شاخص بازده نقدیTEDIX

شاخص بورس چیست ؟ انواع شاخص ها و کاربردشان چیست؟

شاخص های ارزیابی بازار سهام یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، در کنار سایر ابزار های تحلیلی برای فعالین این بازار بسیار حائز اهمیت است. در هر فعالیتی که توسط انسان صورت می‌گیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی گذشته می‌تواند به آنها کمک کند تا در فرآیندهای بعدی با تجربه بهتری پیش عمل کنند. فعالیت در بازارهای مالی هم از این قاعده مستثنی نیست؛ شاخص‌های ارزیابی از جمله شاخص کل بورس، شاخص هم وزن و … می‌تواند در ارتباط با اندازه‌گیری برخی پارامترها و ارزیابی وضعیت بازار کمک شایانی را به تحلیل گران بکند.در مطلب حاضر، قصد داریم سوالاتی همچون انواع شاخص های بورس؟ شاخص کل بورس چیست؟ شاخص هم وزن چیست؟ تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن؟ را پاسخ دهیم.

انواع شاخص های بورس

در درجه اول باید بگوییم که شاخص یک معیار آماری است که تغییرات متغیرهای مورد نظر را در بازه های زمانی نشان می دهد. در بازار بورساوراق بهادار۸ شاخص مهم وجود دارد که توسط فعالان بازار سرمایه استفاده می شود و کاربرد دارند؛ این شاخص ها در تحلیل های بازار از گذشته تا آینده و پیش بینی روند ها به کمک ابزار های نموداری استفاده می شوند.

هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می شود و نمی توان نتایج حاصل از شاخص ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد.

۸شاخص‌های مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند:

• شاخص کل بورس اوراق بهادار TEPIX
• شاخص کل هم وزن
• شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
• شاخص صنعت
• شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
• شاخص بازار اول و بازار دوم
• شاخص ۵۰ شرکت برتر
• شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

انوع شاخص های بورس:

شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ای از شاخص کل است؛ درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو می‌پردازیم.

شاخص کل بورس چیست؟

شاخص کل یا (TEDPIX) مشهورترین و مهم ترین شاخص بورس است که بارها در اخبار مختلف شنیده اید که با آن وضعیت بازار های بورس را تحلیل می کنند؛ در واقع وقتی در خبرگزاری های عمومی از رشد و افت شاخص صحبت می شود منظور همان شاخص کل است.

شاخص کل بورس نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت و سود سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.

در شاخص کل تاثیر شرکت ها بر اساس بزرگی ( تعداد سهام ) و سرمایه آنها است بنابراین ارزش تمام شرکت‌ها برابر نیست و وزن شرکت‌ها در شاخص کل متفاوت است و نماد های بزرگی همچون فملی، فولاد، فارس، خودرو، شستا و… که تعداد سهام و معامله بیشتری دارند بسیار تاثیرگذار تر از شرکت های کوچک خواهند بود.

نکته‌: در بررسی شاخص بورس چیزی که برای ما حائز اهمیت است، میزان تغییرات شاخص خواهد بود نه خود عدد شاخص؛ مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۵۰۰۰۰۰ (پانصد هزار) واحد به عدد ۱۰۰۰۰۰۰ (یک میلیون) واحد برسد یعنی رشد ۵۰% داشته است و نشان دهنده آن است که میانگین بازدهی کل سهم های موجود در بازار بورس طی این یکسال برابر با ۵۰% بوده است.

شاخص کل هم وزن چیست؟

شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۹۳ در بازار بورس ایران در اختیار سرمایه‌گذاران فعال بازار بورس و سرمایه قرار گرفت تا در تا سرمایه‌گذاران بر پایه آموزش ها و تحلیل شاخص هم وزن با دقت بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و نیز وضعیت کلی بازار بورس تصمیم گیری کنند. در محاسبه شاخص هم‌وزن به همه ی شرکت‌ها با وزن یکسانی در نظر گرفته می شوند؛ در نتیجه اگر شاخص هم‌وزن مثبت شود یعنی اینکه بیشتر از نصف شرکت‌ها ی موجود در بورس مثبت هستند.

همچنین گاهی امکان دارد در بورس تهران شاخص کل عدد منفی را نشان دهد در حالی که بازدهی شاخص هم وزن مثبت است و این به معنی آن است که اگرچه سهام‌های شرکت‌های خیلی بزرگ در بورس منفی هستند اما تعداد زیادی از شرکت‌ها (با حجم کوچک و متوسط) مثبت‌اند.

