مقایسه بورس و فرابورس

فرق بورس و فرابورس چیست؟

آیا می‌دانید فرق بورس با فرابورس در چیست؟ چه شرکت‌هایی در بورس پذیرفته می‌شوند و چه شرکت‌هایی در فرابورس؟ آیا شرایط خاصی برای پذیرش در این بازارها وجود دارد؟ اصلا دانستن پاسخ این سوال‌ها در تصمیمات ما تاثیر خواهند گذاشت یا نه؟

در پاسخ به سوال آخر باید بگویم، بله! دانستن این موضوع که یک شرکت در کدام بازار پذیرفته شده، می‌تواند به ما کمک کند تا قلمرو سرمایه‌گذاری خود را مشخص کنیم. اما چگونه؟

در مقالات قبل در رابطه با انواع بازارهای مالی(Financial Markets) صحبت کردیم و گفتیم بازارهای مالی مختلف برای بقای اقتصادها حیاتی هستند و باعث هدایت سرمایه‌های مازاد افراد به سمت صنایع و شرکت‌ها می‌شوند. بازار سرمایه(Capital Market)، یکی از انواع بازارهای مالی است.

بورس و فرابورس (در کنار بورس کالا و بورس انرژی و. ) دو بخش فعال در بازار سرمایه ایران هستند، که هر کدام از آن‌ها خود نیز به بخش‌های مختلف تقسیم می‌شوند.

اما در این مطلب قصد نداریم که بگوییم بورس چیست، چه می‌کند و چه عواملی باعث شکل‌گیری آن شده و. ، بلکه می‌خواهیم به بررسی تفاوت‌های بورس و فرابورس بپردازیم.

بازارِ بورس و شرایط پذیرش در آن

معمولا شرکت‌ها برای تامین مالی خودشان تمایل دارند که در سازمان بورس اوراق بهادار پذیرفته بشوند. در واقع بورس یک بازار هست که در آن اوراق بهادار مختلف معامله می‌شوند. این بازار به هر شرکتی اجازه ورود نمی‌دهد و شرکت‌ها برای راه‌یافتن به آن باید ویژگی‌ها و شرایط خاصی داشته باشند که رسیدن به این شرایط کار راحتی نیست.

برای این‌که به شرکتی اجازه ورود به بورس داده شود، آن را از جنبه‌های مختلف مثل کارایی و بازدهی، میزان فعالیت، مقدار نقد‌شوندگی، مقدار سرمایه و. بررسی می‌شوند. اگر شرکت در این زمینه‌ها نمره کافی را کسب کند می‌تواند وارد بورس شود.

اما اینجا اتمام کار نیست و دوباره شرکت‌ها بررسی و با هم مقایسه می‌شود و سپس موفق به ورود به یکی از بازارهای بورس می‌شوند.

بورس خودش دارای دو بازار مختلف هست، بازار اول و بازار دوم!

شرکت‌هایی که در عنوان‌های فعالیت، میزان سرمایه، نحوه سودسازی و. امتیاز بیشتری می‌گیرند و وضعیت بهتری نسبت به بقیه دارند، در بازار اول جای می‌گیرند. مابقی شرکت‌های پذیرفته شده، در بازار دوم بورس درج می‌شوند.

بازارهای فعال در بورس

شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول هم بر اساس وضعیت بنیادی و شرایط شرکت می‌توانند در دو تابلوی اصلی و فرعی قرار بگیرند.

چه شرکت‌هایی در تابلو اصلی بازار اول قرار می‌گیرند؟

شرکت‌هایی می‌توانند در این تابلو پذیرش شوند که حداقل 3 سال از شروع فعالیتشان گذشته باشد و دست‌کم 1000 میلیارد ریال سرمایه ثبت شده داشته باشند. حداقل 30 درصد سرمایه شرکت به صاحبان سهام تعلق داشته باشد. شرکت‌هایی که صورت‌های مالی شفافی ندارند در این تابلو ثبت نمی‌شوند.

