دام نقدینگی چیست؟
با وجود نرخ کم سود های بانکی سیاست های پولی ناکارآمد میشود. در این زمان مردم می خواهند به جای هزینه کردن در صنعت یا خرید اموال، پول نقد را نزد خود نگه دارند. در این شرایط مردم نقدینگی چیست ؟ سعی می کنند که سرمایه خود را برای به حداقل رساندن ضرر ناشی از افزایش نرخ بهره به صورت راکد نگه دارند. این وضعیت در شرایط رکود اقتصادی ایجاد می شود. تزریق پول توسط بانک مرکزی در از بین بردن دام نقدینگی بی تأثیر است.
نشانه های دام نقدینگی چیست؟
نرخ های بسیار کم بهره
تورم پایین
رشد اقتصادی آهسته / منفی
اولویت صرفه جویی به جای هزینه و سرمایه گذاری
سیاست های پولی در افزایش تقاضا ناکارآمد می شوند
راه حل برای تله نقدینگی چیست؟
نظریه پرداز مدرن پولی ( جان مینارد کینز) معتقد است ما باید نرخ تورم بالاتری را هدف قرار دهیم. انتظارات تورمی را افزایش دهیم. عرضه پول را افزایش دهیم. در صورت لزوم مستقیم قرار دادن پول در دست خانوارها هم می تواند انجام شود.
اقتصاددانان معتقدند که بانک های مرکزی برای افزایش عرضه پول باید از تسکین کمی استفاده کنند. در صورت لزوم اوراق قرضه و دارایی را برای کاهش بازده اوراق مشارکت و شرکت ها خریداری کنند.
تاریخچه دام نقدینگی
جان مینارد کینز، در نظریه عمومی خود در سال 1936 چنین می نویسد:
«این احتمال وجود دارد که که پس از آنکه نرخ بهره به یک سطح معین کاهش یافته باشد. نقدینگی ممکن است که به طور کامل مطلق شود. به این معنا که تقریبا همه ترجیح می دهند که پول نقد نگه داری کنند. اما در حالی که ممکن است این مورد محدودکننده در آینده اهمیت پیدا کند من هیچ کدام از آن را تاکنون نمی دانم»
جان هیکس اقتصاددان انگلیسی:
«دام نقدینگی ممکن است به عنوان وضعیتی تعریف شود که در آن سیاست های پولی متعارف غیر فعال شده باشند. زیرا نرخ بهره در صفر یا نزدیک به صفر است. تزریق پول توسط بانک مرکزی هیچ تأثیری ندارد. زیرا همه افراد پول نقد را نگه داری می کنند»
در دام نقدینگی مردم بین اوراق قرضه و وجه نقد بی تفاوت هستند. زیرا نرخ بهره هر دو ابزار مالی با هم برابر هستند. سود نقدی صفر است و بهره اوراق قرضه نزدیک صفر است. از این
رو بانک مرکزی دیگر نمی تواند نرخ بهره را تحت تأثیر قرار دهد.
نمونه ای از تله های نقدینگی
افسردگی بزرگ 1929-1933
ژاپن در دهه 1990 و اوایل 2000
انگلیس، اتحادیه اروپا، ایالات متحده - 2009-15
دام نقدینگی بین 15-15 2009
رشد عرضه پول در دام نقدینگی
ویژگی یک دام نقدینگی این است که افزایش عرضه پول تأثیر کمی در افزایش تقاضا دارد. یک دلیل این است که افزایش عرضه پول هیچ تأثیری در کاهش نرخ بهره ندارد. هنگامی که نرخ بهره 0.5٪ است و افزایش بیشتر در عرضه پول وجود دارد، تقاضای نگه داشتن پول به صورت نقد به جای سرمایه گذاری در اوراق بهادار کاملاً منطقی است. این بدان معنی است که تلاش برای افزایش عرضه پول در دام نقدینگی باعث تحریک فعالیت های اقتصادی نمی شود. زیرا مردم فقط پول نقد بیشتری را ذخیره می کنند.