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

اصلی ترین تفاوت شاخص کل و هم وزن در این است که شاخص هم وزن بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها می باشد، نه بر اساس سرمایه بیشتر و برخلاف شاخص کل بورس میزان مثبت و منفی بورس را نشان می‌دهد بنابراین تفاوت شاخص هم وزن و شاخص کل بورس در این است که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آنها یکسان در نظر گرفته می شود و تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است.

در واقع همانطور که گفتیم شاخص کل، عملکرد و وضعیت بورس را نشان می‌دهد، اما معیار مناسبی برای رشد و افت بازار سرمایه نیست؛ برای اینکه در خیلی از مواقع ممکن است چند شرکت بزرگ که وزن زیادی دارند با مثبت یا منفی شدنشان شاخص کل را مثبت یا منفی کنند؛ در حالی که وضعیت بسیاری از شرکت‌های دیگر متفاوت است. در نتیجه، شاخص کل هم وزن می‌تواند به شکل بهتری وضعیت کلی بازار را به ما نشان خواهد داد.

ولی باید این را هم در نظر بگیریم که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به سهامداران می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ، پررنگ‌ است؛ پس اگر شما سهامدار سهم های بزرگ بازار باشید شاخص کل می تواند برای شما مهم باشد. اما اگر می‌خواهید که جزئیات بیشتری را از بازار بدست آورید و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیرید.

همانطور که گفتیم در بین فعالین بازار بورس شاخص های مختلفی تعریف شده که فعالات بازار به تناسب فعالیت شان از آنها استفاده می کنند؛ در ادامه به معرفی سایر شاخص های مهم بازار می پردازیم. هرچند این شاخص ها مثل شاخص کل و شاخص هم وزن طرفدار ندارند ولی هر کدام در جای خودشان کاربردهای زیادی دارند.

شاخص قیمت

شاخص قیمت ( TEPIX) نشان دهنده ی روند قیمت شرکت های بازار است و تفاوت آن با شاخص کل این است که سود سازی شرکت ها در آن تاثیری ندارد و تنها تغییرات قیمت سهام ها معیار محاسبات است.

در شاخص قیمت سرمایه و بزرگی شرکت ها محاسبه می شوند و شرکت های بزرگ تاثیر بیشتر و شرکت های کوچک تاثیر کمتری دارند و صرفا افزایش یا کاهش قیمت سهم ها بر اساس بزرگی شرکت هادر نظر گرفته می شود؛ یعنی افزایش یا کاهش قیمت شرکت های بزرگ، بیش تر از افزایش یا کاهش قیمت شرکت های کوچک بر روی این شاخص اثر گذار است.

شاخص قیمت هم وزن

تفاوت شاخص قیمت هم وزن با شاخص قیمت دقیقا مثل تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن، در این است که ضریب تاثیر شرکت های بزرگ و کوچک یکسان است و وزن شرکت ها محاسبه نمی شود؛ به این ترتیب در شاخص قیمت هم وزن شرکت ها فارغ از بزرگ یا کوچک بودنشان بررسی می شوند و سرمایه تمام شرکت ها یکسان در نظر گرفته می شوند.

در واقع شاخص قیمت هم وزن نشان دهنده ی میزان بازدهی قیمت سهام شرکت ها بدون در نظر گرفتن بزرگی شرکت هاست برای درک بهتر اگر کسی از تمامی شرکت ها به تعداد مساوی سهم داشته باشد شاخص قیمت هم وزن میزان بازدهی آن پرتفوی را نشان می دهد.

شاخص صنعت

بازدهی صنایع مختلف را به تفکیک نشان می دهد و مانند شاخص کل محاسبه می شود؛ این شاخص نشان دهنده ی میانگین بازدهی سرمایه گذاران در آن صنعت است. برای مثال اگر شاخص صنعت بیمه رشد کرده باشد نشان دهنده ی رشد بازدهی سهام شرکت های فعال در صنعت بیمه به واسطه ی افزایش قیمت و سود آنها است.

شاخص صنعت برای تحلیل و مقایسه وضعیت صنعت های مختلف برای سرمایه گذاری به کار برده می شود اما رشد شاخص یک صنعت لزوما دلیل بر رشد تمامی شرکت های فعال در آن صنعت نیست، بلکه این شاخص میانگین بازدهی را نشان می دهد و طبیعتا رشد برخی شرکت ها می تواند بر خلاف جهت شاخص صنعت مربوطه اش باشد. مثلا ممکن است شاخص صنعت خودرو طی یک سال رشد کرده باشد اما شرکت خودروسازی کوچکی در همین مدت بازدهی منفی داشته.