این شرکت‌ها باید حداقل در سه دوره متوالی سودده بوده و زیان انباشته نداشته باشند. وجود محکومیت کیفری برای هیات‌مدیره و مدیرعامل و مردودی در صورت‌های مالی امتیازی منفی برای شرکت‌ها به‌حساب می‌آید و می‌تواند یک مانع برای پذیرش در تابلو اصلی بازار اول باشد.

چه شرکت‌هایی در تابلو فرعی بازار اول قرار می‌گیرند؟

اگر شرکت شرایط پذیرش در تابلوی اصلی بورس را نداشته باشد، سراغ تابلوی فرعی می‌رود. پذیرش در تابلوی فرعی به نسبت آسان‌تر از پذیرش در تابلو اصلی است و در رابطه با دوره‌های سودسازی و حداقل سرمایه ثبت‌شده، سختگیری‌های کمتری شده است. شرکت باید حداقل در دو دوره پیاپی سودده باشد و میزان سرمایه ثبت شده آن نباید کمتر از 500 میلیارد ریال باشد. درصد سهام شناور شرکت هم از موضوعات مهمی است که در پذیرش شرکت‌ها در بورس (بازار) اوراق بهادار اهمیت دارد.

خوب این‌ها را می‌گوییم که چه بشود! دانستن این موارد به چه کار ما می‌آید؟

وقتی شما نماد سهمی را جستجو می‌کنید تنها با یک نگاه به تابلو می‌توانید از ریسک سرمایه‌گذاری در آن شرکت باخبر شوید. شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته می‌شوند ریسک کمتری از سایر شرکت‌های فعال در سایر بازارها دارند. این موضوع در رابطه با بازار اول و دوم و انواع تابلوهای هر بازار هم صدق می‌کند. برای مثال یک شرکت فعال در بازار فرعی بورس، ریسک بیشتری نسبت به شرکت پذیرفته شده در تابلو اصلیِ بازار اولِ بورس دارد.

حالا اگر شرکتی صلاحیت ورود به هیچ‌کدام از بازارهای اول و دوم بورس را نداشته باشد، آن را به فرابورس می‌فرستند تا صلاحیتش بررسی شود.

موضوع مهم دیگر این است که اگر شرکت‌هایی که در بازار بورس پذیرفته‌شدن نیز عملکرد خوبی نداشته باشند، پله‌به‌پله به بازار پایین‌تر فرستاده می‌شوند و ریسکشان افزایش پیدا می‌کند.

بازارِ فرابورس و شرایط پذیرش در آن

فرابورس همانند بورس، بازاری برای معاملات اوراق بهادار است که با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار است. این بازار ساختاری شبیه به بورس دارد و به منظور گسترش بازار سرمایه کشور بوجود آمده.

بازار فرابورس نسبت به بورس، سخت‌گیری کمتری برای پذیرفتن شرکت‌ها دارد و دارای 5 بازار متفاوت است که تقسیم‌بندی آن را در شکل زیر می‌بینید. شرایط پذیرش در هر‌کدام از این بازارها با دیگری فرق می‌کند.

بازارهای فعال در فرابورس

بازار اول و دوم

شرکت‌های این بازار هم مثل بورس، براساس شرایط و وضعیت بنیادیشان در یکی از پنج بازار ثبت می‌شوند و با تغییر شرایط می‌توانند بین این بازارها جابجا شوند. مثلا اگر شرکتی بهبود عملکرد داشته باشد، از بازار اولِ فرابورس به بازار دوم بورس منتقل می‌شود و برعکس. شرکت‌های سهامی عام که شرایط ورود به بورس را نداشتند براساس صلاحیت در دو بازار اول و دوم فرابورس پذیرفته می‌شوند.

بازار سوم (بازار معاملات خاص)

معاملات خاص، مثل معاملات بلوکی و. در بازار سوم انجام می‌شود. از آنجایی که عرضه‌های یک‌جا و پذیره‌نویسی‌ها در این بازار انجام می‌شود، به آن بازار عرضه هم می‌گویند.

بازار چهارم (بازار ابزارهای مالی نوین)

بازار چهارم که به آن بازار ابزارهای مالی نوین هم می‌گویند، محلی است برای پذیرش سایر اوراق بهادار مثل اوراق خزانه، اوراق اجاره و. .

