، پیش بینی می‌شود این سهم تا پایان سال، حداقل یک رشد قیمت ۲۰ درصدی را تجربه کند. همچنین نتایج تحلیل بنیادی نشان دهنده این است که شرکت وضعیت سوددهی فوق العاده‌ای داشته و بر اساس سیاست‌های مدیریتی فعلی، تقسیم سود نقدی ۲۰۰ تومانی به ازای هر سهم در پایان سال مالی، بسیار محتمل است.
حداکثر ریسک قابل تحمل برای این سرمایه گذار در موقعیت معاملاتی مذکور، ۱۵ درصد نسبت به کل سرمایه می‌باشد. اگر نقطه ورود مد نظر، در ناحیه قیمتی ۱۰۰۰ تومانی بوده و طبق استراتژی معاملاتی در صورت افت قیمت تا محدوده ۸۰۰ تومان، سرمایه گذار با پذیرش زیان از معامله خارج شود؛ با انجام محاسبات مربوط به تعیین حجم بر اساس مدیریت سرمایه مشخص می‌شود که این شخص مجاز است حداکثر ۳۷۵۰۰ سهم از این شرکت را خریداری کند.
۵۰/۰۰۰/۰۰۰ × ۱۵% = ۷/۵۰۰/۰۰۰
۱۰۰۰ – ۸۰۰ = ۲۰۰
۷/۵۰۰/۰۰۰ ÷ ۲۰۰ = ۳۷۵۰۰
تفاوت بازده واقعی و مورد انتظار
طبق تحلیل فوق و با توجه به مقادیر سود مورد انتظار ناشی از رشد قیمت و تقسیم سود نقدی سهام، مجموع بازدهی احتمالی این موقعیت معاملاتی بر اساس حجم حدوداً ۳۰ درصد می‌باشد، که نشان دهنده شرایط ایده‌آل معامله مذکور از لحاظ قوانین مدیریت سرمایه است.
۲۰۰ (سود نقدی احتمالی سهم) + ۲۰۰ (مقدار افزایش قیمت احتمالی سهم) = ۴۰۰ (مجموع بازده مورد انتظار به ازای هر سهم)
۳۷۵۰۰ × ۴۰۰ = ۱۵/۰۰۰/۰۰۰
اما پس از گذشت یک سال، قیمت سهم به ۱۱۰۰ تومان می‌رسد (افزایش قیمت ۱۰ درصدی). از طرف دیگر، گزارشات مالی شرکت در سامانه کدال نیز بیانگر این است، که سود نقدی شرکت ایران خودرو در پایان سال مالی مذکور، صرفاً ۵۰ تومان است! پس از انجام محاسبات سود و زیان مشخص می‌شود؛ این سرمایه‌گذار مجموعاً در این معامله، ۱۱.۱درصد بازدهی کسب کرده است.
۱۰۰ (سود نقدی سهم) + ۵۰ (مقدار افزایش قیمت سهم) = ۱۵۰ (مجموع بازده واقعی به ازای هر سهم)
۳۷۵۰۰ × ۱۵۰ = ۵/۶۲۵/۰۰۰
با توجه به اختلاف قابل ملاحظه بازده واقعی و مورد انتظار (حدوداً یک سوم)، افق زمانی و مقدار ریسک معامله، به این نتیجه می‌رسیم؛ که مثال فوق موقعیت معاملاتی چندان پرسودی نبوده است! اما در این قسمت ذکر دو مورد ضروری است.