شاخص سهام شناوری

سهام شناور آزاد به درصدی از سهام شرکت گفته می شود که صاحبان آن قصدی برای گرفتن صندلی مدیریت در شرکت ندارند و تنها برای خرید و فروش سهام وارد معاملات آن سهم می شوند؛ بنابراین قابلیت نقدشوندگی سهام شناور آزاد زیاد است.
شاخص سهام شناور آزاد مانند شاخص کل محاسبه می شود با این تفاوت که تنها درصد شناور آزاد شرکت ها در نظر گرفته می شود و همان میانگین قیمت و سود سهام ها با تاثیر وزنی آنها است یعنی شاخص سهام شناوری نشان دهنده ی بازدهی میانگین قیمت و سود سهام های شناور آزاد در بازار است و هرشرکتی سهام شناور آزاد بیشتری با سرمایه ای بزرگ داشته باشد تاثیر بیشتری در این شاخص خواهد داشت.

شاخص بازار اول و دوم

می دانیم که در بازار سرمایه شرکت‌هایی که ازنظر میزان سرمایه وضعیت سودآوری و همچنین درصد سهام شناوری در وضعیت مناسب‌تری قرار دارند در بازار اول بورس تهران و شرکت‌هایی که از این نظر در شرایط پایین‌تری قرار دارند در بازار دوم بورس تهران پذیرش می‌شوند.

شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول بورس است؛ همچنین شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش‌شده‌اند.

برای مثال می توانید پرتفویی را در نظر بگیرید که سهام شرکت های عضو در بازار اول بورس را متناسب با بزرگی آنها دارد، شاخص بازار اول نشان دهنده ی میزان سود و زیان این پرتفوی می باشد.

شاخص ۵۰ شرکت برتر

معمولا هر سه ماه یک‌بار فهرست شرکت‌های برتر بازار که بیشترین معاملات را در بازار داشته اند؛ همچنین میزان نقدشوندگی سهامشان هم بالا است منتشر می شود.

شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین بازدهی این شرکت ها را نشان می دهد که طی این مدت ۳ ماهه سود و قیمت آنها چه تغییراتی می کند.

شاخص۳۰ شرکت بزرگ

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ شرکت شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر لیست شرکت های بزرگ بورس قرار میگیرند که این بزرگی شرکت‌ها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه و اعلام می شوند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ‌ میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌کند و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.

شاخص های بورس را از کجا ببینیم؟

برای آنکه بتوانید به شاخص های مختلف بازار بورس دسترسی داشته باشید و افت و خیز آنها را زیر نظر بگیرید می توانید به سایت www.tsetmc.com مراجعه کنید و در همان صفحه ی اول در قسمت شاخص های منتخب ، شاخص های مهم بازار را مشاهده کنید

همچین شما می توانید با استفاده از ابزار های مختلف تحلیل تکنیکال ، نوع رفتار و میزان بازدهی این شاخص ها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهید.

مقایسه بازدهی بازارها در ۲۰ سال گذشته

شاید تعجب کنید اگر نمودار بازدهی بازارها را در طول سالیان مختلف ببینید و بالاترین سودها را در بورس مشاهده کنید.

بازار سرمایه در ایران بسیار نوپا است. با توجه به قدیمی بودن بازار مالی کشور و تبلیغات گسترده طی دهه‌ها، ذهنیت همه افراد جامعه با ابزارهای سپرده‌گذاری بانکی آشنا است، اما سرمایه‌گذاری در بورس بسیار ناشناخته‌ و حتی به دلیل عدم شناخت کافی، تبلیغات منفی و عدم فرهنگ‌سازی، ترسناک است.

خرید و فروش سهام در بازار اوراق بهادار نیاز به دانش و وقت و حوصله کافی دارد اما در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های سنتی مانند سپرده بانکی، می‌تواند سودهای چشم‌گیری را به دنبال داشته باشد و حتی در بورس‌های معتبر دنیا مانند بازار لندن و نیویورک به عنوان شغل اصلی معامله‌گران است.

بورس قمار است. ثروت‌های زیادی را به باد داده است. مواظب این جمله‌های سمی باشید.

بازار همیشه سود ندارد. اما این جمله‌های کلی و ناشیانه هم صحیح نیست. بازار سرمایه ریسک دارد اما این ریسک قابل شناخت، پوشش و مدیریت است.

هرچه سواد مالی شخص بالاتر برود، معاملات بی هدف، پر ریسک و سوداگرانه وی کمتر شده و بیشتر سود می‌کند.
همین امروز کد معاملات بورس خود را دریافت کنید و گام بزرگ پیشرفت مالی خود را بردارید.