شرکت‌هایی که صورت‌های مالی شفافی ندارند، میزان بدهی‌هایشان زیاد است و حجم عمده‌ای از سهامشان در اختیار عده‌ای خاص هست در بازار پایه قرار می‌گیرند. سهام این شرکت‌ها معمولا یکسره یا در صف خرید قفل هستند یا در صف فروش. بنابراین نقدشوندگی آن‌ها به نسبت شرکت‌های بزرگ و پذیرفته شده در سایر بازارها کم است، بنابراین ریسک بالایی برای سرمایه‌گذاری دارند.

بازار پایه

شرکت‌هایی که در این بازار معامله می‌شوند معمولا صورت‌های مالی شفافی ندارند و از ریسک و نوسان بالایی برخوردارند، ولی با این حال برای برخی از سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر جذاب هستند.

در واقع آخرین بازار فعال در فرابورس بازار پایه است که سه تابلو با رنگ‌های زرد، نارنجی و قرمز دارد. سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته شده در تابلوی زردِ بازار پایه، نسبت به شرکت‌های تابلو قرمز ریسک کمتری دارند. نوع معاملات و میزان سرمایه ثبت‌شده و زمان انجام معاملات در این تابلوها با هم متفاوت است.

چه شرکت‌هایی در تابلو زرد بازار پایه پذیرفته می‌شوند؟

عدم وجود شفافیت مالی در شرکت‌ها مانعی بزرگ برای جلوگیری از ورود آن‌ها به بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس است.

شرکت‌هایی که صورت‌های مالی شفافی ندارند، وارد بازار پایه می‌شوند. شرط پذیرش در تابلو زرد بازار پایه، داشتن حداقل یک صورت مالی حسابرسی شده است. این صورت‌ها باید به‌طور منظم براساس دستورالعمل‌های سازمان گزارش بشوند.

اگر ارائه گزارش‌ها با تاخیر انجام شود و یا اصلا گزارشی ارائه نشود، شرکت به مشکل می‌خورد و حتی می‌تواند باعث انتقال آن به تابلو نارنجی شود.

چه شرکت‌هایی در تابلو نارنجی بازار پایه پذیرفته می‌شوند؟

شرایط پذیرش در این تابلو به مراتب آسان‌تر از سایر بازارهاست. حتی اگر شرکتی به‌طور مرتب گزارش‌های مالی خود را ارائه نکند هم می‌تواند در این تابلو ثبت شود.

شرکت‌هایی که صورت‌های مالی‌اشان از نظر حسابرس قانونی مردود شده باشند و یا اظهار نظر بخصوصی در موردشان نشده باشد در این تابلو پذیرفته می‌شوند.

چه شرکت‌هایی در تابلو قرمز بازار پایه پذیرفته می‌شوند؟

پرریسک‌ترین شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری، شرکت‌های ثبت شده در تابلو قرمزِ بازار پایه هستند. شرکت‌هایی که رای اولیه در رابطه با ورشکستگی گرفتند و یا شرکت‌هایی که در آستانه انحلال هستند معمولا در این تابلو قرار می‌گیرند. علاوه‌بر موارد ذکر شده، شرکت‌هایی که صورت‌های مالی حسابرسی شده‌شان در سررسید دوره‌ها، حداقل برای سه ماه متوالی گزارش نشود نیز در این دسته جای می‌گیرند.

بیایید یک‌بار دیگر تفاوت‌های این دو بازار را باهم مقایسه کنیم:

تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟

شرایط پذیرش در بورس بسیار سخت‌تر از پذیرش و ثبت ‌شرکت در فرابورس است. شرکت‌ها برای پذیرفته شدن در بورس از نظر سابقه فعالیت در صنعت، دوره‌های سودآوری، میزان زیان انباشته، حداقل سرمایه ثبت‌شده، میزان سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران و. بررسی می‌شوند.

