شکل‌گیری بازارهای سرمایه

شکل‌گیری حباب در بازار سرمایه؛ ماجرای موسسات مالی غیرمجاز تکرار می‌شود؟

اقتصادنیوز: داستان شکل‌گیری موسسات غیر مجاز مالی و اعتباری در سایه خلاء قانونی حال به بازار سرمایه تسری پیدا کرده است. داستانی که در صورت عدم تغییر در قوانین به خسارات سنگین مالی سهامداران ختم خواهد شد.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، شاپور محمدی رئیس سازمان بورس اوراق بهادار در یک برنامه تلویزیونی به سؤالات و انتقادات از تغییر قوانین در بازار پایه فرابورس پاسخ داد. این سخنان در حالی بیان می‌شد که طی هفته‌های گذشته سازمان بورس اوراق بهادار و فرابورس متهم به تغییر یک شبه قوانین و رانت اطلاعاتی و همچنین خساراتی به سهامداران پایه بازار فرابورس شدند.

شاپور محمدی بعد از تشریح اقدامات این سازمان برای تغییر قوانین بازار پایه فرابورس گفت: ۱۲۰۰ خبر در روزنامه‌ها و شبکه‌های اجتماعی با موضوع اصلاح مقررات بازار پایه منتشر شده و به هیچ عنوان قوانین یک شبه اجرا نشده است.

وی در پاسخ به احتمال ایجاد رانت در فرایند اصلاح قوانین پایه گفت: اطلاعات و اخبار اصلاح قوانین بازار پایه ۹۶ میلیون بار دیده و در مقاطع مختلف گفته شده دامنه نوسان در سه بازار به ترتیب سه، دو و یک درصد است. روز دوشنبه آگهی از سوی فرابورس اعلام عمومی شد و فردای آن روز بازار پایه مثبت بود. روز چهارشنبه بازار منفی شد اما در همان روز ۳۷ هزار نفر فروشنده و ۴۱ هزار نفر خریدار بودند. با حضور این ۴۱ هزار نفر امکان رانت اطلاعاتی وجود دارد؟ موضوعی که همه از آن مطلع هستند دیگر مخفی نیست. پس از مصوبه یکی از اعضای شورای عالی بورس تمام موارد را اعلام کرد. باید به عده‌ای که با رفتار خود سرمایه گذاران را نگران کردند گفت سهام ارزنده به هیچ وجه آسیب نمی‌بینند.

اما ماجرای بازار پایه و سود دهی سهم‌هایی که به لحاظ ارزش قابلیت معاملات جدی ندارند چیست؟

سال ۱۳۹۰ طبق تبصره ماده ۹۹ برنامه پنجم توسعه و طی یک تکلیف قانونی به سازمان بورس اوراق بهادار بازاری ذیل فرابورس ایران با نام بازار پایه تشکیل شد. بعد از ۴ بورس رسمی کشور که بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی و فرابورس اسران هستند بازار پایه تکلیف قانونی برنامه پنجم توسعه بود برای دو دسته از شرکتها. نخست آن دسته از شرکت‌های سهامی عامی که نمی‌توانند به هر دلیلی وارد بورس یا فرابورس شوند ابتدا در بازار پایه به ثبت رسیده و مورد معامله سهم قرار می‌گیرند. دوم شرکتهایی که استانداردهای لازم برای ماندن در فرابورس و بورس را از دست می‌دهند و از این بازارها به بازار پایه اخراج می‌شوند.

بنابراین می‌توان گفت بازار پایه برای این تشکیل شد که برای حفظ سرمایه‌های سهامداران خرد که سهم شرکت‌های مذکور را دارند بتوانند طی دوره زمانی سهم خود را به فروش رسانده و سرمایه خود را به دست آورند. از طرف دیگر قانونگذار در نظر گرفت که در این بازار می‌توان از ظرفیت نهادهای حقوقی و سایر سرمایه‌داران بزرگ استفاده کرد تا با تأمین مالی شرکت‌های حاضر در بازار پایه امکان حمایت و تقویت آنها را داشته و بتوانند این شرکت‌ها را به سوددهی مجدد برسانند.

هجوم سهامداران خرد به بازار پایه

اما از حدود دو سال پیش در بازار پایه فرابورس پدیده‌ای عجیب مشاهده شد. با وجودیکه از ابتدا برنامه این بود که سهامداران خرد از این بازار غیر سوده خارج شود اما از حدود دو سال پیش ورود و شاید بتوان گفت هجوم سهامداران خرد به بازار پایه شدت گرفت. تقاضا برای سهم‌های پرریسکی که از پیش به سهامداران معرفی شده و ریسک انها نیز اعلام شده بود ایجاد شد و این جزء عجایب معاملات بورسی است. تقاضا برای خرید سهم‌هایی که متعلق به شرکت‌های زیان ده بحرانی و غیر فعال بود.