همان‌طور که خودتان می‌دانید، خرید و فروش سهام در بازار بورس شامل کارمزد ۱.۵ درصدی می‌باشد، که جهت سهولت محاسبات، از در نظر گرفتن آن چشم پوشی کردیم. نکته بعدی این است، که معمولاً فرآیند پرداخت سود نقدی سهام شرکتها، به سرعت و عیناً در پایان سال انجام نمی‌شود و مسلماً طولانی‌تر شدن دوره پرداخت، تأثیر منفی بر بازدهی معاملات دارد. در نتیجه اگر موارد مذکور را نیز در نظر بگیریم؛ سرمایه گذار «الف» بازدهی واقعی کمتری خواهد داشت. چنین نتایج معاملاتی، میتواند ناشی از پیش بینی‌های بسیار خوشبینانه، ضعف روش تحلیل یا استراتژی معاملاتی، ریسک‌های سیستماتیک و… باشد. بسیاری از این عوامل، به مرور زمان و پس از کسب تجربه سرمایه‌گذاری در بازار، قابل اصلاح و اجتناب خواهند بود. در واقع کسب بازدهی مناسب تا حد زیادی، نتیجه مهارت شما در معامله‌گری است، زیرا توانسته‌اید موقعیت‌های معاملاتی خود را در تمام مراحل، از لحظه ورود تا خروج به گونه‌ای مدیریت کنید، که بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.
تا اینجا سعی شد، مفاهیم ریسک و بازده در بازار سهام و جزئیات مربوط به آنها شرح داده شوند. در مطالب آتی، رابطه ریسک و بازده و نسبت‌های کاربردی در مدیریت سرمایه را توضیح خواهیم داد.
سبد سهام یا پرتفوی
قبل از اینکه سبد سهام یا پرتفوی را توضیح دهیم به شرح سبد دارایی ها می پردازیم.
سبد دارایی ها به معنی سرمایه گذاری متنوع دارایی ها در بازار های مختلف سرمایه گذاری مانند طلا ، مسکن ، اوراق بهادار ، سکه و …. می باشد.
حتما تا به حال این ضرب المثل معروف را شنیده اید که می گویند “همه ی تخم مرغ های خود را درون یک سبد نگذارید”. مفهوم این ضرب المثل برای همه آشکار است و به ما می آموزد تا سرمایه خود را روی گزینه های مختلف تقسیم کنیم و هیچ گاه تنها به یک مورد تکیه نکنیم چون اگر مشکلی پیش بیاید تمام سرمایه مان همان جا نابود می شود.
سرمایه گذار های حرفه ای مانند صندوقهای سرمایه گذاری همواره سبد دارایی تشکیل می دهند که البته درصد سرمایه گذاری آنها در موارد مختلف متفاوت است. برای مثال یک صندوق سرمایه گذاری پول خود را بین گزینه هایی مانند بورس٬طلا٬سکه و بخشی هم به عنوان پول نقد در بانک تقسیم کرده و سرمایه گذاری میکند تا ریسک سرمایه گذاری را کنترل نماید.
سبد سهام یا پرتفوی چیست؟!
سبد سهام یا پرتفوی (که بیشتر به آن پرتفوی گفته می شود). تقسیم دارایی برای خرید سهم ها مختلف از صنعت های مختلف را می گویند. این کار برای برقراری کاهش ریسک و بهبود سرمایه گذاری انجام می شود.سرمایه گذار با این کار ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش می دهد و انواع ریسک در سبد سهام از به اصطلاح تک سهم نمی شود تا خطر ضرر کردنش بالا برود.
برای مثال زمانی را در نظر بگیرید که سرمایه گذار ۵۰ میلیون تومان برای سرمایه گذاری دارد و سهم هایی مانند ایران خودرو٬ بانک صادرات٬ داروسازی دکتر عبیدی و شرکت حمل و نقلی توکا را با درصد های مختلفی می خرد.مواردی که ذکر شد سهم های مختلف از صنعت های مختلف بود. در واقع سبد سهام زیر مجموعه ای از سبد دارایی است که به همان روش و استراتژی عمل می کند.و سبد سهام هر شخص میتواند با توجه به قدرت ریسک پذیری فرد چیده شود.
تک سهم شدن چیست ؟
اگر با بورس آشنایی داشته باشید احتمالا چندین بار این جمله به گوشتان خورده که “هرگز تک سهم نشوید”. تک سهم شدن یعنی تمام سرمایه را تنها روی یک سهام سرمایه گذاری کردن.