نظریه پولی مدرن
نظریه پولی مدرن (MMT) استدلال می کند که در یک دام نقدینگی، سیاست مالی توسعه انبساطی می تواند با افزایش عرضه پول تأمین شود و وام دولت نیازی نیست. تا زمانی که تورم نقدینگی چیست ؟ در یک هدف قابل قبول باقی بماند، دولت می تواند برای تامین هزینه ها پول چاپ کند.
استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟
استخر نقدینگی یا همان (Liquidity Pool) یک از اصطلاحات رایج در ارزهای دیجیتال است که امروزه زیاد مورد استفاده قرار میگیرد. اما استخر نقدینگی چیست؟ چه کاربردهایی دارد و ما چگونه میتوانیم از آنها استفاده کنیم؟
پیدایش اکسچنجهای غیر متمرکز
بعد از گسترش پروژههای دیفای (Defi) و روی کار آمدن اکسچنجهای غیر متمرکز (Dex)، طبیعتا ماهیتهای جدیدی هم به دنیای ارزهای دیجیتال اضافه شد. بهعنوان مثال ماهیتهای اصلی و سازو کار صرافیهای متمرکز مثل صرافی بایننس بهطور طبیعی با اکسچنجهای غیر متمرکز تفاوتهای بسیاری دارند. یکیاز این تفاوتها در نحوه انجام معاملات است.
صرافیهای متمرکز که به شکل P2P کار میکنند، همواره نقدینگی چیست ؟ واسطی بین خریدار و فروشنده هستند. به این ترتیب که همواره یک سفارش خرید با یک سفارش فروش تسویه میشود. اما همین عملیات در صرافیهای غیر متمرکز کاملا متفاوت است. زیرا در اکسچنجهای غیر متمرکز وظیفه انجام عملیات خرید و فروش، با استخر نقدینگی یا همان (Liquidity Pool) است.
استخر نقدینگی چیست؟
استخر نقدینگی، فضایی مجازی است که درواقع وظیفه تامین سرمایه برای انجام معاملات را در اکسچنجهای غیر متمرکز برعهده دارد. به عبارتی دیگر همه معاملات خرید و فروش در این اکسچنجها با استخر نقدینگی (Liquidity Pool) انجام میشود. پس به نوعی میتوان گفت که کار این استخر تامین کننده نقدینگی برای بازار است.
نحوه کارکرد استخر نقدینگی (Liquidity Pool)
برخلاف صرافیهای متمرکز در صرافیهای غیر متمرکز، کاربران میتوانند در تامین نقدینگی برای (Liquidity Pool) مشارکت داشته باشند. به نوعی این مشارکت برای عموم آزاد است. به این ترتیب که کاربران میتوانند توکنهای خود را در استخرهای نقدینگی سپردهگذاری کنند و در ازای آن مقداری از کارمزدهای تراکنشها را دریافت کنند.
از سوی دیگر کاربرانی هم وجود دارند که میخواهند در این صرافیها معامله کنند. برخلاف اکسچنجهای متمرکز، در این اکسچنجها کاربران بهجای معامله مستقیم با یکدیگر، توکنهای خود را با توکنهای موجود در استخرها مبادله میکنند. لازم به ذکر است که تمامی مراحل این کارها توسط قراردادهای هوشمند انجام میشود که احتمال هرگونه دستکاری و فساد در معاملات را از بین میبرند.
هربار که کاربران توکنهای خود را در این استخرهای نقدینگی تبدیل میکنند، کارمزدی را برای آن پرداخت میکنند که بخشی از این کارمزد به جهت تشویق برای تامینکنندگان نقدینگی درنظر گرفته میشود.
تضمین سود استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چگونه است؟
تمامی فرآیند سپردهگذاری، تامین نقدیندگی و دریافت سود سپرده توسط قراردادهای هوشمند انجام میشود. به این ترتیب که کسی در آن دخالت ندارد. به عبارت سادهتر این امکان وجود ندارد که شما در این قرارداد هوشمند سپردهگذاری کنید، تراکنش روی استخر انجام شود و بعد شما سودی دریافت نکنید. بنابراین تضمین پرداخت سود در این حالت توسط قرارداد هوشمند انجام میشود.