اگرچه برخی از شرکت‌های حاضر در بازار پایه شرکت‌های معتبر و فعال هستند اما در مقابل این شرکت‌ها برخی نیز شرکت‌های ورشکسته بوده، صورت‌های مالی ارائه نمی‌دهند و شفافیت مالی ندارند. در پی این سفارشات خرید سهم، قیمت‌ها رو به افزایش گذاشت. به این دلیل که سامانه به صورت اتوماتیک وقتی با صف تقاضای خرید روبرو می‌شود قیمت‌ها را با افزایش تنظیم می‌کند و وقتی قیمت‌ها افزایش پیدا کرد پدیده عجیب دوم شکل گرفت؛ پدیده صف نشینی. یعنی عده جدیدی صف‌های طویل خرید این سهم‌های مشکوک را تشکیل دادند. این در حالی است که برخی سودجویان حاضر در این بازار متوجه شدند که در اثر کثرت تقاضا می‌توان قیمت این سهم‌ها را افزایش داد در نتیجه این عده تقاضاهای کاذب دیگری را روانه بازار پایه کردند، در اثر این رشد قیمت دستکاری قیمت و سیگنال فروشی هم رونق گرفت. به طور مثال سهم شرکتی که رو به ورشکسته کامل بوده و از لحاظ مادی صددرصد زیان‌ده است سهمی پیشرونده و ارزشمند شد. قیمت سهم شرکت‌هایی که طی دو سال اخیر بحران مدیریتی داشتند، بیش از دو سال است که هیئت مدیره تشکیل نشده و مشکل کارگری و خط تولید دارند رو به افزایش گذاشت.

ماجرای سیگنال‌فروشی و تقاضای کاذب برای سهام بی‌ارزش

نهاد ناظر در بازار سرمایه با مشاهده این رویداد در بازار پایه فرابورس ورود کرد و از یک سال پیش شروع به کنترل و نظارت بر مدل افزایش قیمت سهم‌های بازار پایه نمود.

با این نظارت مشخص شد عده‌ای به قصد تکان دادن سهم‌های اصطلاحاً بی ارزش و کسب سودهای بادآورده را دارند، قیمت سهم شرکت‌هایی در بازار پایه افزایش پیدا می‌کند که شرکت‌ها هیچ بنیاد مالی مشخصی ندارند اما دستکاری قیمت به شدت در سهم آنها محسوس است.

در حالی که قیمت سهم شرکت‌های بزرگ بورسی کم ریسک در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان است برخی سهم‌ها در بازار پایه فرابورس به ۵ و ۱۰ هزار تومان هم رسید. بنابراین سازمان بورس اوراق بهادار به پیشنهاد فرابورس ایران شروع به مطالعه برای تغییراتی در قوانین بازار پایه فرابورس کرد.

گفتنی است بازار پایه فرابورس به طور کل ۵ درصد از کل ارزش بازار سرمایه کشور را تشکیل می‌دهد این نشان می‌دهد که ۹۵ درصد از اهالی بازار سرمایه رفتاری منطقی و قانونمند و ۵% اما رفتاری نامشخص و نامتعادل از خود نشان می‌دهند. بدین معنی که در بازار سرمایه همه به دنبال شرکت‌هایی با شفافیت بالا و ظرفیت‌های مالی بالقوه و فعال شکل‌گیری بازارهای سرمایه هستند اما در بازار پایه شرکت‌هایی که این مشخصات را ندارند نیز مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند

تغییر قوانین برای مقابله با سودجویان ایراد شرعی دارد؟

بعد از ورود سازمان بورس و نهاد ناظر به ماجرای گران شدن سهم‌ها در بازار پایه، افرادی که با سفته بازی و سیگنال‌فروشی در این بازار سودهای کلان به جیب زده بودند اقدام به اعتراض کرده و اعتراض خود را به گوش مجلس نیز رساندند. این در حالی است که در تمام ارکان اقتصادی هر نوع گرانفروشی و قیمت کاذب با مقابله نهادهای ناظر مواجه می‌شود.

با وجود همه این اعتراضات اما مقررات بازار پایه بازنگری و اصلاح شد تا از دستکاری در قیمت و سودهای بادآورده پیشگیری شود. سال گذشته سازمان بورس اوراق بهادار در چندین نوبت اعلام کرد که مقررات جدید بازار پایه از خرداد ماه سال ۹۸ به اجرا در خواهد آمد، این اطلاع رسانی در حالی صورت می‌گرفت که فعالان بازار پایه همچنان به خرید و فروش سهام بی ارزش رو آورده و با قیمت‌های بالاتر از ارزش ذاتی سهم، روی آنها سرمایه‌گذاری می‌کردند.