چرا تک سهم شدن اشتباه است؟
زمانی که تک سهم می شویم اگر مشکلی برای آن سهم بوجود آید تمام سرمایه ما دچار مشکل می شود و این موضوع می تواند ضرر زیادی را به ما متحمل کند.
تک سهم شدن معامله گران زیادی را دچار زیان های هنگفت کرده است. حتی معامله گران با سابقه و موفق را. برای مثال چند سال پیش صنعت بانک کشور به مشکل خورد و سهم های بانکی بیش از یک سال بسته ماندند و پول سرمایه گذاران در این سهم ها بلوکه شد.
فکرش را بکنید ۴۰۰ میلیون تومان پولتان برای یکسال از دسترس تان خارج باشد و نتوانید کاری هم انجام بدهید. پس هیچ وقت سبد سهام یا همان پرتفوی تان را با یک سهم پر نکنید.
پس اگر علاقه مند به کسب سود و درآمد در بازار هستید هرگز تک سهم نشوید و یک سبد سهام متنوع را تشکیل دهید زیرا اگر برای تک سهم شما مشکلی بوجود آید ممکن است با یک ضرر سنگین بر خلاف میل مجبور به خداحافظی از بورس شوید.
گاهی ممکن است تحلیل تان کاملا درست باشد و سهم نیز مستعد رشد باشد اما یک ریسک سیستماتیک تمام برنامه ها را بهم بریزد و ضرر جبران ناپذیری را به شما وارد کند.
تنوع سبد سهام در چند صنعت مختلف
سرمایه گذاری در یک صنعت هم کار عاقلانه ای نیست و اگر مشکلی برای صنعت بوجود آید تمام سهام های فعال در آن صنعت با کاهش قیمت روبرو خواهند شد. پس صنایع متنوعی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید زیرا سرمایه گذاری در چند سهام از یک صنعت با تک سهم شدن تفاوت چندانی ندارد.
اگر سهام های موجود در بسته متعلق به شرکت هایی باشد که کالا یا خدمات آنها جانشین یکدیگر باشند در صورت بروز مشکل در یکی از سهم ها و کاهش ارزش آن در طرف مقابل سهم دیگری در سبد شما ارزشش بالا میرود. هر چه قدر تعداد سهم های یک سبد بیشتر و وابستگی بازده سهم ها به هم کمتر باشد و یا حتی منفی باشد ریسک کاهش می یابد.
چگونه یک سبد سهام خوب تشکیل دهیم؟
برای تشکیل یک سبد خوب باید علم و تجریه خودتان در سرمایه گذاری را بالا ببرید. زمانی که به تحلیل گری ماهر تبدیل شوید می توانید پرتفویی از سهم های خوب را تشکیل دهید.
در دوره های آموزش کاریمو آکادمی مانند دوره استادی در مبحثی دکتر صمدی به صورت کامل درباره تشکیل یک سبد خوب برای دانشجو های دوره صحبت میکند. در این مبحث کاربر می آموزد که چگونه سرمایه خود را بین سهم های حجومی و دفاعی تقسیم کند درست مانند یک مربی حرفه ای فوتبال.
دو نمونه از چیدمان سبدسهام :
سبد بر اساس ارزش بازار
در این نوع سبد ، وزن هر سهم باید با توجه به ارزش آن شرکت در بازار نسبت به بقیه سهم های موجود در سبد تعیین شود . برای مثال اگر اولین سهم موجود در سبد نسبت به سهم دوم ۲۰ درصد ارزشش بیشتر باشد باید وزن سهم اول در سبد ۲۰ درصد بیشتر باشد.
سبد هم وزن
این ساختار بیان میکند که وزن تمامی سهم های موجود در سبد باهم برابر باشد بدون توجه به ارزش آنها در بازار.
یکی از موارد بررسی در انتخاب صنعت شاخص صنعت می باشد اما شاخص صنعت چیست؟!