وقتی کاربران بهعنوان تامینکننده نقدینگی، کوینهای خود را در یک قرارداد هوشمند قرار میدهند، به ازای آن، توکن Liquidity Provider یا همان توکن تامین کننده نقدینگی (LP) دریافت میکنند. این توکن به منزله رسید دریافت توکنهای اصلی است و زمانی که شما دوباره میخواهید سپرده خود را آزاد نقدینگی چیست ؟ نقدینگی چیست ؟ کنید، باید توکنهای (LP) را دوباره به استخر بازگردانید تا سپرده اصلی خود را مجددا دریافت کنید.
انواع شبکههای استخر نقدینگی و معرفی اکسچنج
در حال حاضر اکسچنجهای غیر متمرکز (Dex) زیادی وجود دارند که روی شبکههای مختلف فعالیت دارند. از مهمترین شبکههای بلاکچینی که قادر به ارائه قراردادهای هوشمند برای این نوع اکسچنجها هستند میتوان به اتریوم (ETH)، بایننس کوین (BNB)، کاردانو (ADA)، پولکدات (DOT) و. اشاره کرد.
همچنین اکسچنجهای غیر متمرکزی زیادی وجود دارند که شما میتوانید بهصورت غیرمتمرکز روی آنها فعالیت کنید. از جمله معروفترین آنها میتوان به یونی سواپ (UNI)، وان اینچ (1inch)، مدکس (MDX)، پنکیک سواپ (CAKE) و. اشاره کرد.
همچنین شما میتوانید لیست برترین اکسچنجهای غیر متمرکز را از طریق سایت کوین مارت کپ به ترتیب رتبهبندی مشاهده کنید.
اگر مطلب فوق برایتان مفید بوده لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
همچنین اگر سوالی در مورد این مطلب دارید در بخش کامنتها مطرح کنید تا به آن پاسخ دهیم.
نقدینگی چه اثری در اقتصاد و چه ارتباطی با سطح قیمت ها دارد؟
مفاهیم اساسی بازارهای مالی، نقدینگی در بازار به چه معناست؟
احتمالاً بارها در خبرها و بحث های سیاسی و اقتصادی واژه نقدینگی را شنیده اید. نقدینگی یکی از شاخص های بازار پول است که نقش بسیار مهمی را در اقتصاد، خصوصا در کوتاه مدت ایفا می کند و آشنایی با آن برای گرفتن تصمیمات سرمایه گذاری موفق ضروری است. با ما همراه باشید تا با این مفهوم آشنا شویم.
نقدینگی چیست؟
نقدینگی اصطلاحی بسیار مهم است که در اقتصاد با عنوان M2 شناخته می شود. اما M2 چیست؟ پیش از این که با M2 یا همان نقدینگی آشنا شویم، باید شما را با اصطلاح حجم پول یا M1 آشنا کنیم. این اصطلاح به مجموع پول نقد که به عنوان وسیله ای برای مبادله استفاده می شود، گفته می شود. درواقع M1، همان مجموع اسکناس و حساب های جاری پول است و بخشی از نقدینگی است.
تفاوت نقدینگی (M2) و حجم پول (M1) با «شبه پول» معنا پیدا می کند. شبه پول (T)، انواع اوراق صکوک مانند اوراق مشارکت و. ، سپرده های بلندمدت، اسناد خزانه یا هرگونه اوراقی که نقد شدن آن به صرف زمان نیازمند است در دسته شبه پول قرار می گیرد.از مجموع شبه پول نقدینگی چیست ؟ و حجم پول میزان نقدینگی کل اقتصاد محاسبه می شود.