از سوی دیگر پول‌های جدید و سرمایه گذاران جدید نیز در حال ورود به بازار پایه بودند و این هشداری جدی برای مسئولان بورس بود تا هرچه سریعتر با بازرنگری در قوانین و بستن راه سفته بازان از اعتماد سهامداران به بازار سرمایه مراقبت کند.

بعد از ابلاغ مقررات جدید به فرابورس عده‌ای از این سهامداران که سفته‌بازان اصلی بازار پایه نیز هستند با اعتراض فراوان اعلام کردند مقررات جدید بازار پایه غیر شرعی می‌باشد، این ایراد شرعی منجر به تأخیر در اجرای قوانین جدید شد. تاخیری که به عنوان مهلتی برای کشب سود بیشتر برای معترضان شد.

اعتراض و ایراد شرعی فعالان بازار پایه، سازمان بورس را بر آن داشت تا قوانین جدید را مجدداً در کمیته فقهی بازار سرمایه مطرح و به ریاست محترم کمیته فقهی بازار سرمایه حجت الاسلام مصباحی مقدم بررسی کنند. اما کمیته فقهی نیز این ایراد شرعی را رد و قوانین را به صورت کامل از لحاظ شرعی تأیید کرد. برای اطمینان بیشتر مقرر شد تا قوانین جدید تأیید شورای عالی بورس را نیز اخذ کند. پیش از ارجاع به شورای عالی بورس نظرات فعالان بازار پایه به وسیله قانون کارگزاران و کانون نهادهای سرمایه‌گذاری نظرات اهالی بازار سرمایه اخذ، جمع‌بندی و به شورای عالی بورس ارجاع شد. اما این قوانین باز هم مصوب و اعلام شد که به زودی در بازار پایه اجرا خواهد شد. این مقررات روز چهارم شهریور ۱۳۹۸ برای اجرا به فرابورس ایران ابلاغ شد و فرابورس از حدود ده روز بعد از نمادهای حاضر در بازار پایه را متوقف و در ۲۵ شهریور نمادهای بازار پایه را بازگشایی کرد تا با مقررات جدید معامله شود.

به محض اجرای این مقررات جدید در روز ۲۵ شهریور بازی سوزاندن سهامداران خرد و کسب میلیاردها تومان سود از محل سیگنال فروشی وارد فاز جدیدی شد. این فاز شامل تخریب اقدامات سازمان بورس است آن هم درست در زمانی که بازار سرمایه به جایگاه اصلی خود رسیده و با جذب نقدینگی در دوران تحریم و فشارهای اقتصادی، تامین مالی صنایع و تولید را به خوبی عهده گرفته است.

تکرار داستان موسسات غیر مجاز و سودهای بادآورده

ماجرای تهدید سودهای بادآورده ماجرایی است که شکل‌گیری بازارهای سرمایه در داستان ساماندهی مؤسسات غیرمجاز مالی نیز بسیار شاهد آن بودیم،این کسب سود به بازار سرمایه تسری پیدا کرده و سوء استفاده از شرایط اقتصادی و برخی خلاهای قانونی برای کسب سود در بازار سرمایه در حال شکل گیری است. اعتراضاتی از جنس تجمع های معترضین به ساماندهی موسسات غیر مجاز در فرابورس در حال شکل گیری است که در صورت عدم اطلاع رسانی دقیق در نهایت منجر به خسارات مالی سهامدارن و سرمایه گذاران خرد شده و اعتماد عمومی را نسبت به بورس خدشه دار خواهد کرد.

فراموش نمی‌کنیم که در ماجرای ساماندهی مؤسسات غیر مجاز بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان از منابع ملی صرف سپرده گذاران این مؤسسات شد، سپرده‌گذارانی که بدون اطلاع از قوانین در بازی مؤسسات غیرمجاز به تله افتاده و سرمایه خود را از دست دادند اما دولت جبران زیان و خسارت آنها را به عهده گرفت. حال باید منتظر ماند و دید آیا بازار سرمایه کشور نیز به مدلی جدید از مؤسسات غیرمجاز تبدیل خواهد شد یا خیر؟

ثبت اولین شرکت پروژه محور بازار سرمایه در حوزه معدن و صنایع معدنی/ تلاش بزرگان بورس در شکل گیری مجموعه ای متفاوت به ثمر نشست

شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات پس از طی مراحل متعدد بابت پذیرش در تابلو دوم بورس و انجام شروط هیأت پذیرش موفق به ثبت شرکت نزد سازمان بورس اوراق بهادار تحت شماره ۱۱۸۵۱ مورخ ۲۹/۳/۱۴۰۰ با عنوان اولین ناشر بورسی با محوریت پروژه گردید.
شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات در اوایل اردیبهشت سال ۱۳۹۹ توسط شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات با هدف ایجاد شرکت پروژه محور سهامی عام به منظور تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنعت (از طریق شرکت‌های گروه و بازار سرمایه) ایجاد و از تیرماه سال ۱۳۹۹ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. براساس شیوه‌نامه‌های جاری و معمول سازمان بورس امکان ورود سریع شرکت به بازار سرمایه وجود نداشت، لیکن با حمایت و همراهی‌هایی که از سوی مسوولان سازمان بورس، ایمیدرو، وزارت صمت و مدیرعامل هلدینگ توسعه معادن و فلزات صورت گرفت؛ این مهم به سرانجام رسید و اجرایی شد. به گفته مرتضی علی‌اکبری، مدیرعامل شرکت تیم مدیریتی باسابقه در حوزه صنعت و بازار سرمایه، حضور سهامداران بزرگ و معتبر و وجود پروژه‌های پربازده و مناسب برای سرمایه‌گذاری از مزیت‌های شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات است. وی چشم‌اندازی تجلی را برای ماندگاری شرکت تجلی به عنوان بزرگ‌ترین و برترین شرکت پروژه‌محور تخصصی می‌داند. با علی‌اکبری گفت‌وگویی داشتیم که می‌خوانید:

چرا شرکت پروژ‌ه‌محور را انتخاب کردید؟

از میان ابزارهای مختلف تامین مالی پروژه‌ها، روش تامین از طریق جذب مشارکت عموم مردم بهترین مسیر است چرا که تامین منابع برای پروژه‌ها باید بلندمدت باشد. همچنین لزوم بازپرداخت سریع در تامین مالی از طریق بانک‌ها و استفاده از سایر ابزارهای مالی در بازار سرمایه (به دلیل پرداخت سود و کارمزد در مقاطع سه‌ماهه یا …) با نوع نیاز بلندمدت پروژه‌ها منافات دارد. از سویی شرکت پروژه محور راهی مطمئن برای تزریق مستقیم سرمایه‌های مردم به چرخه تولید است.

مزایای شرکت‌های پروژه محور چیست؟

سرمایه‌گذاری مستقیم تمام آحاد مردم در پروژه‌های منتخب، امکان جذب سپرده خرد و هدایت آنها به پروژه‌های عظیم، تسهیل در تامین مالی پروژه‌های میان‌مدت و بلندمدت، کم‌هزینه‌ترین روش تامین مالی پروژه‌های منتخب، سریع‌ترین روش تامین مالی پروژه‌ها و توسعه ابزارهای نوین کنترل کمی و کیفی، سرعت‌بخشی در تکمیل پروژه‌ها از مزایای شرکت‌های پروژه محور هستند.

تفاوت‌های شرکت‌های پروژه‌محور مانند تجلی با سایر شرکت‌های بورسی را در چه می‌بینید؟

اولویت اول شرکت‌های پروژه محور افزایش درصد پیشرفت پروژه‌ها است. این شرکت‌ها به دلیل اهمیت اجرا، کنترل و افزایش درصد پیشرفت کار پروژه‌ها، در ساختار سازمانی خود واحد مدیریت کنترل پروژه را ایجاد کرده و این معاونت از واحدهای بااهمیت و کلیدی شرکت پروژه محور محسوب می‌شود. در این نوع شرکت‌ها عملکرد مدیریت در گرو پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها است که با افزایش پیشرفت پروژه‌ها، اصولا قیمت سهام آن در بورس افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر سود یا بازدهی در این شرکت‌ها از طریق Capital Gain حاصل خواهد شد. از سویی به محض به بهره‌برداری رسیدن اولین پروژه، معاونت جدیدی به نام کنترل و بهره‌وری تولید شکل گرفته است و ستاد موقت پروژه منحل و به پروژه‌های جدید منتقل شده است. این شرکت‌ها در ابتدا به جای سبد سهام، سبد پروژه‌ها را مدیریت می‌کند و به مرور زمان با بهره‌برداری از پروژه‌ها نسبت به هر دو مورد فعال شده‌اند. یادآوری می‌کنم واحد مدیریت پروژه‌ها دراین شرکت‌ها همیشگی و دائمی است و با اتمام هر پروژه، پروژه‌های دیگری فعال خواهد شد.

لطفا استراتژی‌های تجلی را معرفی کنید؟

حضور موثر در شناسایی و بهره‌برداری از معادن و محدوده‌های اکتشاف جدید، تسریع، بهینه‌سایزی، توسعه و تکمیل واحدهای زنجیره معدن، توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها، گسترش سرمایه‌گذاری و جذب سپرده‌های خرد و کلان، توسعه و بهینه‌سازی فرآیندهای نظارت و کنترل کمی و کیفی، اجرای پروژه‌های منتخب در کمترین زمان، تسریع در جذب منابع موردنیاز برای اجرای پروژه‌های منتخب، تامین مالی پروژه‌های منتخب با کمترین هزینه مالی و به کارگیری و توسعه روش‌های نوین تامین مالی از تمامی بازارهای پولی و سرمایه‌ای را از دیگر استراتژی‌های شرکت دانست.