به‌طور کلی می‌توان گفت، شرکت‌هایی که شفافیت اطلاعاتی بالایی دارند (شرکت‌های بورسی) و چندین سال است که در یک صنعت به‌خصوص فعالیت می‌کنند (معتبر هستند)، ریسک کمتری برای سرمایه‌گذاری دارند. اما هرچه از بورس دور می‌شویم و به سمت طبقه‌های پایین‌تر فرابورس حرکت می‌کنیم، ریسک سرمایه‌گذاری افزایش پیدا می‌کند.

علاوه‌بر موارد ذکرشده، می‌توان به تقسیم‌بندی هرکدام از این بازارها هم اشاره کرد. بورس به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود، اما فرابورس پنج بازار مختلف برای سرمایه‌گذاری دارد.

در آخر هم باید گفت که اگر می‌خواهید سهمی را بخرید که در سطوح تکنیکال مناسب قرار دارد اما زمان کافی برای بررسی صورت‌های مالی آن شرکت ندارید، حداقل کاری که می‌توانید انجام دهید این است که برای کم کردن ریسک سرمایه‌گذاری، به بازاری که شرکت در آن فعالیت می‌کند توجه کنید. با انجام این کار می‌توانید تا حدی از وضعیت بنیادی شرکت آگاه شوید.

می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.

فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟ ریسک کدام کمتر است؟

به دلیل افزایش علم و آگاهی در خصوص بازارهای مالی، اخیرا مفهوم بورس را زیاد از زبان دوست و آشنا می‌شنویم. همان‌طور که می‌دانید در بازار بورس، سهام‌ شرکت‌‌های بورسی خرید و فروش می‌شوند و شما با این معامله می‌توانید سرمایه خود را افزایش دهید. اما حدودا ۱۴ سال است که در کنار بازار بورس، بازار دیگری به نام فرابورس هم ایجاد شده است. این دو بازار با وجود شباهت‌های زیاد، با یک‌دیگر تفاوت هم دارند که دانستن این تفاوت‌ها به سرمایه‌گذاری بهتر شما در بازار سرمایه کمک زیادی می‌کند. ما به طور کامل مفهوم فرابورس و تفاوت‌‌هایش با بازار بورس را برایتان توضیح داده‌ایم. پس تا انتهای این مطلب از بلاگ لندو همراه ما باشید.

منظور از فرابورس چیست؟

پیش از آنکه به تعریف مفهوم فرابورس بپردازیم، اگر درباره بورس و سرمایه‌گذاری در آن اطلاعات دقیق و شفافی ندارید، بهتر است با مفاهیم اولیه بورس و مقدمات سرمایه‌گذاری در این بازار آشنا شوید. پس همین حالا وارد صفحه شروع سرمایه گذاری در بورس در مجله لندو شوید و مفصل در مورد آن بخوانید، سپس اطلاعاتتان را در حوزه بازار فرابورس افزایش دهید.

نام شرکت فرابورس از عبارت انگلیسی Over the Counter Market به معنی «خارج از بورس» گرفته شده است. این بازار که از سال ۸۷ به صورت رسمی کار خود را در ایران آغاز کرده است، تحت نظارت سازمان بورس فعالیت می‌کند و شما می‌توانید مانند بورس، سهام شرکت‌‌ها را در این بازار خرید و فروش کنید. بازار فرابورس به شرکت‌های متقاضی امکان می‌دهد که با ورود سریع‌تر به بازار سرمایه، از مزایای شرکت‌‌های پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار، بهره‌مند شوند. این بازار انواع مختلفی دارد که ما مفصل هرکدام را توضیح داده‌ایم.

لازم است بدانید که شرکت‌‌های حاضر در بورس به مراتب سخت‌تر و با نظارت بیشتری وارد این بازار می‌شوند. اما شرکت‌‌هایی که شرایط حضور در بازار بورس را ندارند، می‌‌توانند با حداقل شرایط و زمان بسیار کم، در فرابورس حاضر شوند و فعالیت کنند. به همین دلیل بورس تا حدودی، مقبولیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری دارد.