نقدینگی چه اثری در اقتصاد و چه ارتباطی با سطح قیمت ها دارد؟
بر اساس نظریه اقتصادی کلاسیک، اگر میزان نقدینگی یا عرضه پول در یک اقتصاد دو برابر شود، قیمت ها، حقوق و باقی متغیرهای وابسته نیز دو برابر خواهند شد، در نتیجه اتفاق خاصی جز تغییر اسمی متغیرها نمی افتد. بگذارید با یک مثال بهتر موضوع را مشخص کنیم: فرض کنید کل پول موجود در اقتصاد، 100 واحد باشد. 2 نفر در این اقتصاد حقوق می گیرند و هر کدام از این دو نفر 50 واحد حقوق دارند. 4 نوع کالا، هرکدام به قیمت 25 تومان در این اقتصاد وجود دارد. حال فرض کنید میزان موجودی پول به 200 تومان برسد. هر فرد 100 تومان حقوق گرفته و قیمت هر کالا 50 تومان می شود. شاید قیمت اسمی کالاها بالا رفته باشد و حقوق اسمی هر فرد هم دو برابر شده باشد، اما قدرت خرید افراد (حقوق واقعی) و قیمت نسبی هر کالا (قیمت واقعی) ثابت باقی مانده است. در نتیجه بالا بردن میزان نقدینگی تأثیری در وضعیت اقتصاد نداشته است. اما جالب است بدانید، این نظریه تنها در بلند مدت صادق است و در بازه های کوتاه - میان مدت، نظریه دیگری مد نظر اقتصاددانان قرار می گیرد که به نظریه کینزی شهرت دارد. این نظریه در سال 1931، توسط جان مینارد کینز، اقتصاددان نوبلیست انگلیسی معرفی شد و او طبق نظریه اش اظهار داشت که بازارپول، در کوتاه مدت بر روی میزان تولید و در نتیجه شاخص های اقتصادی موثر است و می توان از آن به عنوان ابزاری برای جلوگیری از رکود استفاده کرد. نظریه کینز به مدل IS_LM معروف است. بر اساس این نظریه، نقدینگی اثر مستقیمی بر سطح تولید و قیمت های واقعی در اقتصاد دارد و افزایش نقدینگی در کوتاه مدت با ثبات دیگر عوامل می تواند رکود تورمی ایجاد کند. البته این مدل پیچیده تر از آن است که بتوان در اینجا به طور کامل با آن آشنا شد اما نکته مهم این است که بدانید در کوتاه مدت، نقدینگی نقش مهمی در اقتصاد هر کشور دارد و مهار آن بسیار مهم است.
نقدینگی چگونه مهار می شود؟
ابزار اصلی بانک مرکزی اوراق قرضه(صکوک) است که برای سرمایه گذاران نیز بسیار قابل توجه بوده و یک فرصت سرمایه گذاری به شمار می رود. عملیات تعدیل نقدینگی در بازار، عملیات بازار باز نام دارد و شیوه کار آن به این صورت است که در هنگام نیاز به تزریق نقدینگی به بازار، بانک مرکزی و دولت، اوراق قرضه (که یک دارایی غیر نقد است) را به صورت فوری خریداری می کنند. این کار باعث تزریق پول نقد به بازار شده و نقدینگی را افزایش می دهد. در حالت دیگر این عملیات، دولت و بانک مرکزی با فروش اوراق نقدینگی چیست ؟ قرضه، اقدام به کمتر کردن نقدینگی و حجم پول در اقتصاد می کنند. همچنین نرخ بهره، نرخ سود وام و مواردی از این قبیل نیز در تعیین نقدینگی بسیار تأثیرگذارند. در مقابل، نرخ بهره بانکی با نقدینگی رابطه عکس دارد. چرا که با بالا رفتن نرخ بهره بانکی (سود سپرده) مردم سعی می کنند بیشتر دارایی خود را به شکل حساب های سپرده بانکی نگهداری کنند تا پول نقد و این مورد باعث کنترل نقدینگی در جامعه می شود.
نقدینگی چیست؟ دلایل اهمیت نقدینگی
اگر علاقه مند به دیدن اخبار و یا بحث های سیاسی و اقتصادی هستید، حتما واژه نقدینگی زیاد به گوشتان خورده است. واژه ای که در اقتصاد و به خصوص در کوتاه مدت، از اهمیت بالایی برخوردار است.
به گزارش پرسون، اگر علاقه مند به دیدن اخبار و یا بحث های سیاسی و اقتصادی هستید، حتما واژه نقدینگی زیاد به گوشتان خورده است. واژه ای که در اقتصاد و به خصوص در کوتاه مدت، از اهمیت بالایی برخوردار است.