شرکت چه اقداماتی برای آینده در برنامه دارد؟

تصمیم‌گیری نهایی در پروژه ساخت اسکله بندرعباس به صورت اجاره به شرط تملیک ۳۰ ساله بابت اسکله تخصصی مواد معدنی و فولادی طی سه فاز که در مجموع ظرفیت پشتیبانی حمل‌ونقل ۶۰ میلیون تن مواد معدنی را دارا خواهد بود. پروژه مذکور در شرکت مدیریت بین‌المللی همراه جاده، ریل و دریا تعریف شده است و از این بابت قراردادی با سازمان بنادر و دریانوردی منعقد و زمینی به مساحت ۶۷ هکتار کنار دریا تحویل شرکت مذکور شده است. عملیات محصور کردن و فنس‌کشی آن خاتمه یافته و برنامه عملیاتی در سال ۱۴۰۰ در دستور کار خواهد بود.

همچنین تصمیم‌گیری نهایی در ایجاد سامانه حمل‌ونقل ریلی معظم در سطح ایران و کشورهای همسایه برای جابه‌جایی و ترانسفر مواد معدنی و فلزی، بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری با اولویت نخست در زنجیره معدن تا فولاد و در اولویت دوم سایر مواد معدنی و فلزی، بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در معادن کشور و شرکت در مزایده‌های عمومی در معادنی که گواهی کشف و مجوز برداشت دارند نیز از برنامه‌های دیگر شرکت است. بررسی سرمایه‌گذاری و مشارکت در واحدهای جدید صنعتی منجمله تولید ورق‌های سیلیکونی، سرمایه‌گذاری و سهامداری در شرکت بازرگانی معدن و ایجاد سامانه مرجع و تخصصی معدن و مواد معدنی www.kanima.ir، درج نماد شرکت تجلی در تابلوی دوم فرابورس و عقد قرارداد بازارگردانی سهام نیز در برنامه‌های شرکت برای سال آتی قرار دارد.

در حوزه سرمایه‌گذاری‌ها چه کارهایی انجام شده است؟

در این حوزه آورده غیرنقدی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات به عنوان سهامدار اصلی و بالفعل در قالب ۵ پروژه انجام شده است و آورده‌های غیرنقدی به استناد گزارش هیات سه‌نفره کانون کارشناسی ارزیابی و بالغ بر ۱۴۲۴ میلیارد تومان می‌باشد. همچنین آورده نقدی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات صورت پرداخت نقدی ۴۷ میلیارد تومان می‌باشد. شرکت صنعتی و معدنی چادرملو نیز مبلغ ۴۲۹ میلیارد تومان آورده غیرنقدی داشته و تعهدنامه واریز نقدی معادل ۶۲۵ میلیارد تومان را دارد. شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر نیز مبلغ ۳۱۵ میلیارد تومان شکل‌گیری بازارهای سرمایه به صورت نقد واریز کرده و تعهدنامه واریز نقدی معادل ۷۳۹ میلیارد تومان را دارد.

تشکیل فراکسیون بازار سرمایه مجلس زمینه ساز تقویت بورس کشور است

شاپور محمدی درباره تشکیل فراکسیون بازار سرمایه در مجلس شورای اسلامی،گفت: تشکیل فراکسیون بازار سرمایه درمجلس اقدام بسیار مهم و مثبتی در راستای تقویت بازار سرمایه و بورس کشور است.

به گزارش ایلنا؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، ادامه داد: از این حیث که قوانین بازار سرمایه درحال شکل گیری است - البته بخشی از آن تدوین شده و برای بخش های دیگر نیاز به حمایت های شکل‌گیری بازارهای سرمایه مجلس شورای اسلامی است- تشکیل فراکسیون بازار سرمایه می تواند در اصلاح و تبیین قوانین جدید و تصویب قوانین در راستای تقویت بازار سرمایه موثر باشد.

محمدی با قدردانی از حمایت های رئیس مجلس از موضوع تقویت بازار سرمایه، گفت:درخصوص ماده 241 قانون تجارت پیشنهاد این است شرکت هایی را که دولت به صورت کنترلی اداره می کند مشمول این ماده قانونی شوند.