انواع بازارهای فرابورس کدامند؟

بازارهای موجود در فرابورس ۶ نوع هستند. برای اینکه سهام فرابورس را با اطمینان بیشتری بخرید و در این مورد اطلاعات کامل و کافی داشته باشید، لازم است این بازارها را همراه با شرایط خاص هر کدام، به تفکیک بشناسید. پس از خواندن ادامه مطلب غافل نشوید (ممنون می‌شویم اگر شناختی از بازار بورس و فرابورس و سرمایه‌گذاری در آن‌ها دارید، نظرتان را در کامنت‌‌های همین مطلب به اشتراک بگذارید).

بازار اول

شرکت‌های بازار اول با سخت‌گیری بیشتری پذیرش می‌شوند و اگر عملکرد نامطلوبی داشته باشند، به بازار دوم منتقل می‌شوند. حتی اگر ضعف بالا در عملکرد وجود داشته باشد، ممکن است شرکت به کلی از بازار اخراج شود. ریسک شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار کم‌تر از سایر بازارهای فرابورس است و دامنه نوسان روزانه آن‌ها ۱۰ درصد و بدون حجم مبناست. ویژگی‌های شرکت‌های موجود در این بازار به شرح زیر است:

• نباید زیان ساخته باشند
• حداقل ۱۰ درصد سهام ثبت شده آن‌ها شناور باشد
• حداقل ۲۴ ماه از بهره‌برداری آن‌ها گذشته باشد
• مدیرعامل و هیئت مدیره هیچ‌گونه سوء پیشینه نداشته باشند

بازار دوم

شرکت‌های این گروه در صورت کسب عملکرد قابل قبول و عالی، می‌توانند به بازار اول منتقل شوند. اما سخت‌گیری در این بازار کمتر از بازار اول است. معمولا شرکت‌های این بازار شرکت‌های کوچک و نوپا و زیان‌ده هستند که قصد تبدیل شدن از سهامی خاص به سهام عام را دارند و افزایش سرمایه هم در دستور کار آن‌ها قرار دارد. ویژگی‌های شرکت‌های بازار دوم به شرح زیر است:

• باید حداقل ۱۲ ماه از تاسیس آن‌ها گذشته باشد
• هیچ‌گونه پرونده یا شکایت مالی نداشته باشند
• حداقل ۵ درصد سهام ثبت شده آن‌ها شناور باشد
• میزان آخرین سرمایه ثبت‌ شده در شرکت به ۱۰۰ میلیون تومان رسیده باشد
• مدیرعامل و هیئت‌مدیره هیچ‌گونه سوء پیشینه نداشته باشند

بازار پایه

شروطی که در بازار اول و دوم گفته شد، در بازار پایه وجود ندارد چرا که نیازی به پذیرش شرکت‌ها در این بازار نیست. این بازار از سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز تشکیل شده است که به ترتیب از شرکت‌های کم‌ریسک به پرریسک دسته‌بندی شده‌اند. ویژگی‌های شرکت‌های بازار پایه به شرح زیر است:

• نوسان قیمتی در بازار زرد ۳ درصد، نارنجی ۲ درصد و قرمز ۱درصد است
• شرکت‌های بازار زرد درخواست پذیرش را ندارند و تنها به دلیل الزام قانونی باید در این بازار ثبت شوند
• شرکت‌های بازار نارنجی شرکت‌هایی هستند که نام آن‌ها در سازمان بورس ثبت‌ شده است اما فاقد شرایط لازم برای پذیرش هستند
• در نهایت شرکت‌هایی که پذیرش آن‌ها به دلیل از دست دادن شرایط لازم در بازار بورس و فرابورس لغو می‌شود، در بازار قرمز قرار می‌گیرند

بازار سوم

شرکت‌هایی که هیچ گونه شرایطی را برای پذیرش در فرابورس ندارند و تنها با انجام مراحل اداری عضو بازار می‌شوند، در این بازار قرار می‌گیرند. در این بازار شرکت‌هایی که حتی در مرحله تاسیس هستند، می‌توانند با پذیره‌نویسی اوراق بهادار اقدام به جذب سرمایه کنند.