اما این نقدینگی چیست که نقش مهمی در بحث های اینچنینی ایفا می کند؟
درک دقیقی از معنای نقدینگی و اینکه کدام بازارها نقد شونده و غیر نقدی هستند، مهم است. آشنایی با این مفهوم برای گرفتن تصمیمات سرمایهگذاری موفق ضروری است. با ما همراه باشید تا با این مفهوم به طور کامل آشنا شوید.
نقدینگی چیست؟
با یک مثال ساده شروع می کنیم تا به شما بگوییم که نقدینگی چیست؟ این واژه که در بسیاری از موارد شنیده می شود نیاز به یادگیری صحیح و شفاف دارد تا بتوان مباحث مربوط به آن را درک کرد.
بهتر است از ابتدا با یک مثال جلو برویم:
فرض کنید که شما 15 میلیون تومان پول نقد دارید و با پول خود 3 کار انجام می دهید.
5 میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می کنید و یک دفترچه حساب می گیرید.
5 میلیون تومان بابت خرید یک قطعه طلا می دهید.
با 5 میلیون باقی مانده هم یک محصولی مثلا ساعت می خرید.
حال بعد از مدتی شما به پول نیاز پیدا می کنید. کدام یکی از 3 مورد بالا در سریع ترین حالت ممکن و بدون ضرر به پول نقد تبدیل می شود؟
بی شک سپرده بانکی و طلا. شما نمیتوانید ساعتی که خریداری کردهاید را سریعا و بدون ضرر به پول نقد تبدیل کنید. پس نقدینگی شما در لحظه ای که به پول نیاز داشتهاید 10 میلیون تومان است.
نقدینگی یعنی دارایی که در سریع ترین حالت ممکن به پول نقد تبدیل میشود.
95 درصد نقدینگی موجود در دنیا سپردههای بانکی، اوراق قرضه و مشابه اینها است و فقط 5 درصد نقدینگی موجود پول نقد و طلا در دست مردم است.
نقدینگی کریپتوکارنسی چیست؟
بهطورکلی در بازارهای مالی، واژه نقدینگی برای توصیف یک دارایی به کار میرود. دارایی که بدون هیچ مشکلی بتواند به پول نقدینگی چیست ؟ نقد تبدیل شود. نقدینگی کریپتوکارنسی توانایی یک کوین است که بهراحتی بتواند به پول نقد یا کوینهای دیگر تبدیل شود.
نقدینگی برای تمام داراییهای قابل معامله از جمله کریپتوکارنسی مهم است. هنگامی که بازار نوسان دارد و قیمت کریپتوکارنسی نیز دچار نوسانات شدید میشود، سطح نقدینگی پایین است. از طرف دیگر، هنگامی نقدینگی بالا است که بازار پایدار بوده و قیمتها نوسان کمی دارند.
بنابراین وقتی بازار دارای نقدینگی است، معاملات و خرید و فروش کریپتوکارنسی آسانتر است. به این دلیل که تعداد معاملهگران و شرکتکنندگان در بازار زیاد است و به همین دلیل سفارش های خرید و فروش با سرعت بیشتری انجام میشود.
در نهایت میتوان گفت که سریع بودن بازارهای کریپتوکارنسی، باعث میشود که در هر لحظه امکان ورود یا خروج از تجارت افزایش پیدا کند.
نقدینگی یک مفهوم است که درک آن هنگام برخورد با کریپتوکارنسیها مهم است. از لحاظ لغوی نقدینگی، توانایی یک دارایی در تبدیلشدن سریع به پول نقد است. نقدینگی کریپتوکارنسی اشاره به سهولت تبدیل یک سکه به پول نقدینگی چیست ؟ نقد یا سکههای دیگر دارد.
مفهوم دقیق نقدینگی بازار
نقدینگی را میتوان میزان یک دارایی توصیف نمود که بتوان آن را با سرعت خرید و فروش کرد. به زبان ساده، معیاری است که نشان میدهد چه تعدادی از خریداران و فروشندگان در آن بازار حضور دارند و آیا معاملات میتوانند به راحتی انجام شوند یا خیر. معمولاً نقدینگی با در نظر گرفتن حجم معاملات یا حجم معاملات معلق موجود در بازار محاسبه میشود.