وی ادامه داد: یعنی شرکت هایی که اکثریت مدیرانشان را دولت تعیین می کند، مشمول ماده 241 قانون باشند نه همه شرکت ها، به دلیل اینکه در قانون مذکور آمده است 'تمام یا بخشی' ، که ممکن است شامل یک الی هزار سهم باشد، این درحالی است که برخی شرکت ها میلیاردها سهم دارند، از اینرو پیشنهاد شده یک فرصت 6 ماهه داده شود تا مدیران مشمول بتوانند از مجموعه جدا شوند این موضوعات در نشست مشترک به اطلاع رئیس مجلس رسید.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار کشور تصریح کرد: از طریق کمیسیون اقتصادی مجلس و همچنین فراکسیون بازار سرمایه مجلس شورای اسلامی تعاملات لازم را برای تقویت بازار بورس انجام خواهیم داد،البته دراین راستا آقایان پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و بهمنی عضو این کمیسیون کمک های لازم را در این رابطه داشته اند.

گفتنی است بانک مرکزی «قانون اصلاح ماده (241) لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت» که پس از تصویب مجلس شورای اسلامی به تایید شورای نگهبان رسیده است را به شبکه بانکی ابلاغ کرد.

براساس این اصلاحیه «با رعایت شرایط مقرر در ماده (134) قانون تجارت، نسبت معینی از سود خالص سال مالی شرکت که ممکن است جهت پاداش هیأت مدیره در نظر گرفته شود، به هیچ وجه نباید در شرکت های سهامی عام از سه درصد (3٪) و در شرکت های سهامی خاص شکل‌گیری بازارهای سرمایه از شش درصد (6٪) سودی که در همان سال به صاحبان سهام قابل پرداخت است، تجاوز کند.»

متن کامل این بخشنامه به شرح زیر است:

احتراماً، بدینوسیله «قانون اصلاح ماده (241) لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت» که در جلسه مورخ 20/2/1395 مجلس شورای اسلامی، تصویب و در تاریخ 29/2/1395 به تأیید شورای نگهبان رسیده است، به شرح ذیل جهت استحضار و اعلام مراتب به ارکان ذی ربط در آن بانک‏/مؤسسه اعتباری ایفاد می شود.

«ماده واحده‏- ماده (241) لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/12/1347 به شرح زیر اصلاح و دو تبصره به آن الحاق می شود:

ماده 241‏- با رعایت شرایط مقرر در ماده (134) نسبت معینی از سود خالص سال مالی شرکت که ممکن است جهت پاداش هیأت مدیره در نظر گرفته شود، به هیچ وجه نباید در شرکت های سهامی عام از سه درصد (3٪) و در شرکت های سهامی خاص از شش درصد (6٪) سودی که در همان سال به صاحبان سهام قابل پرداخت است، تجاوز کند. در هر حال این پاداش نمی تواند برای هر عضو موظف از معادل یک سال حقوق پایه وی و برای هر عضو غیرموظف از حداقل پاداش اعضای موظف هیأت مدیره بیشتر باشد. مقررات اساسنامه و هرگونه تصمیمی که مخالف با مفاد این ماده باشد، باطل و بلااثر است.

تبصره 1‏- شرکت های دولتی، مشمول مقررات این ماده در خصوص پاداش هیأت مدیره نیستند و تابع حکم مقرر در ماده (78) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب هشتم مهرماه 1386می باشند.

تبصره 2‏- هیچ فردی نمی تواند اصالتاً یا به نمایندگی از شخص حقوقی همزمان در بیش از یک شرکت که تمام یا بخشی از سرمایه آن متعلق به دولت یا نهادها یا مؤسسات عمومی غیردولتی است به سمت مدیرعامل یا عضو هیأت مدیره انتخاب شود. متخلف علاوه بر استرداد وجوه دریافتی به شرکت، به پرداخت جزای نقدی معادل وجوه مذکور محکوم می شود».‏

تشکیل بازار سرمایه اسلامی واحد با کشورهای همسایه

گروه اقتصاد ــ فلاح بیان کرد: برای تیم‌های خارجی حاضر در سومین دوره لیگ ستارگان بورس، دوره آموزشی برگزار می‌شود. مبانی بازار سرمایه، روش‌های معامله گری، تحلیل، آشنایی با نمادهای بورسی، آشنایی با سامانه معاملاتی و همین طور روش های خرید و فروش از مواردی است که در این دوره آموزشی طرح خواهد شد.

به گزارش ایکنا، به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه، یاسر فلاح، مدیرعامل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس در نشست توجیهی و آموزشی تیم‌های خارجی شرکت کننده در سومین دوره لیگ ستارگان بورس گفت: بازار سرمایه ایران یکی از مهم‌ترین بازارهای خاورمیانه و غرب آسیا است که سرمایه گذاران زیادی از آن کسب سود می‌کنند.

یاسر فلاح ادامه داد: امیدوارم اعضای تیم‌های خارجی از طریق لیگ ستارگان بورس با بازار سرمایه کشور ما آشنا شده و بتوانند به عنوان سفیران سرمایه‌گذاری بازار سرمایه، سرمایه گذاران کشور خود را به حضور در این بازار ترغیب کنند. در عین حال امید می‌رود که بتوانیم یک بازار سرمایه اسلامی منسجم با توجه به اشتراکات دینی و رفتاری داشته باشیم.