شاخص هاي بورس تهران

شاخص هاي بورس تهران
بازده کل و یا بازده دوره نگهداری، قابل مقایسه ترین معیار سنجش نتیجه یک سرمایه‌گذاری، صرف نظر از نوع دارائیهای مورد سرمایه گذاری است.
بازده سهام از دو قسمت تشکیل می شود:
بازده ناشی از دریافت سود سهام( سود نقدي)
بازده ناشی از تغییرات قیمت سهام(سود سرمايه‌اي)
نرخ بازده هم برای دوره‌های گذشته و هم برای دوره های آینده قابل محاسبه است. چنانچه شما سهمی را درابتدای یک دوره زمانی خریداری نمائید، بازده دوره نگهداری یا بازده کل از فرمول زیر استخراج می گردد.
اگر Dt سود نقدي سهم در يك دوره مالي و Pt و Pt-1 قيمت سهم در ابتدا و انتهاي دوره مالي يادشده باشد آنگاه درامد سهم(E) برابر است با:
Et = Dt + (Pt – Pt-1)
با تقسيم اين معادله بر Pt-1 ، بازده سهم(Y) در طول دوره به دست مي‌آيد:
Yt = (Dt/ Pt-١) + (Pt – Pt-١) / Pt-١
چنانکه پیداست، بازدهی سهم هميشه مثبت نیست؛ و بسته به میزان تغییرات قیمتی در دوره
نگهداری و میزان پرداخت سودنقدی در پایان دوره مالی ممکن است مثبت، صفر یا حتی منفی شود.
قسمت دوم معادله بالا نشان دهنده تغييرات قيمت سهم است كه با ضرب آن در تعداد سهام شركت‌هاي پذيرفته شده، مي‌توان بازده قيمتي كل بازار را به صورت ميانگين وزني به دست آورد:
Pit = قیمت شرکت iام در زمان t
qit = تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
Dt = عدد پایه در زمان t که در زمان مبداء برابر pioqio∑ بوده است
Pio = قیمت شرکت iام در زمان مبدأ
qio = تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان مبدأ
n = تعداد شرکت‌های مشمول شاخص
به عبارت ديگر :
شاخص قیمت بورس تهران، قيمت سهام تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در برمی‌گیرد و در صورتی که نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ می‌گردد.
مثال:
فرض می شود که فهرست شرکت های پذیرفته شده در بورس شامل 3 شرکت با اطلاعات زیر باشد:
شرکت تعداد سهام منتشره قيمت پايه
الف 1.000.000 4.500
ب 2.000.000 6.000
ج 1.200.000 4.000

از آن جا که در تاریخ مبدأ، ارزش جاری و ارزش پایه سهام یکسان است، ارزش جاري و ارزش پايه سهام برابر هم خواهد بود:
شرکت ارزش جاری (پایه) سهام (ریال)
الف 4.500.000.000
ب 12.000.000.000
ج 4.800.000.000
جمع 21.300.000.000

حال می توان شاخص قیمت را از تقسيم ارزش جاري( 21.300.000.000) به ارزش پايه(21.300.300.300) ضرب در 100 به دست آورد كه زمان پایه یا تاریخ مبدأ برابر با عدد 100 خواهد بود.

حال اگر سهام شرکت‌ها مورد معامله قرار گیرند و سهام شرکت‌های ”الف“ و ”ب“ به ترتیب 500 و 2000 ریال افزایش و سهام شرکت ”ج“ 1000 ریال کاهش یابد اطلاعات شرکت ها برای محاسبه شاخص به صورت زیر است:
شرکت تعداد سهام منتشره قيمت پايه ارزش بازار
الف 1.000.000 5.000 5.000.000.000
ب 2.000.000 8.000 16.000.000.000
ج 1.200.000 3.000 3.600.000.000

در اين حالت، شاخص برابر 4/115 خواهد بود.
100 * (21.300.000.000/ 24.600.000.000)

شاخص قیمت نمایانگر روند عمومی قیمت در میان شرکت‌های مورد بررسی است و باید از تغییرات قیمت و نه پارامترهای دیگر متأثر شود. توجه به فرمول شاخص نشان می‌دهد که در محاسبة آن‌ افزون بر قیمت، میزان سهام منتشره نیز تأثیر گذارند. از این رو شاخص‌ باید در صورت تغییرات سهام منتشره که معمولاً از افزایش سرمایه (از محل آورده نقدی)، ناشی می‌شود به گونه‌ای تعدیل شوند که تغییرات مزبور مقدار شاخص را متأثر نسازند. این تعدیلات در مخرج کسر رخ می‌دهد.