سطوح بالای نقدینگی زمانی به وجود میآید که سطح قابل توجهی از فعالیت تجاری وجود داشته باشد. به عبارت دیگر زمانی که هم عرضه و هم تقاضا برای یک دارایی زیاد باشد، سطح نقدینگی افزایش مییابد. این اتفاق به این دلیل به وجود میآید که یافتن خریدار یا فروشنده در این زمانها آسانتر است. اگر از میان شرکتکنندگان در بازار تنها تعداد کمی معاملهگر وجود داشته باشند و آن تعداد هم نیز به ندرت معامله کنند، گفته میشود که بازار نقدینگی ندارد یا نقدینگی پایینی دارد.
چرا نقدینگی بازار اینقدر مهم است؟
نقدینگی بازار به دلایل متعددی مهم است، اما در درجه اول به این دلیل که بر سرعت باز و بسته کردن موقعیتها تأثیر میگذارد. یک بازار نقدینگی معمولاً با ریسک کمتری همراه است، زیرا معمولاً همیشه افرادی وجود دارند که مایل هستند در جایگاه طرف مقابل خود در یک موقعیت خاص قرار بگیرند. این امر میتواند دلالان و سرمایهگذاران را به بازار جذب کند. بنابراین باعث میشود بازار شرایط مطلوبتری پیدا کند.
در بازار نقدینگی، فروشنده به سرعت خریدار را پیدا میکند بدون اینکه مجبور باشد قیمت دارایی را کاهش دهد تا آن را جذاب کند. همچنین برعکس آن، خریدار مجبور نیست مبلغی را برای تضمین دارایی مورد نظر خود بپردازد.
علاوه بر اینها، نقدینگی بالا، منجر به ثبات در قیمتها میشود. همچنین باعث میشود که بازار دچار نوسانات ناشی از معاملات بزرگ نشود. معاملات بزرگ بر روی ریسک کلی بازار تاثیر میگذارد و باعث افزایش نوسانات میشود. این امر قیمت کریپتوکارنسی ها را تغییر میدهد.
در بازار دارای نقدینگی، قیمتها بهاندازه کافی پایدار مانده تا در برابر سفارشهای بزرگ دوام بیاورد و این دوام منوط به مشتریان زیاد بازار و سفارشهای زیاد آنها است.
از طرف دیگر، قیمتها و نمودارها در بازار دارای نقدینگی، توسعهیافتهتر و دقیقتر هستند. بنابراین نقدینگی بالا اجازه میدهد تا دقت تجزیهوتحلیل فنی بهتر شود.
نحوه استفاده از نقدینگی در معاملات
هنگامی که در حال معامله در بازارهای مالی هستید، قبل از باز یا بسته شدن هر موقعیت باید نقدینگی را در نظر گرفت. به این دلیل که کمبود نقدینگی اغلب با افزایش ریسک همراه است.
اگر نوسانی در بازار وجود داشته باشد، اما خریداران کمتری نسبت به فروشندگان وجود داشته باشد، بستن موقعیت شما میتواند دشوارتر باشد. در این شرایط ممکن است خطر گیر افتادن در موقعیت باخت را داشته باشید یا ممکن است مجبور شوید برای تکمیل سفارش خود به چندین قسمت با قیمتهای مختلف بروید.
مهمترین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که نقدینگی بازار لزوماً ثابت نیست، بلکه در مقیاس پویا از نقدینگی بالا تا نقدینگی کم کار میکند. موقعیت یک بازار در این طیف نقدینگی به عوامل مختلفی مانند حجم معاملهگران و زمان روز معامله بستگی دارد.
اگر در حال معامله در یک بازار خارج از کشور یا بازاری خارج از ساعات کاری هستید، ممکن است متوجه شوید که شرکتکنندگان در این بازارها کمتر هستند و بنابراین نقدینگی بسیار کمتر است. برای مثال، ممکن است نقدینگی کمتری در جفتهای فارکس پوند در طول ساعات معاملات آسیایی وجود داشته باشد. این میتواند منجر به اسپرد گستردهتری نسبت به ساعات معاملات اروپا شود.