دبیر اجرایی سومین لیگ ستارگان بورس با بیان اینکه رقابت لیگ ستارگان یک رقابت دانشجویی در حوزه معامله گری اوراق بهادار است، گفت: افراد شرکت‌کننده از طریق این رقابت با نحوه خرید و فروش سهام در بازار ایران ، ابزارهای نوین معاملاتی، سیستم های معاملاتی و تمام راهکارهای انجام یک معامله سالم آشنا می شوند و این لیگ دروازه صدور جهانی بازار سرمایه ایران است.

مدیر عامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس ادامه داد: این لیگ یک اتفاق خوب است که کشورهای منطقه با یکدیگر آشنا می شوند و از تجربیات یکدیگر استفاده می کنند تا به این ترتیب بتوانیم با هم یک بازار سرمایه اسلامی منسجم را با توجه به اشتراکات دینی و رفتاری ایجاد کنیم.

MelliunIran

دلایل شکل‌گیری رکود گسترده در بورس؛ سرکوب سرمایه اجتماعی؛ درد امروز بازار سرمایه

اقتصاد شکل‌گیری بازارهای سرمایه ایران آنلاین: بازار سهام ایران با وجود خبرهای مثبت پیرامون خود در حوزه اقتصاد و سیاست هنوز نتوانسته مزه شیرین سود را به کام سهامداران و سرمایه گذاران وفادار مانده به این بازار بنشاند.

به گزارش اقتصاد ایران آنلاین، وعده های دولت تدبیر و امید برای بهبود اوضاع اقتصادی بیش از آنکه در اولویت نخست برنامه ها قرار گرفته باشد، جای خود را تا حد زیادی به موضوعات دیگر داده است. این حساسیت تا حد زیادی بورس تهران را نیز در انتظار طاقت فرسایی فرو برده به طوری‌که با لاغر شدن نقدینگی در بازار سهام تابلوی معاملات تالار شیشه ای از تب و تاب افتاده است.

این موضوع برای برخی کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه نیز این روزها محل بحث و مناقشه است که به راستی دلیل رکود گسترده در بازار سهام ایران با وجود پراکندگی خبرهای امیدوار کننده در فضای سرمایه گذاری ایران چیست؟

وجود غیرحرفه ای‌ها بلای جان بورس

یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه تعریف جایگاه بورس برای سرمایه گذاران هنوز مشخص نیست، معتقداست اعلام برنامه آتی بازار سرمایه از سوی متولی بازار مصداقی از شعار امسال در همدلی و همزبانی دولت و مردم است.

تیرداد احمدی با اشاره به وضعیت نامطلوب بازار سهام و ادامه دار شدن افت قیمت ها ، مشکل اصلی بورس را در عدم برنامه ریزی و حمایت از سرمایه اجتماعی آن عنوان کرد و افزود: رویکرد امروز بازار سرمایه ایران با کمال تاسف سرکوب سرمایه اجتماعی آن یا به عبارتی اعتماد سرمایه گذارانی است که نقدینگی خود را به توصیه دولتمردان روانه این بازار کرده اند.

وی افزود: هر زمان که بورس می خواسته بر سرمایه های اجتماعی خود تکیه کند و یا گام های بلند تری در اقتصاد برداردبه ناچار به نقطه شروع خود بازگردانده می شود.

این استاد دانشگاه، حضور انبوه غیر حرفه ای ها در بازار سرمایه ایران را بدترین شکل قابل تصور برای بورس دانست و گفت: هنوز جایگاه بازار سرمایه برای سرمایه گذاران معلوم نیست و توسل به آمارهایی غیر واقعی از جمله سهامدار بودن ۱۰ درصد از کل جمعیت کشور به عنوان اشخاصی که خرید و فروش سهام شغل آنها باشد، برای بازار سرمایه دردی را دوا نمی کند.

احمدی، تجهیز منابع و حرکت بر مدار توسعه یافتگی را دو نیاز اصلی بازار سرمایه ایران عنوان کرد و افزود: یکی از عوامل بی اعتمادی در بورس کنونی ناتوانی شرکت‌ها و صنایع بورسی در تجهیز منابع نقدینگی علی رغم افزایش سرمایه های پی در پی است که باعث شده با وجود افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران پول جدیدی در ساختار مالی شرکت‌ها تزریق نشود.