شاخص قیمت و بازده نقدی
شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص درآمد کل با نماد TEDPIX از فروردین 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغییرات این شاخص نشانگر بازده کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازده نقدی پرداختی، متأثر می‌شود. این شاخص کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در بردارد و شیوه وزن‌دهی و محاسبه آن همانند شاخص کل قیمت (TEPIX) است و تنها تفاوت میان آن دو در شیوه تعدیل آن‌ها است به گونه‌اي كه شاخص TEDPIX در زمان پرداخت سود نقدي هم تعديل مي‌شود. به عبارت ديگر اين شاخص نشان دهنده بازده كل كسب شده از سرمايه‌گذاري است در حالي كه TEPIX فقط بازده حاصل از تغييرات قيمت يا سود سرمايه‌اي را نشان مي‌دهد.
شاخص بازده(سود) نقدی
شاخص بازده نقدی که با نماد تدیکس(TEDIX) نشان داده می شود، بیانگر سطح عمومی بازده(سود) نقدی پرداختی شرکت‌ها است و از تقسیم پایه شاخص کل قیمت بر پایه شاخص قیمت و بازده نقدی، به دست می‌آید.
شاخص صنایع
شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران در صنایع مختلفی طبقه‌بندی شده‌اند. این طبقه‌بندی که براساس روش ISIC صورت می‌گیرد، منجر به تفکیک 36 صنعت در بورس تهران تا ارديبهشت ماه 1384 شده است. بورس تهران اقدام شاخص بازده نقدیTEDIX به محاسبة شاخص قیمت برای هر صنعت می‌کند که همگی با فرمولی مشابه شاخص کل قیمت محاسبة می‌شوند.در یک تفکیک کلی‌تر، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران به دو گروه صنعت و مالی تقسیم شده‌اند که گروه مالی در برگیرندة شرکت‌های صنعت واسطه‌گری‌های مالی و گروه صنعت شامل کلیة شرکت‌های بورس به جز واسطه‌گری‌های مالی است. بورس تهران به محاسبة شاخص قیمت برای این دو گروه کلی نیز می‌پردازد که با نام شاخص مالی و شاخص صنعت منتشر می‌شوند و هر دو در طراحی، محاسبه و تعدیل از معیارهای شاخص کل قیمت پیروی می‌کنند.

شاخص بورس چیست

این بخش را به پرسش پرتکرار معامله گران ” شاخص بورس چیست ” اختصاص داده ایم. همانطور که تاکنون مشاهده شده بازار اوراق بهادار توانسته است جای خود را به خوبی در بازار های سرمایه گذاری باز کند و به عنوان محبوب ترین مکان برای سرمایه گذاری شناخته شده است.

یکی از مفاهیم پایه و ضروری در شناسایی و ارزیابی بورس، شاخص بورس است. در این نوشتار قصد داریم به این موضوع و اهمیت آن در بازارهای سرمایه گذاری بپردازیم و همچنین در ادامه به انواع شاخص های مهم در این حوزه خواهیم پرداخت.

و اما شاخص بورس چیست ؟

شاخص بورس معیاری است که می تواند بازار سهام یا زیرمجموعه آن را اندازه گیری کند. شاخص، عددی می باشد که نوسانات در بازه های زمانی گوناگون را نمایش می دهد. به این صورت که فعالان و تحلیلگران بازار بورس از طریق آن می توانند و ضعیت بازار و تغییراتی که در آینده ممکن است به وجود آید را بسنجند و از این طریق به سرمایه گذاران کمک می شود تا سطح فعلی قیمت را با قیمت های قبلی مقایسه کرده و بتوانند عملکرد بازار را محاسبه نمایند.

نتایج روزانه شاخص های بورس، از محبوب ترین موارد ذکر شده در دنیای امور مالی و سرمایه گذاری به شمار می روند و این شاخص از قیمت سهام انتخاب شده محاسبه می شود. سرمایه گذاران از مقادیر محاسبه شده شاخص های بورس به عنوان شاخص ارزش فعلی سهام مؤلفه های خود استفاده می کنند و می توانند با مقایسه سطح شاخص فعلی و گذشته، بازده را با گذشت زمان تعیین کنند.

ضمن اینکه شاخص های بورس سهام در اندازه های مختلف ارائه می شوند و برخی از شاخص ها فقط تعداد معدودی سهام دارند که ارزش آنها را تعیین می کنند در حالی که برخی دیگر هزاران سهام را در نظر می گیرند. شما نمی توانید به طور مستقیم در شاخص بورس سرمایه گذاری کنید اما با سرمایه گذاری در صندوق های شاخص که به سرمایه گذاران امکان می دهد عملکرد این شاخص ها را ردیابی کنند می توانید با بالا رفتن آن شاخص ها درآمد و سود کسب کنید. این صندوق های شاخص می توانند به عنوان صندوق های متقابل یا صندوق های مبادله ارزی (ETFs) ساختار یافته شوند.