در نهایت باید گفت که این روزها و در شرایط کنونی اقتصاد کشور بازار سرمایه از ظرفیت و بهانههای لازم برای سرمایهگذاری و سودآوری برخوردار است و در نتیجه میبینیم که این نقدینگی به سمت این بازار در حرکت بوده و موجب تداوم رشد قیمتها شده است.
هرچه نقدینگی به سمت بازار سهام ورود پیدا کند، از چند جهت میتواند برای اقتصاد کشور خبر خوبی باشد. نخست اینکه فلسفه اصلی بازار سرمایه تامین مالی ارزان، شفاف و سریع صنایع و بنگاهها است که این اتفاق با ورود نقدینگی اتفاق خواهد افتاد.
از سوی دیگر حضور نقدینگی در بازار سهام موجب میشود تا سوداگری و دلالی در سایر بازارها به حداقل برسد و از این جهت نیز، اقتصاد کشور از ورود نقدینگی به سمت بازار سهام نقدینگی چیست ؟ نفع خواهد برد.
اگر می خواهید در موضوعات مرتبط با سرمایه گذاری و ارزهای دیجیتال اطلاعات تخصصی و کاملی داشته باشید حتما به سایت و شبکه های اجتماعی گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی (mahdirajabi.com) سر بزنید:
چرا رشد نقدینگی همچنان نقدینگی چیست ؟ صعودی است؟
نقدینگی، یکی از اصلی ترین علت های تورم مزمن کشورمان است. در آخرین گزارش بانک مرکزی نقدینگی رشد ماهانه ۲.۵ درصدی و رشد نقطه ای ۴۱ درصدی را تجربه کرده است. با بررسی عوامل تشکیل دهنده نقدینگی و داده های پولی بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۳۸۵ تاکنون، سرعت رشد این شاخص مهم را در سال های اخیر با سرعت متوسط بلند مدت آن مقایسه میکنیم.
- نقدینگی چیست و از چه عواملی اثر میپذیرد؟
- رشد نقدینگی در سالهای گذشته
- علل رشد پایه پولی و ضریب فزاینده
اقتصادآنلاین - مرتضی آل غفور؛ رشد نقدینگی در سال های اخیر به یکی از چالش بر انگیزترین موضوعات اقتصادی تبدیل شده است. نقدینگی از دو عامل پایه پولی و ضریب فزاینده پولی تاثیر میپذیرد. افزایش هر یک از این دو مستقیماً بر حجم نقدینگی اثر گذار خواهد بود. کارشناسان کسری بودجه دولت و ساختار نظام بانکی کشورمان را عمده ترین دلایل رشد نقدینگی میدانند. رشد نقدینگی از آن جهت اهمیت دارد که رشد بالاتر نقدینگی نسبت به نیاز درونزای اقتصاد ایران، منجر به شوک های متعدد در بازار های مالی و افزایش قیمت های عمومی میشود. در آخرین گزارش ماهانه بانک مرکزی، نقدینگی در پایان آذر ماه امسال به چهار هزار و چهارصد و بیست و هفت هزار میلیارد تومان رسیده است. این عدد رشد 41 درصدی نقدینگی را در آذر امسال نسبت به زمان مشابه سال قبل نشان میدهد. حال سوال اصلی این است که رشد نقدینگی در سال های اخیر تحت تاثیر چه عواملی است و آیا سرعت رشد آن افزایشی است؟
نقدینگی چیست و از چه عواملی اثر میپذیرد؟
نقدینگی عبارت است از مجموع پول و دارایی های نقدی. این دارایی ها با توجه به میزان نقد شوندگی به دو دسته پول و شبه پول تقسیم میشوند. منظور از پول مجموع اسکناس و مسکوکات موجود، به علاوه سپرده هایی بانکیای است که سرعت بالایی در نقد شوندگی داشته باشند؛ مثلا سپرده های قرض الحسنه متصل به کارت های اعتباری یا سپرده های جاری دارای دسته چک. در مقابل دارایی هایی که سرعت نقدشوندگی پایینی داشته باشند مثل حساب های سرمایه گذاری مدت دار که نقد شدن و خرج کردن آن مستلزم رعایت قوانینی است، شبه پول محسوب میشوند.