نقش رگولاتور در رأس تالار شیشه ای

به باور این کارشناس بازار سرمایه، یکی از لوازم بهبود فضای کسب و کار، توسعه بازار سرمایه است. متولی بازار سرمایه به عنوان رگولاتور و سازمانی خود انتظام در راس بازار سرمایه با وجود تغییر مدیریت اما هنوز هیچ برنامه مشخص و مدونی ارایه نداده و معلوم نیست برای چشم انداز ۵ سال آینده بازار سهام چه افقی ترسیم شده است. در چنین اوضاع و احوالی وقوع تصمیم گیری های اشتباه و برخی اهمال کاری‌ها باعث شده تا صبر سهامداران وفادار مانده به این بازار لبریز شود، این در حالی است که اعلام برنامه آتی بازار سرمایه از سوی متولی بازار، مصداقی از شعار امسال در همدلی و همزبانی دولت و مردم است.

احمدی با بیان اینکه نقش رگولاتور در بازار سرمایه دخالت در معاملات و روند بازار سهام نیست ، عنوان کرد: دخالت مستقیم یا غیر مستقیم در عرضه و تقاضای سهام و مدیریت صندوق های سرمایه گذاری منجر به تبعاتی می شود که امروز در بازار می بینیم . در چنین شرایطی مدیران با شهامت که اشتباه خود را می پذیرند یا خود را اصلاح می کنند یا در صورت تداوم این اشتباه خاضعانه استعفا می دهند. خواست اصلی مردم از دولت و متولیان بازار سرمایه در حال حاضر وقوع حرکتی جدید در مدیریت این بازار، ارتقای شفافیت و عدم تکرار اشتباهات گذشته است.

به باور احمدی، متولی بازار سرمایه در شرایطی که بازار سهام اوضاح و احوال خوبی ندارد، می تواند به طور لفظی با سهامداران قرار بگذارد که دیگر در روند معاملات بازار دخالت نخواهد کرد و ضمن ارایه برنامه ای مدون و روشن به ذینفعان این بازار در جایگاه مدافع حقوق همه ذینفعان بازار سهام بنشیند.

چرا از تاریخ درس نمی گیریم؟

وی افزود : بازار سهام در حال حاضر می پذیرد که افت قیمت‌های جهانی و کاهش ۵۰ درصدی قیمت‌ها به عنوان ریسک‌هایی که خارج از اختیار متولیان بازار سرمایه است اما سایر رفتارها و اقدام‌های درون زا از سوی این متولیان با تبدیل شدن به ریسک های سیستماتیک در حال تحمیل شدن به بازار است. از سویی دیگر، برخی وعده ها از جمله برگزاری مستمر جلسه کمیته بازار سرمایه که قرار بود با حضور معاون اول رئیس جمهور برگزار شود، تاکنون عملی نشده است.

بسیاری از موضوعات از جمله نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها و یا موضوع بهره مالکانه معادن و سایر موضوعات مرتبط با بازار سرمایه هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد و معلوم نیست در شرایطی که برنامه مدونی پیش روی متولیان بازار سهام وجود ندارد، چگونه این موضوعات قرار است در دوره ای که ریاست سازمان بورس متحول شده ، حل و فصل شود.

احمدی با بیان اینکه همواره باید از تاریخ درس گرفت، عنوان کرد: در دوره ای که بازار با اغماض دولت وقت در اوایل سال‌های ۸۴ و ۸۳ مواجه بود، بازار سهام فشار بسیاری را تا جابه جایی تیم مدیریتی جدید و قدیم بر دوش کشید، در حال حاضر نیز این احساس وجود دارد که پافشاری برای جایگزینی بازیگران جدید به لبریز شدن کاسه صبر سهامداران منجر شده است.

کلنجار بورس ایران در طرف عرضه

این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از این گفتگو با بیان اینکه قرار نیست بازار سرمایه با دشواری های خود همواره سرمایه گذار وفادار را پابند خود کند، عنوان کرد: در شرایطی که بورس‌های دنیا مشکل خود را در طرف تقاضا جستجو می‌کنند اما در بورس ایران متولیان بازار سرمایه هنوز با طرف عرضه کلنجار می روند. همواره در بازار سرمایه سه موضوع عرضه‌، تقاضا و زیر ساخت‌ها یا به عبارتی پلتفرم‌ها دارای اهمیت فراوان هستند. وقتی در بورس زیر ساخت یا پلتفرم وجود ندارد، طبیعی خواهد بود که سرمایه گذار در این بازارتمایلی برای ادامه حضور نداشته باشد.

این موضوع هیچ ارتباطی با قیمت جهانی نفت و دلار یا ماجراجویی کشورهای همسایه نداشته و اکنون به تنهایی به عنوان ریسک سیستماتیک بازار سهام مطرح می باشد. به باور احمدی، وقوع پارازیت‌هایی همچون نقص سیستم معاملات در روند عرضه و تقاضای سهام ناشی از عدم تکمیل پازل زیر ساخت‌های بازار بوده که با وجود اشکالات فنی همچنان اصرار بر فعالیت آن بدون توجه به نیازهای بازار وجود دارد.