نکات سبد سهام
♦ تعداد سهام های پرتفوی نباید بیش از حد زیاد باشد زیرا باعث کاهش تمرکز معامله گر می شود. یک سبد سهام مناسب بین هفته تا هشت سهم از صنعت های مختلف است.
♦ ارزش پرتفوی به میزان ارزش مالی و نقدی (به روز) سهام های آن پرتفوی گفته می شود یعنی برای اندازه گیری ارزش یک پرتفوی تعداد سهام های مختلف را در قیمت خود ضرب کرده سپس آن ها را جمع می کنند تا ارزش پرتفوی بدست آید.
اوراق تبعی جدید بورس را نجات می‌دهد؟
فردا صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار، اوراق اختیار فروش تبعی بر روی سهام ۱۵ شرکت عرضه خواهد کرد.
به گزارش مشرق ، ناامیدی سهامداران از روند آتی بازار در هفته‌های گذشته سبب شده تا در کنار کاهش ارتفاع دماسنج‌های بورسی به کمترین سطح از اسفند سال گذشته، هم خروج سرمایه از جریان دادوستد سهام شدت گیرد و هم ارزش معاملات خرد بازار از حاکمیت فضایی رکودی خبر دهد.
شرایطی که سبب شد روز شنبه نشستی با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیران هلدینگ‌های بزرگ بازار سرمایه برگزار شود.
از موضوعات مهمی که در این نشست به جمع‌بندی رسید، حمایت هلدینگ‌ها از سهام زیر مجموعه خود در قالب انتشار اوراق اختیار تبعی بود. در این راستا صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار با هدف تامین مالی از فردا (سه‌شنبه ۱۹ مهر) عرضه اوراق اختیار فروش تبعی روی سهام ۱۵ شرکت ایران‌خودرو، سایپا، پالایش نفت بندرعباس، پتروشیمی پارس، مخابرات ایران، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تهران، سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، ملی صنایع مس، فولاد مبارکه، بانک تجارت، بانک ملت، بانک صادرات، بانک پارسیان و ارتباطات سیار ایران را آغاز میکند.
اوراق اختیار فروش تبعی، به نوعی بیمه سهام محسوب می‌شوند. به طوری که در صورت داشتن این اوراق در کنار سهام اصلی شرکت، خرید سهام در تاریخ سررسید اوراق و به قیمت از پیش تعیین شده تضمین می‌شود. اما آیا دور جدید انتشار اوراق تبعی که با قصد حمایت از بازار سهام و روند نزولی فعلی عرضه خواهد شد، به اهداف خود خواهد رسید؟
لیست جدیدترین اوراق اختیار فروش تبعی
این اولین‌باری نیست که شاهد انتشار اوراق اختیار تبعی هستیم و از زمان آغاز ریزش شاخص‌های بورسی در سال ۹۹، چندین بار شاهد انتشار این‌گونه اوراق بودیم. اوراق تبعی نوعی اوراق اختیار فروش است که به سهامدار اجازه می‌دهد قیمت سهم را درآینده تضمین کند و به نوعی سهم را بیمه کند، از این رو به آن بیمه سهام نیز می‌گویند.
با این حال در دفعات گذشته، انتشار اوراق مذکور نتوانست مانع از توقف روند کاهشی قیمت سهام و نماگرهای بورسی شود.
کارشناسان نیز در این خصوص معتقدند میزان اثرگذاری این سیاست بر روند بازار، بستگی به آن دارد که خریداران اوراق مذکور چه کسانی باشند. در صورتی که بیمه شدن سهام مذکور که عموما از نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز بازار نیز به شمار می‌روند، منجر به کاهش هراس و نگرانی سهامداران و ورود پول‌های جدید به بازار شود، طبیعتا میتواند کمکی هر چند موقت به وضعیت فعلی بورس تهران کند.
در غیر اینصورت اما نمی‌توان انتظار داشت این سیاست که با انگیزه حمایت از بازار صورت می‌گیرد، تاثیر چندانی بر روند بورس به جای بگذارد.