بازار ابزارهای نوین مالی

کلیه ابزارهای مالی به جز سهام و حق تقدم سهام‌ها که به تایید شورای عالی بورس رسیده باشد، همچنین بنا بر اعلام این شورا مشمول ثبت یا معاف از ثبت سازمان باشد، می‌تواند در بازار ابزارهای نوین مالی پذیرش شود. از جمله اوراقی که در این بازار معامله می شود به شرح زیر است:

• اوراق مشارکت
• گواهی سرمایه‌گذاری
• صکوک که ویژگی‌های مشخص دارند
• اوراق مشارکت رهنی
• صندوق‌های زمین و ساختمان
• گواهی‌های سپرده بانکی
• و…

بازار شرکت های کوچک (SME)

شرکت فرابورس ایران با راه‌اندازی بازار سرمایه شرکت‌های کوچک و متوسط SME، امکان حضور شرکت‌های دانش‌بنیان را برای بهره‌برداری از مزایای مالی فراهم کرده‌ است. در این شرکت‌ها بیشتر عملکرد آتی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و عملیات مالی حال حاضر آن‌ها در نظر گرفته نمی‌شود. حضور شرکت‌های کوچک و تامین مالی آن‌ها از بازارهای شرکت های SME باعث رشد و پیشرفت آن‌ها می‌شود.

پس با توجه به شناختی که از این بازارها در فرابورس دارید، احتمالا می‌دانید که سهام فرابورس را بخرید یا خیر! اما اگر هنوز برای سرمایه‌گذاری در فرابورس تردید دارید، اصلا نگران نباشید. چون ما از تفاوت‌های دو بازار بورس و فرابورس در ادامه صحبت کرده‌ایم و تقریبا کار شما را در مورد انتخاب یکی از این بازارهای سرمایه، راحت کرده‌ایم.

تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟

با وجود شباهت‌های بازار بورس و فرابورس، تفاوت‌هایی هم میان این دو بازار سرمایه وجود دارد که برای خرید بهتر و معامله به صرفه تر لازم است این تفاوت‌‌ها را بشناسید. ضمن اینکه در چنین شرایطی قطعا می‌توانید هوشمندانه‌تر وارد بازار سرمایه و اصول سرمایه‌گذاری شوید.

• تقسیم‌بندی بازار: بازار بورس به‌طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود که فرآیند این دو بازار کاملا به یکدیگر مرتبط است. یعنی اگر شرکتی در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می‌شود و اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی داشته باشد، به بازار اول منتقل می‌شود. در حالیکه فرابورس ایران ۵ بازار دارد و این مورد اولین تفاوت این دو بازار سرمایه است.
• پذیرش شرکت‌ها: شرایط پذیرش شرکت‌ها در سازمان بورس سخت‌تر است و نظارت بیشتری روی شرکت و عملکرد آن انجام می‌شود. درحالیکه شرکت‌های فرابورسی با شرایط آسان‌تر می‌توانند سهام خود را مقایسه بورس و فرابورس در این بازار عرضه کنند و از مزایای حضور در فرابورس بهره‌مند شوند.
• ساعت معامله: بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ (به جز تعطیلات رسمی) فعالیت می‌کند، اما ساعات کار فرابورس انعطاف‌پذیری بیشتری دارد.
• مالیات در فرابورس: شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. ضمن اینکه صاحبان سهام در فرابورس، نسبت به سهام فرابورس خود در مجمع عمومی حق رای خواهند داشت.
• شفافیت قیمت‌ها: یکی از مزیت‌های موجود در بورس اوراق بهادار، شفافیت قیمت‌ها و نظارت سختگیرانه روی آن است. در حالیکه در فرابورس شرایط معاملات با نظر دو طرف قرارداد تعریف می‌شود و به همین دلیل از این عامل بی‌بهره است.

با توجه به مطالب فوق و آشنایی شما با ۵ مورد از تفاوت‌های بازار بورس و فرابورس، وقت آن است که در مورد ریسک صحبت کنیم. چرا که ریسک و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، دو مقوله مرتبط هستند که برای سرمایه‌گذاری دلچسب‌تر و ضرر کم‌تر، بهتر است با مقوله ریسک درمورد هر دو بازار بیشتر آشنا شوید.