اما آنچه میزان نقدینگی در کشور را مشخص میکند میزان پایه پولی و ضریب فزاینده آن است. منظور از پایه پولی، آن پولی است که بانک مرکزی با توجه به دارایی های داخلی و خارجی خود منتشر و آن را در ترازنامه نیز ذکر میکند. اما تغییر در پایه پولی منجر به تغییرات بسیار بیشتری در حجم نقدینگی خواهد شد. به همین دلیل به آن پول پر قدرت نیز گفته میشود.
و منظور از ضریب فزاینده قدرت وام دهی و به چرخش درآوردن پول اولیه منتشر شده توسط بانک های تجاری است. ضریب فزاینده به عوامل مختلفی از جمله نسبت نگهداری پول به سپرده های مدت دار بانکی توسط مردم و نسبتی که بانک مرکزی برای نگهداری سپرده های بانکها مشخص میکند بستگی دارد.
رشد نقدینگی در سالهای گذشته
گزارش آذر ماه بانک مرکزی از داده های پولی حاکی از رشد نقطه ای 41 درصدی نقدینگی در این ماه است. این رشد در جایی است که متوسط رشد نقطه ای نقدینگی از ابتدای سال 1385 تا کنون تنها 28 درصد است. نمودار زیر روند رشد نقطه ای نقدینگی و میانگین آن در این سالها را نشان میدهد.
همان طور که از نمودار مشخص است از میانه سال 1397 سرعت رشد نقدینگی افزایشی شده و از انتهای سال 98 به بعد بیشتر از میانگین 15 ساله خود بوده است. بخشی از علت این بالا رفتن سرعت رشد نقدینگی به دلیل رشد پایه پولی و بخشی از آن به دلیل زیاد شدن ضریب نقدینگی است؛ با زیاد شدن ضریب نقدینگی هر تغییری در پایه پولی منجر به تغییر بیشتری در نقدینگی میشود. به طور مثال این ضریب در ابتدای دوره مورد بررسی نزدیک 4.5 و امروز اندکی کمتر از 8 است. به این معنی که هر یک واحد تغییر در پایه پولی، نقدینگی را هشت واحد تغییر میدهد. افزایش همزمان پایه پولی و ضریب فزاینده موجب سرعت گرفتن رشد نقدینگی شده است.
علل رشد پایه پولی و ضریب فزاینده
بانکها با دو محدودیت ذخیره بخشی از سپرده هایشان در بانک مرکزی و نگهداری پول نقد توسط مردم رو به رو هستند. هر چه این دو نسبت بیشتر باشند؛ بانک ها قدرت کمتری در گردش پول اولیه و خلق اعتبار جدید خواهند داشت. نرخ سپرده گذاری بانک ها نزد بانک مرکزی که به نرخ قانونی معروف است در این سالها تغییر بسیار اندکی داشته و عمده دلیل تغییر ضریب نقدینگی چیست ؟ فزاینده به تمایل بانک ها به وام دهی، و تمایل مردم به گرفتن وام بر می گردد.
همان طور که پیشتر گفته شد پایه پولی از خالص دارایی های خارجی و داخلی بانک مرکزی تشکیل شده است. دارایی های خارجی بانک مرکزی را طلا و ارز های بانک مرکزی تشکیل داده؛ و دارایی های داخلی بانک مرکزی را بدهی بانک ها و دولت به بانک مرکزی تشکیل داده است.
نمودار زیر رشد نقطه ای پایه پولی را از ابتدای سال 1385 تا کنون نشان میدهد. همان طور که از این نموار مشخص است میانگین رشد پایه پولی در این سالها 24.5 درصد بوده است که بدون شک بیش از نیاز اقتصاد کشورمان است. همچنین این نرخ از انتهای سال 97 تا کنون همواره بیش از میانگین بلند مدت خود بوده است.
در این شرایط و تا زمانی که پایه پولی با سرعتی بالاتر از نیاز درونزای اقتصاد در حال افزایش است، رشد متناسب نقدینگی همراه با آن در آینده غیر قابل اجتناب خواهد بود.
دیدگاه شما