دلیل دنبال کردن شاخص های بورس چه چیزی است؟

شاخص های بورس اوراق بهادار می توانند به چند دلیل مهم و مفید باشند که این مفید بودن منجر به دنبال کردن آن ها شده است.

در این قسمت به دلیل دنبال کردن شاخص های بورس پرداخته ایم :

• ردیابی شاخص بازار سهام می تواند به شما یک حس عمومی از سلامت کلی بازار بورس اوراق بهادر ببخشد.
• ردیابی شاخص های کمتر شناخته شده می تواند به شما کمک نماید تا ببینید چگونه یک بخش خاص از بازار در مقایسه با کل بازار عملکرد دارد.
• اگر می خواهید با عملکرد بازار کل مطابقت داشته باشید و نمی خواهید در سهام انفرادی سرمایه گذاری کنید، یک راه مقرون به صرفه برای بدست آوردن بازده جامد با گذشت زمان، سرمایه گذاری در صندوق های شاخص است که علاقه مند به دنبال کردن شاخص های بازار سهام می شوید.
• شاخص های بورس اوراق بهادار می توانند بدون نیاز به پیروی از فراز و نشیب های سهام هر فرد نحوه عملکرد بازار را آسان تر کنند. آن ها فرصت های سرمایه گذاری ساده ای را باز می کنند که حتی سرمایه گذاران تازه کار نیز می توانند از آن برای پ موفقیت بلند مدت در بورس استفاده کنند.

چگونه یک شاخص بورس را مطالعه نماییم؟

تا اینجا به این مورد که شاخص بورس چیست پرداختیم و اهمیت دنبال کردن این شاخص ها را بیان کردیم اما در ادامه شما باید به این نکته توجه داشته باشید که چگونه مقدار شاخص با گذشت زمان تغییر می کند.

شاخص های جدید بورس همیشه با یک مقدار ثابت مشخص بر اساس قیمت سهام در تاریخ شروع آن شروع می شوند. پس از آن ارزش های شاخص آتی، افزایش و ریزش قیمت سهام را اندازه گیری می کنند. با این وجود همه شاخص های بورس از ارزش اولیه استفاده نمی کنند. بنابراین فقط اندازه گیری تغییرات شاخص با استفاده از نقاط می تواند گمراه کننده باشد.

به عنوان مثال اگر یک شاخص در روز 250 امتیاز و دیگری با 10 امتیاز افزایش یابد به نظر می رسد که اولین شاخص بسیار بهتر عمل می کند. اما اگر شاخص اول با 25000 در روز شروع کرد در حالی که شاخص دوم با 250 شروع کرده، می بینید که از نظر درصد سود برای شاخص دوم به مراتب بیشتراست. در بودجه هایی که شاخص را ردیابی می کنند سود بیشتری به دست خواهید آورید. بنابراین بهتر است روی درصدها تمرکز کنید تا تغییرات امتیازات.

علاوه بر این، حتی محبوب ترین شاخص های بورس نیز عملکرد کل بازار را اندازه گیری نمی کنند. دانستن اینکه سهام در یک شاخص قرار دارد می تواند به شما بگوید کدام قسمت از بورس سهام در عملکرد آن شاخص نقش داشته و همینطور می تواند توضیح دهد که چرا سایر شاخص ها به همین روش عمل نمی کنند.

در قسمت زیر برای بهتر متوجه شدن این سوال که شاخص بورس چیست به بررسی انواع آن پرداخته ایم :

پس از پاسخ به این پرسش که شاخص بورس چیست نوبت به معرفی انواع آن می رسد. با توجه به مولفه های که در بازار بورس اندازه گیری شده اند شاخص ها نیز نام گذاری می شوند. در ادامه به بررسی شاخص های جهانی بورس، شاخص های منطقه ای و برخی از شاخص های بورس اوراق بهادر تهران می پردازیم.

شاخص های جهانی بورس اوراق بهادار :

شاخص های جهانی بورس، سهام را در سراسر جهان ردیابی می کنند. به عنوان مثال شاخص جهانی MSCI دارای سهام بزرگ و متوسط در 23 كشور توسعه یافته است كه تقریباً 85٪ از سرمایه بازار آزاد تنظیم شده در هر كشور را پوشش می دهد. شایان ذکر است که شاخص های جهانی بورس که تحت تأثیر سرمایه گذاری بازار قرار دارند در معرض بازارهای نوظهور یا بازارهای مرزی قرار نمی گیرند چرا که برای واردات بسیار کم هستند.