با این حال از آنجایی که انتشار اوراق اختیار تبعی، ارزیابی کارشناسان از قیمت آتی سهم را نشان می‌دهد میتواند اطمینانی در خصوص ارزندگی آن سهم باشد و از این منظر انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاران برای ورود سرمایه‌های پارک کرده خود به جریان معاملات سهام باشد. کل حجم جدیدترین دور عرضه اوراق اختیار فروش تبعی بیش از ۹ میلیارد ورقه است که بر اساس قیمت روز ۱۵ سهم برنامه‌ریزی شده (بر مبنای قیمت پایانی روز دوشنبه)، مجموع ارزش این اوراق ۲۰۷۶ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
با این حال اطلاعیه شرکت بورس نشان می‌دهد که تنها صندوقهای سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت مجاز به خرید این اوراق هستند و نرخ سود نیز ۲۲ درصد خواهد بود. این در حالی است که قیمت روز تابلوی سهام مذکور با قیمت اعمال در تاریخ سررسید بین ۲۵ تا ۳۲ درصد است.
از این رو به نظر می‌رسد صندوقهای با درآمد ثابت در صورت تمایل باید با قیمتی بالاتر از نرخ روز تابلو اقدام به خرید اوراق مذکور کنند تا نرخ سود ۲۲ درصد به دست آید. حال موضوع این است در حالی که در حال حاضر اوراق دولتی نیز همین نرخ سود ۲۲ درصدی را دارند و بانک‌ها نیز عموما ۲۳ درصد سود به سپرده‌گذاران خود پرداخت می‌کنند و اوراق گام نیز از سودهای ۲۵ درصدی برخوردار است، آیا این دور از عرضه اوراق اختیار تبعی مورد اقبال قرار می‌گیرد؟ آن هم در شرایطی که بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران (Fipiran) در سبد صندوقهای با درآمد ثابت به طور میانگین ۱۰.۸ درصد سهام وجود دارد.
سهم شرکتها از جدیدترین دور عرضه اوراق اختیار تبعی
با یک حساب سرانگشتی پیداست که بیشترین میزان عرضه فردا اوراق اختیار فروش تبعی به دو سهم خودرویی اختصاص داد. به طوری که میزان حجم اوراق مذکور برای شرکت ایران‌خودرو ۱.۸۳ درصد سهام شناور این شرکت و برابر با حجم مبنای حدود ۳۳ روز کاری «خودرو» است. برای سایپا نیز حجم اوراق منتشر شده، ۴.۲۸ درصد سهام شناور و بیش از ۳۱ برابر حجم مبنای روزانه آن است.
اطلاعیه شرکت بورس تهران نشان می‌دهد که تنها صندوقهای سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت مجاز به خرید این اوراق هستند و نرخ سود نیز بر اساس اطلاعات موثق ۲۲ درصد خواهد بود.
این در حالی است که قیمت روز تابلوی سهام مذکور با قیمت اعمال در تاریخ سررسید بین ۲۵ تا ۳۲ درصد است. به این ترتیب فردا صندوقهای با درآمد ثابت باید با قیمتی بالاتر از قیمت روز، انواع ریسک در سبد سهام اوراق مذکور را خریداری کنند.
در این میان بررسی‌ها نشان می‌دهد گران‌ترین قیمت خرید نسبت به ارزش روز، متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی با اختلاف ۸.۱۸ درصدی خواهد بود. قیمت پایانی هر سهم «شستا» در پایان معاملات روز جاری ۸۶ تومان ثبت شد. با این حال با توجه به قیمت اعمال اختیار فروش تبعی این سهم در روز سررسید (۱۱۳.۵ تومانی) و نرخ سود ۲۲ درصدی، «هشستا۲۰۷» فردا به قیمت ۹۳ تومان به فروش خواهد رسید. کمترین اختلاف قیمت تابلو با قیمت خرید نیز به میزان ۲.۷ درصد متعلق به سهام شرکت پالایش نفت تهران است.
دیدگاه شما