خوب است بدانید که می‌توانید همین حالا بهترین راه سرمایه‌گذاری در بورس را بشناسید و با انتخاب آن، فردی موفق در حوزه سرمایه‌گذاری باشید. پس با کلیک روی بهترین راه سرمایه گذاری در بورس وارد مقاله شوید و مفصل در مورد بهترین شیوه بخوانید.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

برای درک بهتر تفاوت میان بورس و فرابورس ابتدا بهتر است که این دو موضوع را بصورت جداگانه تعریف نماییم.

همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روز‌ها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، اما با این وجود بسیاری از ما نمی‌دانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

به گزارش «نبض بورس»؛ به نقل از جوان همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روز‌ها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورده اند، اما با این وجود بسیاری از ما نمی‌دانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

در سال‌های اخیر و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور یکی از بهترین روش‌های کسب سود سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار است. اما در کنار بازار بورس، بازار دیگری با شرایط متفاوت‌تر به نام فرابورس وجود دارد.

بطور خلاصه شرکت‌هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند در این بازار به معامله سهام می‌پردازند که از نظر عمل فرق چندانی ندارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرق بورس و فرابورس این مقاله رو مطالعه کنید.

فرق بین بورس و فرابورس در چیست؟

برای درک بهتر تفاوت میان بورس و فرابورس ابتدا بهتر است که این دو موضوع را بصورت جداگانه تعریف نماییم.

بورس چیست؟

در علم اقتصاد، بورس به بازاری گفته می‌شود که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود و در یک طبقه‌بندی کلی شامل بورس کالا و اوراق بهادار است.

فرابورس چیست؟

و، اما بازار فرابورس، داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (OTC) به طور مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک نهاد مشخص مانند بورس انجام می‌گیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی است که در بازار‌های سازمان یافته رخ می‌دهد قرار دارد.

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور، بورس اوراق و بورس کالا، با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، از مزایای فرابورس این است که ورود به بازار‌های فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازار‌های متنوعی می‌باشد.

7 تفاوت بین بورس و فرابورس

1. اولین تفاوت بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس گرد هم آیند.
2. از دیگر تفاوت‌های میان بورس و فرابورس این است که قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفین می‌باشد، ولی در بورس استاندارد‌ها و قوانین خاصی وجود دارد.
3. سومین تفاوت بورس و فرابورس در این است که در بازار‌های فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می‌گردد مزایایی از قبیل کاهش ریسک و شفافیت قیمت‌ها وجود ندارد.
4. تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات 24 ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده‌ای محسوب شده.
5. پنجمین فرق میان بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزار‌های نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.
6. یکی از تفاوت‌های بازار بورس در مقابل بازار فرابورس، شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک آن می‌باشد، اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد؛
7. آخرین تفاوت بین بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
   در واقع ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آن‌ها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند؛ بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

در نتیجه فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده‌تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند.

فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

Server Error in '/fa/journal' Application.

Description: An error occurred during the compilation of a resource required to service this request. Please review the following specific error details and modify your source code appropriately.

Compiler Error Message: BC30456: 'ToSafeString' is not a member of 'String'.

Source Error:

Source File: C:\inetpub\wwwroot\newsid\fa\journal\Dispatch.aspx.vb Line: 31

Warning: BC40056: Namespace or type specified in the Imports 'SID.Website' doesn't contain any public member or cannot be found. Make sure the namespace or the type is defined and contains at least one public member. Make sure the imported element name doesn't use any aliases.
Source Error:

C:\inetpub\wwwroot\newsid\fa\journal\Dispatch.aspx.vb

Version Information: Microsoft .NET Framework Version:4.0.30319; ASP.NET Version:4.8.4494.0

مقایسه بورس و فرابورس

بازار سرمایه از دیدهای مختلف به چند بخش تقسیم می‎ شود.

در این متن سعی شده برای درک بیشتر بازار و تصمیم گیری درست در سرمایه گذاری بخش های مختلف بورس و فرابورس تعریف، بررسی و مقایسه شوند.

در ابتدا باید با تعریف بورس آشنا شویم:

بورس بازاریست که در آن دارایی ها معامله می شوند، این بازار به سه دسته ی بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار تقسیم می شود.