همراه با شاخص جهانی MSCI، برخی از محبوب ترین شاخص های جهانی بورس شامل موارد زیر هستند:

1. شاخص جهانی FTSE
2. شاخص S&P Global 100
3. شاخص S&P Global 1200
4. Dow Jones Global Titans 50
5. شاخص جهانی راسل

شاخص های منطقه ای بورس اوراق بهادار :

شاخص های بورس منطقه ای، سهام مناطق خاص در سراسر جهان را ردیابی می کنند. این شاخص ها ممکن است سهام آسیا، اروپا یا آمریکای لاتین را در بر بگیرد. آن ها به سرمایه گذاران و تحلیلگران کمک می كنند كه عملکرد كشورهای خاص را با یك منطقه عمومی مقایسه نمایند تا میزان دارایی های بیش از حد شاخص بازده نقدیTEDIX و همینطور كمتر را برجسته كنند. بودجه های مرتبط با این شاخص ها ممکن است در مواجهه با ساختمان در مناطق خاص جهان مفید باشد.

شاخص های ملی بورس اوراق بهادار :

شاخص های ملی بورس اوراق بهادار کشورها را در معرض دید قرار می دهد. در برخی موارد، سهام این شاخص ها کاملا از سهام شرکت های بزرگ تشکیل خواهد شد مشابه میانگین صنعتی داو جونز در ایالات متحده و در موارد دیگر احتمال دارد سهام کوچک در نظر گرفته شود چرا که ممکن است کشوری دارای شرکت های بزرگ زیادی نباشد. این مورد اغلب در اقتصادهای نوظهور و بازارهای مرزی اتفاق می افتد.

شاخص های بورس تهران را در زیر نام برده ایم :

1. شاخص کل قیمت در بورس (TEDPIX) :

این شاخص یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی، که مخفف شده عبارت(Tehran Exchange Dividend Price Index) می باشد. یکی از کاربردی ترین شاخص ها در بازار بورس تهران محسوب می شود که عملکرد شرکت های اصلی بورس اوراق بهادار تهران را ردیابی می کند.

شاخص کل ثابت کننده میانگین بازده کل سرمایه گذاران در بازار بورس بوده و از جمع نوسان قیمت سهم و سود نقدی کسب شده سالانه سهام شرکت را برآورد می کنند. می توان گفت که شاخص کل تحت تأثیر نوسانات قیمت و بازده نقدی پرداخت شده توسط کلیه شرکت ها در بورس است. در یک نمایه کلی، تأثیر شرکت ها براساس اندازه و سرمایه آن ها استوار است بنابراین شرکت هایی که دارای سهم بیشتری هستند موثرتر می باشند.

2. شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) :

شاخص سهام آزاد شناور یا به طور اختصار (Tehran Exchange Free float Index) یکی دیگر از شاخص های بورس تهران به شمار می آید. فهم این شاخص مستلزم آشنایی با سهام شناور است. معمولا سهام شرکت های بورس توسط دو گروه از سهامداران خریداری می شود گروه اول سهامداران حقوقی هستند که درصد بالایی از سهام شرکت را در دست دارند و تاثیر بیشتری بر تغییرات بازار نیز می گذارند اما در مقابل گروه دوم سهامداران حقیقی شرکت می باشند که به طور مرتب سهام خود را در بازار خرید و فروش می کنند به این نوع سهام، سهام آزاد شناور گفته می شود.

بیشتر بودن درصد سهام آزاد شناور موجب اشتیاق سرمایه گذاران برای مشارکت در این بازار خواهد شد. بنابراین ارزش این سهام به عنوان شاخص سهام آزاد شناور استفاده می شود و فقط تغییرات قیمتی که توسط سهامداران حقیقی معامله می شود را مورد ارزیابی قرار می دهد.

3. شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) :

این شاخص تحت تاثیر قیمت و بازده نقدی است و متوسط بازدهی دادن سود نقدی شرکت ها به سهامداران را بیان می کند. بنابراین هنگامی که این شاخص ارتقا پیدا کند به این معنی است که شرکت ها سود زیادی به سهامداران تخصیص می دهند.

4. شاخص کل هم وزن :

در این نوع شاخص، کلیه شرکت های فهرست شده در بورس، خواه شرکت هایی که سهم بیشتری دارند و خواه شرکت هایی که سهم کمتری دارند، وزن یکسانی برای محاسبه شاخص کل بورس خواهند داشت. بنابراین اگر طی یک سال شاخص قیمت سهام 40 % افزایش یافته باشد به آن معنا است که به طور متوسط قیمت ها در بورس 40 % رشد داشته است.

شاخص کل به طور کامل تغییرات بازار سهام را پوشش نمی دهد و از نظر تحلیلگران انتخاب مناسبی برای ارزیابی شرکت های فهرست شده در بورس به شمار نمی آید شاخص هم وزن معرفی شد.

گاهی اوقات می بینیم که بیشتر بورس های سهام رو به کاهش است اما به دلیل اینکه عملکرد شرکت های بزرگ خوب بوده شاخص کل مثبت می شود و همچنین بازار کلی به صورت مصنوعی مثبت اعلام می گردد. اما در شاخص هم وزن اندازه و سهام شرکت ها یکسان در نظر گرفته خواهد شد پس شاخص بازده نقدیTEDIX شاخص بازده نقدیTEDIX فراز و نشیب قیمت سهام شرکت ها نیز در این شاخص به همان میزان شرکت های دارای سهام موثر است.

5. شاخص 50 شرکت برتر :

شاخصی است که از 50 شرکت با بیشترین حجم معاملات تشکیل شده است. این 50 شرکت، شرکت هایی با بالاترین نسبت نقدینگی هستند. این شرکت ها در طول روز تعداد قابل توجهی معامله انجام می دهند و سهامداران می توانند به راحتی سهام مورد نظر خود را خریداری کرده و بفروشند. شاخص 50 شرکت برتر، میانگین قیمت سهام این 50 شرکت برتر را نشان می دهد.

6. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ :

این شاخص بیانگر 30 شرکت بزرگ بورس است. این 30 شرکت طبق اندازه شرکت انتخاب می شوند و اندازه آن ها با توجه به ارزش سهام روز معین می گردد که این مقدار ارزش محصول روزانه سهام بورس در تعداد سهام صادر شده توسط شرکت است. شاخص 30 شرکت بزرگ، متوسط تغییرات قیمت سهام این 30 شرکت را نشان می دهد.

جمع بندی :

در این نوشتار ما به این موضوع که شاخص بورس چیست و چه اهمیتی در بازار های سرمایه گذاری دارد پرداختیم. نکته حائز اهمیت این است که شاخص بورس تنها یکی از موارد تاثیرگذار بر سرمایه گذاری بورس بوده و باید در کنار آن اصطلاحات دیگری را نیز مورد مطالعه قرار داد و در نهایت از طریق آن ها خرید و فروش سهام را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

امیدواریم این بخش با عنوان ” شاخص بورس چیست ” برای شما مفید واقع شده باشد و توانسته باشیم به خوبی متقاضیان را برای سرمایه گذاری موفق در بورس راهنمایی نماییم. پیشنهاد می کنیم مطلب زیر را نیز بخوانید:

جهت مشاوره تلفنی وام های بانکی بر روی لینک زیر کلیک نمایید:

جزئیات خبر

تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت‌های بورسی به سهامداران را نشان می‌دهد. بنابراین وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکت‌ها به‌طور میانگین سود کمتری را به‌صورت نقد بین سهامدارانشان تقسیم می‌کنند.

برای محاسبه شاخص TEDIX به عدد پایه شاخص کل قیمت و پایه شاخص قیمت و بازده نقدی نیاز داریم. فرمول ریاضی این شاخص به صورت زیر است:

دسته بندی

مقالات مرتبط

شاخص VIX چیست؟

تفاوت موقعیت های باز و حجم معاملات در بازار آتی کالا.

شاخص صعودی شد

"حکشتی" برای تسویه اقساط تسهیلات ارزی لنگر کشید

ولید هلالات عنوان کرد: حرکت شاخص در مسیر صعود

بورس تهران پلمپ بود یا کارگزاری آگاه

کلمات کلیدی

شرکت کارگزاری ملل پویا

شرکت کارگزاری ملل پویا (عمران فارس) از سال 1385 با سرمایه 230 میلیارد ریال (100 درصد پرداخت شده) طی شماره ثبت 18451 شروع به فعالیت نموده است و به عنوان یکی از کارگزاران فعال در بخش خصوصی نسبت به ارائه خدمات در زمینه های معاملات اوراق بهادار، مشاورۀ عرضه، پذیرش و درج، مشاوره سرمایه‌گذاری، آموزش و پژوهش و خدمات الکترونیکی سهام اقدام می نماید. این شرکت با رویکردی کاملا علمی و تمرکز بر رضایت مشتریان، برنامه راهبردی خود را مبتنی بر توسعۀ کمی و کیفیِ خدمات و گسترش جغرافیایی شعب، قرار داده است. برخورداری از کادر مجرب و متخصص، شناخت کامل وضعیت بازار سرمایۀ کشور، خواست و توانایی برای یادگیری مستمر از منابع علمی مختلف و عملی کردن آن، مهمترین مزایای رقابتی شرکت می‌ باشد.