در بورس کالا همانطور که از نام آن نیز مشخص است، کالاهای معینی خرید و فروش می شوند. در این بورس معمولا مواد اولیه معامله می شوند و هر کالایی بورس خود را دارد، برای مثال بورس نفت.

در بورس ارز پولهای خارجی خرید و فروش می شوند که البته این بورس فعلا در ایران فعال نیست.

در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی مانند سهام شرکت ها، اوراق مشارکت و مواردی از این قبیل معامله می شوند، در بورس اوراق بهادار یا به اختصار بورس بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات خود را به راحتی انجام دهند، در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را هم حفظ می‏کند. به عبارت دیگر بورس، سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را در کنار هم قرار می دهد تا هر دو با توانایی ها و دارایی های خود باعث منفعت طرف دیگر شوند.

فرابورس چیست:

در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست، فرابورس هم مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای معامله‏ی اوراق بهادار یا سهام است با این تفاوت که شرایط و قوانین معاملاتی ساده تری برای پذیرش شرکت ها و داد و ستد سهام دارد. وظیفه فرابورس سازمان دهی آن بخش از شرکت های علاقه مند به فعالیت در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.

بررسی تفاوت های بورس و فرابورس:

• یکی از تفاوت های ساختاری بورس و فرابورس تقسیم بندی بازارهای آنهاست:

بورس شامل دو بازار اول و دوم است و در طرف دیگر ساختار جدید فرابورس در ایران از پنج بازار تشکیل شده است: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه(شامل زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی. در بخش های آتی به منظور ایجاد آگاهی و دید مناسب برای سرمایه گذاران، تعاریف و تفاوت قسمت های مختلف بازار بورس و فرابورس به صورت مختصر بیان خواهد شد.

• پذیرش شرکت ها و قوانین نظارتی:

روند پذیرش شرکت ها در فرابورس ساده تر است و الزامات ساده تری نسبت به بورس دارد، شرایطی مثل حداقل سرمایه‎ی ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها و سودآوری معیار های سختگیرانه تری در بورس دارند.

شرکت های پذیرفته شده در مقایسه بورس و فرابورس فرابورس از پرداخت 10% مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیما متوجه سهام داران نیز می‌شود، همچنین صاحبان سهام در شرکت های فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رای هم خواهند داشت. همچنین وجود بازارهای متنوع در فرابورس برای پوشش سلایق مختلف از جمله جاذبه های فرابورس به شمار می آید، بنابراین سهامداران می توانند در شرکت های مختلف سرمایه گذاری کنند و به این ترتیب ریسک سرمایه گذاری کاهش پیدا خواهد کرد. ولی به طور کلی بنابر شرایط سختگیرانه تر انتخاب شرکت های فعال در مقایسه بورس و فرابورس بازار بورس، در این بازار می‎توان با ریسک کمتری به معامله سهام پرداخت.

• روش و زمان معامله در بورس و فرا بورس:

اساسا تفاوت خاصی در روش و زمان معامله در بورس و فرابورس وجود ندارد، همانطور که از طریق پلت فرم های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می کنید، می توانید معاملات سهام شرکت های فرابورس را هم انجام دهید، البته زمان معاملات در فرابورس انعطاف پذیری بیشتری نسبت به بورس دارد.

به طور کلی هر دو بازار بورس و فرابورس زیر نظر سازمان بورس هستند و نگرانی در معاملات آنها وجود نخواهد داشت.

تذکر این نکته ضروری است که برای ورود به بازار سرمایه و انجام معاملات، خرید و فروش سهام حتما باید بر این موارد مسلط بوده و یا با افرادی که در این زمینه تجربه کافی دارند مشورت کنید تا احیانا متضرر نشده و بتوانید در کوتاه ترین زمان ممکن به سودی که مدنظرتان هست برسید، پس هیچگاه بدون تجربه و بدون مشورت با افراد آگاه وارد بورس نشده و معاملات خود را انجام ندهید.

در این زمینه می توانید با مشاوران بورس کست در تماس باشید.